To tylko jedna z 9 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
RELIGIE I ZWIĄZKI WYZNANIOWE Wykłady Poznanie religijne a poznanie naukowe.
NAUKA
Aspekt historyczno- geograficzny- zarówno określony zbiór problemów poznawczych i praktycznych, a także metod rozwiązywania tych problemów. (to jakie problemy zostały zaliczone do tego zbioru zależy od kręgu kultury i cywilizacji w jakiej nauka się rozwija)
Treściowy- nauka stanowi abstrakcję, tworzenia abstrakcji na bazie istniejącej rzeczywistości, będzie tworzyła prawa i hipotezy, modele za pomocą aksjomatów. Powstaje bardziej uproszczony obraz rzeczywistości.
Metodologiczny- nauka jako system metod. Metody albo usytuowane na wysokim poziomie abstrakcji (odnoszącej się do nauki jako takiej), albo metody charakterystyczne dla poszczególnych dziedzin nauki. (często te metody są zapożyczone z innych dziedzin)- metody podstawowe i pomocnicze.
Strukturalny- struktura funkcjonowania nauki. Umowny, złożony system różnorodnych gałęzi dyscyplin/ kierunków naukowych. Nie jest on stały.
Aksjologiczny- wyznacza się to, co nauka ma prawo robić, a to do czego nie jest uprawniona- wzmocnikiem poznania naukowego jest oderwanie się od ocen moralnych (nie udziela odpowiedzi na to co jest dobre a co złe) Celem nauki jest dążenie do poszukiwania prawdy i fałszu. Dokonuje się falsyfikacji faktów naukowych. Ale te prawdy obejmują w danym czasie i przestrzeni, aż do nowego procesu falsyfikacji nowych faktów.
Nauka (w znaczeniu „wielka nauka” ) a technika -strona pozytywna, że połączenie nauki i techniki doprowadzi do szczęścia człowieka na ziemi, a negatywna, że nie można łączyć tego za wszelką cenę- skutki negatywne dla przyszłych pokoleń.
Problem prawomocności metod naukowych - na ile są wiarygodne i czy mogą być stosowane do innych dziedzin (tym problemem zajął się Paul Feyerabend „Przeciw metodzie”)- czy możliwe jest wytyczenie granic między metodami w nauce i nie nowe w odniesieniu do nauki obowiązują te same prawa jakie maja zastosowanie w odniesieniu do sztuki lub religii, nie można wyznaczyć stałych reguł odnoszących się do przyszłości, stanowią one jedynie zachętę do ich łamania. Odwołuje się do historii nauki. Zmiana paradygmatu jako rewolucja- w jaki sposób rozwija się nauka? :
A- model przyrostu wiedzy
B- model odejmowania tego, co się okazało sfalsyfikowane
Paradygmat- pewien sposób oceny rzeczywistości ukształtowany na podstawie kultury w określonym czasie.
Thomas Kuhn- twórca rewolucji nauki. Nauka rozwija się w dużej mierze dzięki rewolucjom naukowym. Istota rewolucji jest odrzucenie paradygmatu i utworzenie na to miejsce nowego.
RELIGIA
Podejście historyczne- religia w znaczeniu naukowym, nie w znaczeniu filozoficznym, oderwanym od rzeczywistości. Nie jest dane raz na zawsze. W danym czasie i przyjmujących warunkach dany system się rodzi i rozwija lub zostaje odrzucony.
(…)
… stawianych przez grupę (dostarczanie odpowiednich wartości, norm, zakazów, zasad)
Kompensata a nagroda.
Wspólnoty religijne dostarczają zarówno kompensat rozumianych jako zapowiedź nagrody, jak i samych nagród. Biorąc pod uwagę system kompensat i nagród R. Stark i W.S Bainbridge powiadają, że kościół kładzie większy nacisk na bezpośrednie nagrody, sekta zaś na kompensaty
Rodzaje kompensat:
Dostosowanie…
…, którzy zastosowali wiedze tajemną
Dostarczenie właściwych technik i sposobów działania
Korzyści i kompensaty:
Obietnica zdrowia, powodzenia czy prestiżu w życiu doczesnym
„unaukowiona” wizja osiągnięcia prestiżu i władzy
Miejsce wspólnoty religijnej w społeczeństwie (środowisko zewnętrzne)
oficjalnie uznane kościoły
inne akceptowane kościoły
inne wspólnoty religijne
nielegalne wspólnoty religijne
Miejsce…
…, islam, judaizm, konfucjanizm czy sikhizm. Natomiast odwołujące się do nich czy też bazujące na nich, fundamentalizmy tworzą filozofie polityczną.
Religia przynależy do sfery religijnej, natomiast fundamentalizm do sfery politycznej.
religia (sfera religijna) fundamentalizm religijny (sfera polityki) 9
…
…, a czasami i wojny religijne.
Zwarta bądź luźna, np. w hinduizmie, ale odgrywa znaczącą role w rozwoju religii.
zwarta (kościół katolicki) luźna (hinduizm)
Przyczyn działalności różnych odłamów religijnych odwołujących się do jednego wyznania można poszukiwać zarówno w różnicach formuł doktrynalnych jest i drobnych odstępstwach kulturowych. Klasyfikacja wspólnot religijnych wg Tadeusza Margula (sześciostopniowa…
… której działa. Powstaje w wyniku drugorzędnych podziałów wewnątrz wspólnot religijnych. Większe podziały są nazywane odłamami.
Cechy sekty religijnej:
Wg. Menschinga- sektę charakteryzuje zwykle indywidualne i charyzmatyczny typ kierownictwa, dobrowolność uczestnictwa, radykalizm członków wobec świata i uznawanych wartości oraz tendencja do jednostronnej interpretacji doktryny religijnej i zawężenie kultu…
… reprywatyzacji religii skłania do dwóch wniosków:
religia nie jest marginalizowana we współczesnym świecie i nie istnieją przesłanki by miała zaniknąć
religia niewątpliwie będzie miała wpływ na kształtowanie nowoczesnego świata
U podłoża koncepcji reprywatyzacji leży błędne przekonanie, iż historyczne procesy sekularyzacji doprowadzą bądź do zmierzchu- stopniowego lub całkowitego zaniku- religii, bądź…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)