To tylko jedna z 29 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Przełom XVI / XVII w.
Epoka rewolucji naukowej:
„Więcej jest rzeczy na ziemi i w niebie niż się ich
śniło waszym filozofom” (Szekspir)
„Wielu przejdzie i rozszerzy się
zakres nauk” (Księga Daniela)
• 1605-20, Wielkie
ustanowienie nauk
Francisa Bacona:
optymizm co do
możliwości i zakresu
nauki. Statek
(symbolizujący ciekawość
i poznanie) przepływa
Słupy Herkulesa (symbol.
granice wiedzy).
• Nowożytne plus ultra –
jeszcze dalej.
Novum organum Bacona (1620)
• Bacon – prekursor krytycznego,
naukowego sposobu myślenia.
• Droga indukcji: obserwacja
faktów, gromadzenie jak
największej ilości danych
(przez grupę komunikujących
się ze sobą badaczy), aż z nich
zaczną wyłaniać się pewne
regularności i wzory. Hipoteza i
eksperyment. Prawo natury.
Prognoza. Zastosowanie prawa
– dedukcja.
• Od XVII do XX w. dominowało
to podejście do nauki (nacisk
na eksperymentalne podstawy
poznania naukowego i rolę
dedukcji).
Bacona koncepcja złudzeń (fałszywych
mniemań) zagradzających drogę do
prawdy
•
•
•
•
Źródła błędów tkwią w
tzw. „idolach” (łac.
zjawy, figury bóstw):
Idole „plemienia”
Idole „jaskini”
Idole „rynku”
Idole „teatru”
„Któż ośmieli się umieścić autorytet
Kopernika ponad Duchem Świętym?”
(Jan Kalwin)
• Od II w. n.e. do XVI w. –
system Ptolemeusza wcielony
do chrześcijańskiej wizji kosmosu.
• 1543 r., Kopernikańska hipoteza:
słońce, a nie ziemia, jest w
centrum układu słonecznego.
• Podważenie autorytetu Kościoła.
Jeśli myli się on w kwestii natury
wszechświata, to może nie ma
racji również w innych sprawach?
• Odrzucenie antropocentryzmu –
zmiana obrazu świata.
Galileusz: „A jednak się kręci”
• Plamy na Słońcu; podważenie
arystotelesowskiej fizyki
odróżniającej niezmienny świat
księżycowy od zmiennego i
niedoskonałego świata
podksiężycowego.
• Twórca nowego sposobu
myślenia: wnioski powinno
wysuwać się na podstawie
dobrze potwierdzonych faktów
(skoro na Słońcu istnieją plamy,
również w niebiosach istnieje ta
sama niedoskonałość jak na
Ziemi).
• 1617 r. – oskarżony o herezję.
Izaak Newton – matematyczne
poskromienie wszechświata
• 1687 - Matematyczne zasady filozofii
przyrody (Principia) – mechanizm
świata posłuszny jest zasadom
matematyki. Dokładny opis
aktualnego stanu układu fizycznego
pozwalał przewidzieć, jaki będzie
jego stan w przyszłości.
• Koncepcja czasu i przestrzeni:
„absolutny, prawdziwy czas
matematyczny sam z siebie, to jest z
własnej natury, płynie równomiernie,
niezależnie od jakichkolwiek
okoliczności zewnętrznych”. Ujęcie
czasu, ruchu i przestrzeni w
kategoriach obiektywnych,
niezależnych od warunków
lokalnych, podstawą dla nauki.
„Odczarowanie świata”, czyli
przyroda jako maszyna
• Filozofia mechanistyczna – próba
wytłumaczenia fizycznej struktury świata
na podstawie analogii ze sztuczną
konstrukcją mechaniczną.
• „Mechanizm wszechświata nie jest
podobny do boskiej istoty ożywionej, lecz
do zegara” (Kepler).
• Ludzkie oddychanie, trawienie, ruch
możemy wyjaśnić w podobny sposób jak
wyjaśniamy działanie zegara, sztucznej
(…)
… w. n.e. do XVI w. –
system Ptolemeusza wcielony
do chrześcijańskiej wizji kosmosu.
• 1543 r., Kopernikańska hipoteza:
słońce, a nie ziemia, jest w
centrum układu słonecznego.
• Podważenie autorytetu Kościoła.
Jeśli myli się on w kwestii natury
wszechświata, to może nie ma
racji również w innych sprawach?
• Odrzucenie antropocentryzmu –
zmiana obrazu świata.
Galileusz: „A jednak się kręci”
• Plamy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)