To tylko jedna z 40 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Rozdział I O WARTOŚCI
CZĘŚCI
Wartość towaru, to jest ilość jakiegoś innego towaru, który można otrzymać w zamian, zależy od względnej ilości pracy niezbędnej do jego wytworzenia, nie zaś od większego czy mniejszego wynagrodzenia, które zapłacono za te_ pracę
Adam Smith zauważył, że «wyraz wartość ma dwa różne znaczenia: czasem oznacza użyteczność pewnego przedmiotu, czasem zaś możność nabycia innych dóbr, jaką daje posiadanie tego przedmiotu. Pierwszą możemy nazwać wartością użytkową, drugą — wartością wymienną. «Rzeczy, które mają najwyższą wartość użytkową — mówi dalej Adam Smith — mają częstokroć nader nieznaczną wartość wymienną albo też jej wcale nie mają i odwrotnie, rzeczy, które mają bardzo wielką wartość wymienną, mają częstokroć nader małą wartość użytkową lub też jej wcale nie mają»1. Woda i powietrze są ogromnie użyteczne, a nawet niezbędne do życia, mimo to w normalnych warunkach nie można nic w zamian za nie otrzymać. Natomiast złoto, które w porównaniu z powietrzem i wodą jest mało użyteczne, można wymienić na znaczną. ilość innych dóbr.
1 A. Smith: Bogactwo narodów, PWN, Warszawa 1954, t. I, s. 37—38 (podkr. Ricarda).
8 O wartości
Użyteczność nie jest więc miernikiem wartości wymiennej, chociaż stanowi jej nieodzowny warunek. Jeżeli jakiś towar wcale nie jest użyteczny, czyli innymi słowy nie zaspokaja żadnych naszych potrzeb, to nie ma żadnej wartości wymiennej bez względu na swą rzadkość i niezależnie od ilości pracy, która jest niezbędna do jego uzyskania.
Wartość wymienna towarów, które są użyteczne, wypływa z dwóch źródeł: z ich rzadkości i z ilości pracy niezbędnej do ich otrzymania.
Istnieją towary, których wartość zależy wyłącznie od ich rzadkości. Nie można pracą zwiększyć ilości tych dóbr i dlatego wzrost podaży nie może obniżyć ich wartości. Do tego rodzaju towarów należą rzadkie rzeźby i obrazy, rzadkie książki i monety, wina szczególnego gatunku, wyrabiane jedynie z winogron rosnących na nielicznych gruntach o szczególnych własnościach. Wartość tych dóbr nie zależy wcale od ilości pracy, która była pierwotnie niezbędna do ich wytworzenia i zmienia się zależnie od bogactwa i upodobań tych, którzy pragną je posiadać.
Towary te stanowią jednak bardzo małą część masy towarów wymienianych codziennie na rynku. Ogromną większość tych potrzebnych nam dóbr otrzymujemy dzięki pracy. Możemy zwiększać ich ilość niemal bez ograniczenia nie tylko w jednym, lecz i w wielu krajach, jeżeli tylko zechcemy użyć w tym celu pracy niezbędnej do ich uzyskania.
Kiedy więc mówimy o towarach i ich wartości wymiennej oraz o prawach rządzących ich względnymi cenami, mamy zawsze na myśli towary, których ilość
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)