Rola religii i emocji w polityce.
Teoria sekularyzacji a zjawisko desekularyzacji
Zgodnie z nią modernizacja ogranicza potrzebę i znaczenie religii w życiu społecznym. Następuje przejście od społeczeństwa tradycyjnego do nowoczesnego i związany z tym rozwój świeckiego nauczania(a więc opartego na racjonalnym myśleniu i metodzie naukowe, kwestionuje dogmaty wiary. Religia zostaje sprowadzona do prywatnej sprawy jednostki, wyznaczając jej jakieś zasady postępowania.
Taki pogląd na dalsze losy religii przejawiało wielu uczonych - od Augusta Comte'a, przez Karola Marksa do Emile'a Durkheima.
Obecnie zaś istnieją dwa kierunki rozumowania o rozmiarach skutkach zróżnicowania na polu religia - społeczeństwo świeckie:
Uczestnictwo społeczeństwa w życiu religijnym ulega osłabieniu, co widać m.in. w Europie Zachodniej, gdzie spada liczba uczestników w nabożeństwach, obrzędach religijnych.
Religia nie ulega osłabieniu, ale zamyka się do wewnątrz, pozostając ważną w prywatnym życiu jednostki, choć jednocześnie zmniejsza się jej wpływ na zewnątrz.
Krytycy tego podejścia twierdzą, że modernizacja wzmaga uczucie niepewności, a to jest z kolei przyczyną zapotrzebowania na ortodoksyjne religie. A więc modernizacja wpływa na wzrost fundamentalizmu, ortodoksji i konserwatyzmu.
Morris i Inglehart podkreślają, że sekularyzm jest silnie związany z poczuciem bezpieczeństwa ekonomicznego i dobrobytem, tak więc w ubogich, niestabilnych ekonomicznie i politycznie krajach wzrasta poczucie religijności. I rzeczywiście, w krajach uboższych religijność jest na wyższym stopniu niż w bogatych krajach np. zachodniej Europy, wykształconej w duchu oświecenia. Państwa, gdzie hasła oświeceniowe z różnych powodów nie docierały(np. Europa Środkowo - Wschodnia, gdzie Święte Przymierze, ostoja konserwatyzmu), nie zostały wychowane zgodnie z ich założeniem, dążącym do sekularyzacji. Teorie podaży
Pojawiły się jako krytyka teorii sekularyzacji, podważając twierdzenie, że modernizacja nieuchronnie prowadzi do sekularyzacji. Wg. nich stopień religijności zależy od natężenia rynku religijnego w danym społ. Większy pluralizm, a więc konkurencja różnych religii, pobudza daną religię do działania, by nie stracić wiernych. Jednocześnie więc religijność jest na wyższym poziomie, gdy państwo nie ingeruje w rynek, pozostawiają wolny, szeroki wybór.
Od tej teorii istnieją jednak wyjątki, m.in. na przykładzie krajów muzułmańskich, gdzie islam jest panującą religią, gdzie inne religie są marginalizowane(np. Arabia Saudyjska), a mimo to wskaźnik poziomu religijności jest na wysokim poziomie.
Płaszczyzny wpływu religii na politykę
(…)
… makrospołeczny(instytucje i procesy)
Poziom mikrospołeczny(zachowania polityczne)
Odmienność kulturowa ma pozytywny wpływ na poziom religijności oraz postawy dot. roli religii w polityce.
Im wyższa religijność, tym bardziej stabilne poglądy polityczne.
Definiowanie emocji
Emocje już od czasów starożytnych filozofów greckich, uważane były za negatywną siłę, ograniczającą zdolność do racjonalnego rozumowania…
…, gdzie islam jest panującą religią, gdzie inne religie są marginalizowane(np. Arabia Saudyjska), a mimo to wskaźnik poziomu religijności jest na wysokim poziomie.
Płaszczyzny wpływu religii na politykę
„religia i polityka są nieuchronnie ze sobą powiązane”
Ronald Reagan Zgodnie z badaniami WVS i EVS ponad 50% badanych stwierdziło, że religia jest w ich życiu ważniejsza niż polityka. Nic więc dziwnego…
… - jednostka patrzy na wszystkie informacje przez pryzmat ich przydatności, zgodnych z poglądami reprezentowanymi przez partię.
W przypadku Polski można by to przełożyć na problem tendencyjności prasy - Gazeta Wyborcza jest antypisowska, czy więc obywatele przeciwni tej partii będą ją chętniej kupować?
Ta teoria ma oczywiście swoich krytyków. M. in. Gerber i Greek dowodzili, że ludzie zmieniają swoje poglądy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)