Aluminium krystalizuje w układzie regularnym o sieci przestrzennie centrowanej A1 i parametrze sieci a=0,40493nm. Aluminium charakteryzuje dobra lejność i podatność na przeróbkę plastyczną na zimno i na gorąco, dobra spawalność. W stanie wyżarzonum Al. właściwości mech: Rm=60-100MPa, R0,2=20-30MPa, twardość 15-20HB, A5=30-50%, Z=80-95%. Zanieczyszczenia: Fe (nie rozpuszcza się w Al. tworząc kruchą fazę Al3Fe) i Si (nie rozpuszcza się w Al. i nie tworzy związków występuje w postacji wolnej. Al. jest bardzo odporne na korozję atmosferyczną w wyniku tworzenia się na powierzchni cienkiej i ściśle przylegającej warstwy tlenku Al2O3. Nie koroduje: H, Cl, bromu, jodu, fluoru.
Stopy Al. dzielimy: 1)skład chemiczny (dwuskładnikowy i wieloskładnikowy) 2)technologie przetwarzania (odlewnicze, do przeróbki plastycznej, stopy typu SAP i SAS metody proszku).
Odlewnicze stopy Al.:
Stopy Al.-Si - dwu- i wieloskładnikowe stopy Al. z Si (siluminy) są najczęściej stosowanymi. Charakteryzują się: lejnością, małym skurczem odlewniczym, dobrą odpornością na korozję oraz nie wykazuje skłonności na pękanie na gorąco. Odlewa się je z temp 680-780C. Siluminy dzielimy na: podeutektyczne (4-10%Si), eutektyczne (10-13%Si), nadeutektyczne (17-30%Si). Siluminy podeutektyczne i eutektyczne poddaje się modyfikacji sodem metalicznym lub jedo solami (NaF, NaCl). Do ciekłego stopu wprowadza się modyfikator w ilości 0,05-0,08% masy wsadu. W wyniku bardzo małej rozpuszczalności Na w Si na powierzchni rozdzaiłu faz Si-faza ciekła tworzy się warstewka Na2Si utrudniają wzrost kryształów Si. Siluminy dwuskładnikowe używane na średnio obciążone elementy maszyn. Powszechnie siluminy wieloskładnikowe poprawia się wytrzymałość i trwardość oraz umożliwiające umacnianie wydzielenioe siluminów: Mg (przy zawartości 0,2-1,5% tworzy Mg2Si związek międzymetaliczny w stanie stałym umacnianie wydzielone), Cu (do % w podwyższonej temp polepsza skrawalność), mangan (do 0,2-0,5% stosowany w celu obniżenia szkodliwego wpływu Fe) AK11,AK12,AK7,AK52. Siluminy nadeutektyczne zawierające 17-30% Si są stopami wieloskładnikowymi z dodatkiem niewielkich ilości Cu, Mg, Ni, Mangan i kobaltu (AK20 - AlSi21CuNi). Dodatki stopowe poprawiają żarowytrzymałość (Cu, Ni, kobalt), odporność na korozję (mangan), skłonność do umacniania wydzielonego (Mg). Poddaje się umacnianiu wydzieloniowemu polegającemu: przesycanie z temp 500C w wodzie o temp 60C i starzeniu przez 24h w temp 180C. Wyżarzanie odprężające odlewów w temp 230-350C w czasie 6-12h.
Stopy Al.-Cu - skłodność do pękania i trudności tech podczas odlewania na gorąco. Mają budowę rotworu stałego α i podwójnej eutektyki α=+Al2Cu. Stopy poddaje się umacnianiu wydzieleniowemu. Po przesyceniu stopy starzy się naturalnie lub sztucznie. Starzenie naturalne ułatwiają dodatki: Mg, mangan lub sztuczne dodatki: Zn, tytan i kadmu. Stosowane na silne obciążone elementy maszyn o prostych kształtach. AM10 i AM75 używane do odlewów tłoków i innych części samochodowych.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)