KOŚCIÓŁ I RELIGIA WE WSPÓŁCZESNYM SPOŁECZEŃSTWIE 24.10.05
Socjologia religii
Relacje między religią a polityką
Ad. 1. Socjologia religii interesuje się aspektem społeczno-kulturowym, relacjami między społecznością a religią, ujmuje empirycznie i naukowo to, co jest społecznym wymiarem religii, oraz rolę jaką religia odgrywa w tworzeniu grup, przyjmowaniu wartości, jak społeczeństwo wpływa na religię, na czynniki wierzeniowe.
Sr powstała w Polowie XIX wieku: E. Durkheim, M. Weber - zajmowali się religią w aspekcie społeczno - politycznym. Miejsce i rola religii w społ., funkcje jakie religia pełni w społ:
- Integrowanie społ
- Regulowanie zachowania jednostek
M. Weber: rel jest czynnikiem motywującym, umożliwia sensowne kształtowanie rzeczywistości społ., umożliwia przekształcanie świata. Lata 20-50 XX wieku - zanikły rozważania teoretyczno-socjologiczne, socjologia religii sprowadzona została do badania intensywności więzi z kościołem, zwrócenie uwagi na odkościelnienie religii w dużych, zurbanizowanych miastach (G. Lebross).
Lata 50 -60 : chęć powrotu do głębszych badań religii, powstały nowe orientacje w socjologii religii, dostarczyły instrumenty badawcze do badań wymiaru kulturowego (Parsons, Berger, Luckman)
Parsons - religia jako fenomen, system nakazów i zakazów, system wartości = pozytywnie wpływa na Interakcje ludzkie, rola religii w procesie socjalizacji jednostki. Berger - funkcja kosmizacji - odnosi się do sacrum, zawiera sens innego świata, zakotwiczanie tego, co doczesne w świętym kosmosie, Religia pozwala na ostateczne rozszyfrowanie złożoności świata, uporządkowanie chaosu
Luckman - porzucić soc rel skoncentrowaną na zewn objawach religijności, rel ma antropologiczną wartość. Pojawiły się nowe ruchy quasi - religijne, rel traktowana w kryterium użyteczności prywatnej (mieszanka światopoglądowa)
Nowe zjawiska w latach 70 XX wieku - należy badać to, co się łączy z niewidzialną strefą religijności
Rel zatraciła powszechność i realność w sferze społ, widzialnej
FUNKCJE RELIGII :
- W stosunku do jednostki
Funkcje poznawcze (wyjaśnia nieznane)
Zaspokajania potrzeb (mechanizm kompensacyjny)
Społeczne ( socjalizacja grupy)
- W stosunku do społeczeństwa, jako całości
Funkcje integrująca i porządkująca system społeczny i religia uprawomocnia zbiorowość, władzę, ogarnia chaos
Może służyć do rozwiązywania problemów (obrzędy, systemy wierzeń) socjalizacja, spajanie poprzez system wartości
(…)
… na epokę i jej błędy. Potem zmiana - porzucenie języka oskarżeń pod adresem epoki. Leon XIII był pierwszym, który chciał budować pozytywną obecność kościoła w świecie i budował tolerancję wobec demokracji. Przyswojenie pojęcia suwerenność ludu - lud nie wyznacza prawa władzy lecz władcę. W innej encyklice - że w pewnych warunkach nie zakazuje się preferować demokratycznych rządów w umiarkowanej formie…
…, dechrystianizacja. Kryzys świadomości nowoczesnej, rozczarowanie racjonalizmem społeczeństwem industrialnym pozwala diagnozować świat jako stojący na progu zmian relacji między rel a społ - zjawiska reprywatyzacji religii, fundamentalizacji (nowe ruchy religijne, poszukiwania duchowe, pozamaterialne), Zjawisko przyjmowania przez religię ról publicznych, instrumentalizacja religii dla celów politycznych, osoby definiujące się jako religijne uważają, że świat społeczny nie powinien być różny od tego projektowanego przez religię (fundamentalizm, buddyzm), rewitalizacja misji cywilizacyjnych religii (buddyzm, islam, hinduizm, konfucjanizm).
Paradygmat sekularyzacji: SEKULARYZACJA: hasło przy okazji nawoływania do wojen religijnych, jako zabieranie ziemi kościoła przez państwo, powrót do życia świeckiego osoby duchowej, wymiar pojęcia był opisowy i nie wartościujący, obecnie ten termin ma inne znaczenie - sekularyzacja miał często ideologiczne zabarwienie. Sekularyzm - wyzwalanie się świata spod władzy kościoła (sens pozytywny). Sekularyzm = dechrystianizacja, dążenie do pogaństwa (sens negatywny).
Po II WŚ - grupa teologów protestanckich obwieściła, że sekularyzacja to realizacja fundamentalnych zasad chrześcijaństwa
Termin sekularyzacji odnosi się do empirycznie uchwytnych procesów - proces dzięki któremu segmenty kultury i społeczeństwa wyzwalają się spod dominacji instytucji i symboli religijnych, wycofanie, emigracja kościoła za stref , które kiedyś podlegały jego kontroli, (rozdział kościoła od państwa, uniezależnienie nauki), zanikanie treści religijnych w literaturze, sztuce, rozwój świeckiej dziedziny…
… między chrześcijańskim sacrum a profanum, istnienie 2 władz - świeckiej i duchownej.
Kościół chciał bezpośrednio oddziaływać na władzę świecką ( przez podporządkowanie ) później pośrednio
Od czasów cesarza Konstantyna (4 wiek) kościół różnie radził sobie w kontaktach z władzą świecką 19 w. - liberalizacja : nowoczesne państwa nie potrzebują związków z kościołem, kościół nie mógł się z tym pogodzić. Popierał ideał…
… wyłącznie jako sztuki rządzenia
*********************************************************************************************************
Evangelium vitae - ewangelia życia
Relacje prawa moralnego do życia społecznego
Demokracje współczesne mogą zdradzać swe wartości co prowadzi do ich rozkładu. Tu zaobserwowane zostało na przykładzie aborcji i eutanazji
Wskazuje, jak często we współczesnych demokracjach…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)