prof. dr hab. Edmund Morawiec. Notatka składa się z 3 stron.
RODZAJE ABSTRAKCJI NAUKOWEJ
Fizykalna, matematyczna i metafizyczna.(abstrakcja I, II i III stopnia) Abstrakcja fizykalna - występuje według Arystotelesa w uprawianiu nauk o przyrodzie. Jest ona czynnością umysłową tworzenia pojęć oraz dochodzenia do podstawowych twierdzeń w tych naukach. Na terenie nauk przyrodniczych, od najdawniejszych czasów, pytania dotyczą rozmaitych klas i rodzajów przedmiotów w aspekcie ich budowy, przejawów warunków ich występowania. W tych aspektach wyraża się to, co nazywa się "przedmiotem formalnym" nauk o przyrodzie w ujęciu Arystotelesa. Sama w abstrakcji fizykalnej realizują się takie procesy umysłowe, konieczne w uprawianiu nauk empirycznych - szczegółowych jak: przechodzenie od własności indywidualnych do gatunkowych, od gatunkowych do międzygatunkowych, ustalanie istoty cech gatunkowych, szukanie warunków uniesprzeczniających możliwości istnienia własności gatunkowych i międzygatunkowych, uzasadnianie egzystencji struktur gatunkowo-jednoskowych,
odróżnianie wasności ciał, jakie ontycznie są związane z substancją jako podłożem ciał, od własności, których istota wyraża się w relacji do czasu i przestrzeni. ustalanie własności międzygatunkowych oraz podawanie ich definicji. W wyniku stosowania abstrakcji fizykalnej wyodrębnia się w badanych przedmiotach materialnych cechy rodzajowe, gatunkowe i międzygatunkowe. ostatnie, to ogólne własności tych przedmiotów, takie jak: ilość, przestrzenność, zmienność, czasowość. Stąd w naukach o przyrodzie operuje się pojęciami rodzajowymi, gatunkowymi i międzygatunkowymi. Pojęcia tych nauk, jak też i specyficzne dla nich zasady, wyrażają własność konieczne przedmiotów. Jest to konieczność zrelatywizowana do aspektu badań właściwego naukom o przyrodzie. Aspekt badań, stanowią cechy rzeczy materialnych, takich lub innych kategorii. Abstrakcja matematyczna służy ona jako narzędzie, podobnie jak w przypadku nauk przyrodniczych, do determinacji przedmiotu formalnego nauk matematycznych. Według Arystotelesa, przedmiotem materialnym tych nauk jest świat rzeczy materialnych, przedmiotem natomiast formalnym jest aspekt ilościowy tych przedmiotów. przy .je.i udziale wydziela się ilość jako własność bytów materialnych i tworzy się o niej pojęcie. Ilość i relacje zachodzące między tymi elementami uważa się także za czynnik najbliżej determinujący materię przedmiotów materialnych. Abstrakcja matematyczna nie jest drugim stopniem abstrakcji ogólnie wziętej. W rezultacie zastosowania abstrakcji matematycznej uzyskuje się ilość. W abstrakcji matematycznej ujawnia się ona jako własność przedmiotów materialnych, organizująca je w aspekcie materii, jest swoistą organizacją samej materii tych przedmiotów. Swoistość organizacji polega na układzie części materii wzajemnie poza sobą, uwikłanych w przeróżne relacje, czyniąc ją mierzalną. Ilość występuje jako całkowicie intelektualnie wydzielona od wszelkich przejawów bytu cielesnego, występuje jako "czysta ilość".
(…)
… w rzeczach dla własności nazywał substancją. W takiej sytuacji pytanie "co to jest byt"? przeradza się w pytania: "co to jest substancja". W języku Arystotelesa termin "substancja" ma wiele znaczeń: jedno, przy którym oznacza on konkretne, jednostkowe przedmioty istniejące, będące rezultatem połączenia się materii i formy substancjalnej. Jest podłożem dla tego wszystkiego, co nie jest konieczne. Struktura ta jest też poznawczo ujmowalna i wówczas, gdy jest przedmiotem poznania umysłowego, określa się nazwą "istota" rzeczy konkretnych. drugie, przy którym oznacza on to, co w konkretnym bycie jest konieczne, niezmienne i ogólne, rozstrzygające o tym, iż mimo zmienności zachowuje on tożsamość.
W poprzednich typach abstrakcji nie pomijało się wszelkiej materii, dlatego też uzyskana istota dotyczyła, bądź rzeczy konkretnych…
… bytowania, zazwyczaj czymś żywym. 1 Dlaczego jednak te podmioty mają trwały sposób bytowania? Dlaczego są w sobie tożsame? Dlaczego są poznawalne? Dlatego, że mają w sobie taki czynnik, który jest racją ich tożsamości, niezmienności, poznawalności - a tym czynnikiem jest właśnie ich forma substancjalna. Forma substancjalna organizuje materię do bycia właśnie tym bytem, a nie innym. 1 je substancja sama zaś…
… jest zrozumiała jako byt poprzez swoją formę jako wewnętrzną rację bytową swej tożsamości, niepodzielności i swej inteligibilności. Przedmiotem metafizyki jest byt - SUBSTANCJA
Awicenna - 1000 po Ch. rzedmiotem jest substancja-natura. Tu rodzi się z miejsca wątpliwość: jaka substancja (natura)? Awicenna rozróżnił trzy substancje-natury: arystotelesowski konkret, czyli substancję-naturę pierwszą, która istnieje…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)