To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Stopnie regulacji Sekwencja historyczna procesów regulacji:
market failure
regulation
overregulation
regulation / government failure
deregulation
reregulation
What next??
Ruch de regulacyjny
Powstał z obserwacji ponad 50 lat regulacji jako reakcja na:
public interest theory
government failure
bezsilność regulacji wobec zachowań przedsiębiorstw Deregulation movement
Odrzucenie roli państwa w gospodarce
Podstawy teoretyczne eregulation movement
Chicago school: model homo oeconomicus jako odbicie natury człowieka (economic theory of regulation, interest group theory: George Stigler, Sam Peltzman, Gary Becker)
Public choice (capture theory, biurocracy, rent seekers baheviour): William Niskanen, Gordon Tullock, James Buchanan)
Neoclassical economics (property rights theory, X-efficiency theory): Ronald Coase, Harvey Leibenstein)
Trwałe elementy dorobku deregulation movement:
PUP nie mogą liczyć na to, że ustanie dyskusja nad rozszerzeniem rynku w sferze użyteczności publicznej
Faktyczny demontaż monopoli naturalnych (lokalnych, reig0onalnych, narodowych):
transport, komunikacja miejska
telekomunikacja
elektroenergetyka, gazownictwo
linie lotnicze
poczta, wywóz odpadów
Największe efekty: telekomunikacja, elektroenergetyka, komunikacja pasażerska, linie lotnicze, wywóz odpadów.
Nowe ujęcia teoretyczne
Ocena siły lub słabości monopolu naturalnego za pomocą:
teorii sporności (contenstability)
teorii trwałości
Standardowe założenia równowagi konkurencyjnej
Rynki doskonale sporne wg theory of competetive markets i theory of efficient markets:
wielu kupujących i sprzedawców
szybkie przenoszenie informacji na rynek
przedmiot obrotu - produkt jednorodny
rynek z bezkosztowym wejściem i wyjściem
Contentstability
Przymiotnik contestable określa rynki z tzw. free entry, to jest nawet wtedy, gdy firma monopolistyczna (zasiedziała) utrzymuje zaniżone ceny (prefacja).
Hipoteza sporności rynków (contestable markets hypothesis, contestability) jest równoważna z możliwością wejścia nowych producentów lub dostawców (New entrants).
Jeśli jest prawdziwy monopol naturalny, to rynek jest niesporny (not contestable) i wtedy nie można łatwo dokonać inwazji (wtargnięcia)
Kryteria oceny sporności i trwałości rynków
(…)
…
przeinwestowanie (overinventment, overcapitalisation). Przykłady:
elektroenergetyka w USA w latach 70.
energetyka jądrowa w Szwecji, RFN, Austria a ruchy zielonych
budowa wielkich EC a faktycznie C w Polsce
przewymiarowane oczyszczalnie ścieków
przewymiarowane zakłady utylizacji odpadów
Przyczyny przeinwestowania
Niższe koszty nabycia kapitału przez przedsiębiorstwa publiczne i regulowane. Źródła niższych kosztów…
… strukturę rynków, tzn. rynków, które są w większym stopniu kierowane przez mechanizm rynkowy
zawężają pola, gdzie regulacyjna rola państwa jest rzeczywiście konieczna (np. energetyka jądrowa)
Wniosek:
Postęp techniczny podkopuje pozycję dotychczasowych monopoli naturalnych, ponieważ zanika techniczny imperatyw podtrzymywania status quo.
…
… facto i de iure jest efektywną strukturą rynku
konkurencja via free entry może dyscyplinować pojedynczego monopolistę i przeciwdziałać wykorzystywaniu przez niego tej pozycji
jeżeli rynki są sporne, to nie zawsze jest konieczna kontrola wejścia, zwłaszcza, że duże, monopolistyczne przedsiębiorstwo ma większe szanse przetrwania niż New entrants ze względy na przewagę kosztową i finansową
Pola krytyki…
… nawet dla najsłabszego podmiotu w branży. Jednocześnie ogranicza dostęp nowych podmiotów. Ruch deregulacyjny zwraca uwagę, że monopol de iure wynikający z regulacji jest pra3wną protekcją przed konkurencją
interest group theory of regulation mówi:
lepiej dopuścić konkurencję - wtedy najsłabsi odpadną, a zysk ustali się na rozsądnym poziomie
opóźnienia decyzji regulacyjnych (regulatory lags)
regulacja…
… technologii
brak dyscypliny czasowej w inwestycjach
uleganie naciskowi innych grup interesów (np. biura projektowe)
Dodatkowym efektem jest zwiększony popyt na usługi infrastruktury (i teoretycznie niższe koszty). Wnioski (nowe technologie)
postęp techniczny w dziedzinie budowy maszyn energetycznych osłabia silnie atrybut ekonomii w produkcji
postęp techniczny w zakresie magazynowania i przesyłu osłabia…
…
w najlepszym przypadku występuje połączenie interesu regulowanego przedsiębiorstwa z interesem konsumentów
postęp techniczny i rozwój technologii. Ruch de regulacyjny konstatuje, że obecnie jesteśmy świadkami raptownego postępu technicznego w zakresie:
sterowania i automatyki
pomiarów i telemetrii
technologii informatycznych
Zmiany te prowadzą do osłabienia technicznych uwarunkowań atrybutów monopolu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)