To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Rzeczpospolita w pierwszej połowie XVIII w. to państwo ciężko chore (choroba sejmowa). Nastąpił całkowity paraliż sejmu i władzy ustawodawczej. Przyczyną tego było „Liberum Veto” (zasada już ze średniowiecza - to co dotyczy wszystkich, przez wszystkich powinno być aprobowane) nikt nie mógł być przeciw - „nemie contradicente”.
Wcześniej zasadę zgodności traktowano bardzo elastycznie, później zaś zaczęto rygorystycznie . Pierwszy raz sejm zerwał Władysław Siciński (klient polityczny Radziwiłłów), dzięki zgodzie marszałka Fredry w 1652 roku. Od tego czasu zaczęto uznawać sprzeciw pojedynczych posłów.
Do połowy XVII w. sejm walny pracował sprawnie . Lecz robiące karierę Liberum Veto niweczyło cały dorobek sejmu. W latach 1700-1740 odbyło się 25 sejmów, z czego aż 13 zerwano. Zaś w latach 1740-1760 zerwano już wszystkie sejmy . Rządy sejmikowe przejęły rolę sejmu walnego. Nastąpiła decentralizacja państwa (RP - konglomerat województw). Od 1717 roku sejmiki traciły swą rolę.
Problemy RP : Słabość władzy królewskiej
Brak silnej władzy centralnej (decentralizacja)
Brak wydolnej administracji terenowej
Dożywotność urzędów (hetmani wyrastają ponad króla)
Słabość militarna
Paraliż sejmów walnych
Słabość przemysłowa
Słaba pozycja międzynarodowa
Państwo wielonarodowe (Polacy - 45% populacji)
Siła RP : Państwo ogromne- 730 km2 (drugie miejsce w Europie)
10 mln ludności (5-6 miejsce w Europie)
Wysoki procent szlachty (ok.10%) - ludzi posiadających tożsamość narodową
Dynamiczny wzrost demograficzny 40120 tys. Warszawa (2 poł. XVIII w.)
Postulaty publicystów (Stanisław Dunin, Jakub Henryk Fleming, Stanisław Konarski, Stanisław Leszczyński) :
Uzdrowienie stosunków sejmowych (zniesienie liberum veto)
Ograniczenie roli sejmików
Mocna władza wykonawcza
Reforma skarbu
Aukcja armii
Sejm 1717 (połowiczne reformy skarbowo-wojskowe) : Zakaz limitowania sejmików
Reformy skarbowe pogłówne, pogłówne żydowskie, hiberna.
Armia - stałe podatki na armię 24 tys. porcji pozwalające utrzymać 18-tys. armię.
Opisanie urzędu hetmańskiego (odłączenie komp. Skarbowych, zakazano wywierania wojskowego nacisku)
Sejm konwokacyjny 1764 (elekcja przyszłego monarchy, poprzedza sejm elekcyjny, miał znaczące uprawnienia - z wyjątkiem rozdawnictwa urzędów). Sejm konwokacyjny był bardzo specyficzny, gdyż od 1505 roku działa ustalenie wg. Którego sejm dzieli się na 3 stany sejmujące : Król, Senat, Izba Poselska, a w sejmie tym króla nie było.
(…)
… rozbiorowych. W maju 1787 roku miał miejsce zjazd w Kaniowie, w którym Stanisław August Poniatowski oferował Carycy Katarzynie przystąpienie RP do wojny w zamian za reformy. Propozycja została jednak odrzucona
Dokonania Sejmu Wielkiego Czteroletniego 1788-1792 :
X 1788 - wystawienie 100-tys. armii (wystawiono 50 tys.)
XI 1788 - zniesienie Departamentu Wojskowego Rady Nieustającej
I 1789 - zniesienie całej…
…). Jednak w 1780 roku na sejmie całkowicie odrzucono ten projekt ze względu na niezadowolenie szlachty i kościoła. Zbiór Praw Sądowych :
Zawiera normy ustroju społecznego - kompromis oświeceniowy szlachecko-mieszczański dążenie do zlania się mieszczaństwa i szlachty Oddzielenie drobnej szlachty od większej (prawa polityczne miała mieć jedynie szlachta posesjonacka)
Kodeks Stanisława Augusta Poniatowskiego 1791…
… nie było.
Historia administracji. Wykład II
II (5)
9.10.2009
Dokonania sejmu konwokacyjnego 1764 :
Wprowadzono komisje wielkie (centralne organa administracji resortowej) :
Wojskowa (Korona, Litwa) - w składzie : przewodniczący - Hetman Wielki, zastępca - Hetman Polny + 16 komisarzy. W 1776 roku zastąpiono ją przez Departament Wojskowy Rady Nieustającej. Kompetencje :
Organizacja i zaopatrzenie armii
Wyszkolenie…
… - rozstrzygała spory z dóbr pojezuickich (likwidacja zakonu za Klemensa XIV) dobra oddano w ręce KEN. 1775 - powstanie Rady Nieustającej (inicjatywa von Stackelberga) (zniesiona w latach 1789-1793), w składzie : przewodniczący - Król, zastępca - Marszałek Rady + 36 członków (18 posłów i 18 senatorów). Był to organ ograniczający władzę królewską (kompetencje rozdawnicze i wykonawcze). Dzieliła się na 5…
…-1792 - zbiór projektów do kodyfikacji prawa (nieukończony).
Sytuacja międzynarodowa przed obradami Sejmu Czteroletniego 1788-1792 :
Sytuacja międzynarodowa była sprzyjająca Polsce, gdyż w 1787 roku wybuchła wojna rosyjsko-turecka, w której po stronie Rosji stanęła Austria, natomiast Prusy, wspierane przez Anglię, Holandię, Szwecję były wrogie Rosji i Austrii. Złamana została solidarność państw…
… armii
Przygotowywanie regulaminów
Sądowe nad osobami wojskowymi i cywilno-wojskowymi Skarbowa (Korona, Litwa) - w składzie : przewodniczący - Podskarbi Wielki, zastępca - Podskarbi Nadworny + 16 (a potem 12) komisarzy. Organ ten był odpowiedzialny przed sejmem. Kompetencje :
Powiększanie dochodów państwa
Zarządzanie dochodami państwa
Uporządkowania skarbu
Przygotowywanie projektów ustaw w zakresie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)