To tylko jedna z 48 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
66 Uzupełnienie rozdziału I
tem. Jednakże wartość pieniężna kapitału użytego do wytworzenia produktu wzrośnie również do podwójnej wysokości. A więc i w tym wypadku stosunek wartości produktu do wartości kapitału nie ulegnie zmianie i chociaż ilość produktu podwoiła się, to renta, płace i zysk zmienią się tylko o tyle, o ile zmienią się proporcje podziału podwojonego produktu między trzy klasy uczestniczące w tym podziale. Okazuje się zatem, że akumulacja kapitału, wywołując różny udział kapitału trwałego i obrotowego w różnych gałęziach wytwórczości, sprawia, iż kapitał trwały może mieć rozmaity okres życia, co wprowadza poważną modyfikację do zasady, która obowiązuje powszechnie we wczesnych stadiach rozwoju społecznego.
Chociaż wartość towarów nadal podnosi się i obniża w zależności od większej czy mniejszej ilości pracy niezbędnej do ich wytworzenia, to jednak ulegają one ponadto zmianom wartości wskutek wzrostu lub spadku zysków. Ponieważ taki sam zysk można osiągnąć na towarach, które sprzedaje się za 2000 f. st., co na towarach, które sprzedaje się za 10 ooo f. st., zmiany we wspomnianych zyskach muszą w niejednakowym stopniu wpływać na ceny tych towarów, niezależnie od wzrostu czy spadku ilości pracy, która niezbędna jest do ich wytworzenia.
Okazuje się także, że wartość towarów może się obniżyć pod wpływem rzeczywistego wzrostu płac, ale nigdy nie może się wskutek tego podnieść. 2 drugiej strony wartość towarów może się podnieść pod wpływem spadku płac, gdyż przestają wtedy istnieć korzystne warunki produkcji, które łączą się z wysokimi płacami.
Rozdział II
O RENCIE
Musimy się jeszcze zastanowić nad tym, czy zawłaszczenie ziemi i powstanie wskutek tego renty wywołuje jakąś zmianę względnej wartości towarów niezależnie od ilości pracy niezbędnej do ich wytworzenia. Aby zrozumieć tę stronę zagadnienia, musimy zbadać istotę renty i prawa, które rządzą jej wzrostem i spadkiem.
Renta stanowi tę część produktu ziemi, którą płaci się jej właścicielowi za użytkowanie pierwotnych i niezniszczalnych sił gleby. Często miesza się ją jednak z procentem i zyskiem z kapitału, a w potocznym języku termin ten obejmuje wszystko to, co dzierżawca płaci rocznie właścicielowi ziemskiemu. Jeżeli z dwóch sąsiednich gospodarstw o takim samym obszarze i jednakowej urodzajności naturalnej jedno ma wszystkie potrzebne budynki gospodarcze, a prócz tego jest odpowiednio zdrenowane, użyźnione i korzystnie przedzielone żywopłotami, ogrodzeniami i murami, a drugie pozbawione jest tych wszystkich urządzeń, to oczywiście więcej będzie się płaciło za użytkowanie pierwszego gospodarstwa niż drugiego. A jednak w obu wypadkach owa zapłata nosi nazwę renty l.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)