To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Rola państwa w oddziaływaniu na przedsiębiorstwo
Na przestrzeni ostatnich 200 lat, wraz z rozwojem gospodarki rynkowej (wcielenie ideologii Adama Smitha), mamy liberalizm gospodarczy:
- wolność gospodarcza
- własność prywatna
- nieingerencja państwa w procesy gospodarcze
- regulatorem jest wolny rynek (tak ze strony producentów, jak i konsumentów).
Najlepiej, jeśli rynkiem steruje niewidzialna ręka (nocny stróż), a państwo nie ingeruje, tylko zapewnia ład zewnętrzny i wewnętrzny. Ta zasada funkcjonowała od początku XIX w. do wielkiego kryzysu. W XIX w. była jedynie słuszna. Liberalizm gospodarczy to wolna gra sił rynkowych bez ingerencji państwa. On doprowadził do postępu technicznego, rozwoju gospodarczego, do dobrobytu, ale z drugiej strony do pauperyzacji świata pracy, do upadku moralnego i nędzy ludzkości. Pięknie to podsumował papież Leon XIII w encyklice Rerum Novarum z 1891 r. - opisał, co się stało pod rządami ideologii liberalizmu gospodarczego: „garść możnych i bogaczy nałożyła jarzmo niewolnicze ogromnej rzeszy proletariuszy i ludzi pracy”. Proletariusze to w starożytności najemnicy, którzy niczego nie mogli posiadać na własność oprócz potomstwa (proleo). Liberalizm sprzyja bogatym, a dozwala gnębić biednych. Państwo, zdaniem papieża, ma obowiązki w dziedzinie gospodarczej. Papież na zasadzie pomocniczości wskazuje na te obowiązki:
Prawo ma chronić własność prywatną.
Państwo ma badać przyczyny bezrobocia.
Państwo ma czuwać nad właściwym poziomem wynagrodzenia za pracę.
Pracownicy winni otrzymywać sprawiedliwą zapłatę.
Płaca winna zawierać element oszczędności. Te oszczędności potrzebne są na to, by pracownik przez pracę i oszczędności doszedł do własności.
Państwo ma popierać i ułatwiać nabywanie własności przez jak najszerszą grupę ludności.
1929 - 1935 - Wielki kryzys, bankructwo ideologii liberalizmu gospodarczego w jego klasycznej formie.
II okres - Interwencjonizm - wzrost roli państwa w ekonomii przedsiębiorstwa (Keinst (?) - jemu to zawdzięczamy - próbował udowodnić, że zło kapitalistycznej gospodarki jest winą, rezultatem, nieudolności kierowania gospodarką, a regulowany kapitalizm może być najlepszym systemem gospodarczym). Jego idea szybko wprowadzona została w USA (New Deal - nowy ład, który zaproponował Roosvelt). Inspiracją dla tego programu były też encykliki społeczne - wspomniana wcześniej Rerum Novarum i Qwadragessimo Anno Piusa XI z 1931 r. Roosvelt nie wstydził się publicznie uznać te encykliki, choć był daleki od wairy.
II okres - lata 70-te XX w. i konsekwentnie lata następne - odchodzenie od interwencjonizmu, reganomika (USA) i taczeryzm (Anglia). Niski poziom bezrobocia i inflacji.
(…)
… i socjolog, twórca teorii pokoju społecznego, którego warunkiem jest oparcie stosunków społecznych na prawie moralnym. Podkreślał też władzę ojcowską (paternalizm) zwłaszcza w rodzinie. Poszukując podstaw prawdziwej reformy społecznej, wyróżnia 4 podstawowe instytucje społeczne:
- religia, własność prywatna, rodzina i praca (jak nie ma pracy, nie ma też pokoju społecznego).
Reforma też winna objąć…
…. Ich celem było udostępnienie taniego kredytu, zakładał spółki parcelacyjne, które wykupywały dla polskich osadników ziemię zagrabioną przez Niemców, spółdzielnie handlowe.
Dobrze również rozwijała się przedsiębiorczość na terenie zaboru austriackiego:
dr. Stefczyk - zakładał kasy na wzór banków. W Galicji wieś była bardzo zadłużona. Lichwiarze użyczali pożyczek Nawe na 50%. Podjął więc walkę z lichwą…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)