Określenie stali: przerobiony plastycznie stop żelaza z węglem i innymi pierwiastkami o zawartości węgla do 2N
-domieszek Si, Mn
-zanieczyszczenia P, S
Klasyfikacja skali ze względu na zawartość węgla: -pseudoektoidalna
-entektoidalna
-neutektoidalna Wybrane właściwości żelaza: 1. Temperatura topnienia 1534 stopnia C
2. Gęstość 7,87 Mg/n3
3. Twardość 500-700 MPa
4. Wytrzymałość na rozciąganie Rm= 180-250 MPa
Jakość stali: 1. Podstawowa
2. Jakościowa
3. Specjalna
Klasyfikacja stali- kryteria ( PN-EN 1002 0 - 2003 ) a) niestopowe -konstrukcyjna
1. Podstawowa
2. Jakościowa
3. Specjalna
-narzędziowa
1. Płytko hartowana
2. Głęboko hartowana
-o szczególnych właściwościach
1. Magnetyczne
2. oporowe
b) stopowe -konstrukcyjne
-narzędziowe
1.Do pracy na zimno
2. Na gorąco
-o szczególnych właściwościach
1. kwasoodporne
2. żaroodporne
3. oporowe
4. magnetyczne
Cele wprowadzenia dodatków stopowych: 1. Spowodowanie określonych zmian strukturalnych
2. Zwiększenie własności wytrzymałościowych niektórych własności fizycznych lub chemicznych
3. Zwiększenie hartowności
4. Polepszenie efektywności i ułatwienie obróbki cieplnej
Pierwiastki stopowe w stopach Fe- C 1 . Postaci występowania a) rozpuszczają się w ferrycie lub austenicie
b) tworzą węgliki (Fe; Cr; W; V; Mo; Ti) i azotki (Fe; C; Mo; Al.)
c) tworzą fazy międzymetaliczne (Ni; Al.)
d) występują w stanie wolnym (np. Cu)
2. Możliwości oddziaływania pierwiastków stopowych tworzących z Fe roztwory stałe a) rozszerzają zakres występowania austenitu (Ni, Mn, Ca, C, N, Cu)
b) zawężają zakres występowania austenitu (Mo, W, Ti, V)
Stale niestopowe konstrukcyjne podstawowe Stale podstawowe (zwykłej jakości)- ogólnego przeznaczenia na konstrukcje mechaniczne o ograniczonej zawartości zanieczyszczeń: siarki i fosforu, zazwyczaj poddawane obróbce cieplnej- normalizowaniu o odprężaniu, rzadziej ulepszaniu cieplnemu, stosowane na konstrukcje spawane, nie mają określonej zawartości węgla, odróżniają się wartością współczynnika Rm.
Przykłady oznaczeń: St0, St1, St2,…,St7, St3S, St4S
Stale jakościowe konstrukcyjne ogólnego przeznaczenia Przeznaczone na odpowiedzialne konstrukcje mechaniczne o gwarantowanej zawartości węgla, wąskich granicach zawartości manganu i mniejszej zawartości zanieczyszczeń: siarki i fosforu, występują w stanie uspokojonym, w stanie normalizowanym, nadają się do ulepszania cieplnego.
(…)
… udarności, małym współczynniku rozszerzalności cieplnej, wysoką rozszerzalnością cieplną. Są to stałe średniowęglowe 0,3-0,55 % C z chromem, molibdenem, wanadem, wolframem, niklem (wolfram uodparnia stale na wysoką temperaturę odpuszczania, chrom zwiększa hartowność, nikiel i wanad- ciągliwość), Np. WWN1, WNW2, WNS, WNL, WCV
Stale szybkotnące- stale narzędziowe, mogą pracować do temperatury 550-600 stopni…
… granicę plastyczności powyżej 275 MPa i wytrzymałość, odporność na pękanie, spawalność ciągliwość i odporność na korozję.
Stal Cortera (wyn. 1933r.)- podwyższona wytrzymałość i odporność na korozję atmosferyczną.
Skład: 0,12% C
0,2-05% Mn
0,7-1% Si
0,3-05% Cu
0,7-1,0 Cr
Stale do ulepszenia cieplnego- STALE NIESTOPOWE LUB STOPOWE- posiadają następujące wspólne cechy:
-zawartość węgla 0,25-0,5% wyłącznie…
… niobem lub tytanem w celu zwiększenia odporności na korozję międzykrystaliczną.
Martenzytyczne (11-18% Cr, 0,08-1,2% C) X30Cr13, X17CrNi6-2
Ferrytyczno- austenityczne- typu duplex (21-28%Cr, 3,5-8% Ni, max 0,05% C i 3,5 % Mo) X3CrNi 27-5-2, X2CrNiMoCuN25-6-3
Stale typu duplex- po przesycaniu z temperatury 1050 stopni C posiadają drobnoziarnistą dwufazową strukturę ferrytu i austenitu, zawierają ok. 22% Cr, 5% Ni, Mo, N dobra odporność korozyjna (międzykrystaliczna i naprężeniowa), w wielu środowiskach i dobre właściwości mechaniczne w temperaturze 50-280 stopni C, posiadają 2% większą granicę plastyczności od stali austenitycznych, dobrą spawalność, relatywnie niską cenę, wysoką udarność i wytrzymałość zmęczeniową.
Stale żaroodporne, żarowytrzymałe
ŻAROODPORNOŚĆ STALI- odporność na działanie gazów…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)