RPO i jego rola w polskim systemie ochrony wolności i praw jednostki: RPO jest samodzielnym organem konstytucyjnym. Przedmiotem jego zainteresowań jest sfera funkcjonalna władzy wykonawczej. Najwłaściwszym określeniem ustrojowego charakteru urzędu rzecznika jest uznanie go za organ ochrony prawa. Zdania rzecznika są bowiem zorientowane na ochronie praw i wolności człowieka i obywatela zawartych w konstytucji i innych aktach normatywnych. RPO jest powoływany przez Sejm za zgodą Senatu. Musi posiadać obywatelstwo PL, wyróżniać się wiedzą prawniczą, doświadczeniem zawodowym i nieskazitelną opinią. Przysługuje mi immunitet i nietykalność, a odpowiada on jedynie przed Sejmem. Rzecznik jest organem jednoosobowym, ale ustawa przewiduje powołanie trzech jego zastępców. Zadania swoje wykonuje przy pomocy Biura RPO. Biuro to mieści się w Warszawie ale przewiduje się tez powoływanie biur terenowych. Działalność RPO w pierwszym rzędzie zorientowana jest na ochronę jednostki, dlatego konstytucja gwarantuje każdemu dostęp do ochrony przez Rzecznika. Działalność Rzecznika dotyczy zarówno ochrony praw i wolności obywateli jak i bezpaństwowców oraz cudzoziemców, tych ostatnich tylko w zakresie praw i wolności jakie przysługują im w Polsce. Rzecznik bada działania lub zaniechania organów, organizacji i instytucji obowiązanych do realizacji praw i wolności, a więc jego właściwość obejmuje działanie wszystkich organów władzy publicznej, lecz należy wspomnieć ze możliwe jest także wyjście rzecznika poza aparat publiczny i samorządowy. Zadaniem rzecznika jest też informowanie parlamentu o stanie przestrzegania praw, wolności człowieka i obywatela. Rzecznik kontroluje działalność wyżej wymienionych podmiotów pod kątem naruszenia prawa, a także zasad współżycia i sprawiedliwości. Rzecznik ma większy zakres działania niż sąd może bowiem wkraczać w sferę tzw. uznania administracyjnego. Realizacja powyższych zadań występuje w dwóch podstawowych formach: A. Wystąpienia i interwencja w sprawach indywidualnych -łączą interwencje RPO bezpośrednio z obywatelem. Punktem wyjścia dla podjęcia czynności przez Rzecznika w sposób bezpośredni z obywatelem jest powzięcie informacji o konkretnym przypadku naruszenia praw lub wolności jednostki. Choć rzecznik może działać w własnej intencji to jednak z reguły działa na wniosek obywateli. Nie jest konieczne aby wnioskodawca wykazywał naruszenie swoich praw lub wolności. Wniosek jest wolny od opłat, nie wymaga szczególnej formy, ale musi zawierać oznaczenie wnioskodawcy oraz osoby, której sprawa dotyczy, a także określać przedmiot sprawy. Interwencja następuje w formie wystąpienia, które kierowane jest do organu, instytucji lub organizacji, które w swej działalności naruszyły prawa i wolności obywatelskie, z tym że nie może naruszyć niezawisłości sędziowskiej. Rzecznik może też zwrócić się do organu nadrzędnego nad tym organem ze wnioskiem o zastosowanie środków przewidzianych przez prawo, może także żądać wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub zastosowania sankcji służbowych wobec pozwanego. Adresat wystąpienia ma obowiązek poinformować rzecznika w terminie 30 dni o podjętych działaniach. Rzecznikowi nie przysługują kompetencje do zmiany, uchylenia, czy zawieszenia danego aktu, czy też do nakazania załatwienia danej sprawy w określony sposób, może on jedynie sugerować, zwracać uwagę lub zwracać się do organów nadrzędnych czy też w przypadkach nadzwyczajnych przedkładać określone sprawy Sejmowi i Senatowi. Poza wystąpieniami
(…)
… z urzędu, wnosić o kasacją w postępowaniu cywilnym i karnym, zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego i w nim uczestniczyć na prawach przysługujących prokuratorowi, wnosić rewizje nadzwyczajne od orzeczeń NSA, wziąć udział w postępowaniu przed TK dotyczącego skargi konstytucyjnej. B. Wystąpienia, inicjatywy, wnioski dotyczące ogólnych problemów wolności i praw obywatela -rzecznik…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)