PSYCHOLOGIA POLITYKI - WYKŁADY
Wprowadzenie do psychologii polityki.
Czym zajmuje się psychologia polityki?
Podstawowe pojęcia psychologii polityki.
Znaczenie psychologii polityki dla zrozumienia mechanizmów zachodzących w obszarze aktywności politycznej społeczeństw.
Są dwa ujęcia psychologii polityki:
Psychologia zastosowana do polityki - oznacza bezpośrednie przenoszenie modeli psychologicznych do sfery polityki.
Podejście interdyscyplinarne.
Psychologia polityki rozumiana jest jako intelektualna wymiana pomiędzy różnymi dyscyplinami naukowymi. To ujęcie zakłada eklektyczne (zmniejszanie elementów) i elastyczne podejście zarówno metodologiczne jak i teoretyczne.
Psychologia polityki powstała i rozwinęła się w USA. Potem pojawiła się w Europie Zachodniej, a potem w Europie Środkowej i Wschodniej. W Polsce psychologia polityki była wykładana na dziennikarstwie i psychologii ogólnej.
Etapy rozwoju psychologii wg Mc Guire:
- Era osobowości i kultury ( lata 40 i 50 te)
- Era postaw i zachowań wyborczych ( lata 60 i 70te)
- Era procesów poznawczych i decyzji ( era ideologii, lata 80 i 90 te)
Era osobowości i kultury:
- wpływ dwóch teorii: psychoanalizy (Froid) i marksistowskiego materializmu historycznego (Marks)
- podejście idiograficzne, psychobiografia jako metoda badawcza( badania biografii przywódców)
Era postaw.
Badania postaw i zachowań za pomocą badań sondażowych, orientacja nomotetyczna, tj. szukanie ogólnych reguł manifestujących się w poszczególnych przypadkach. Popularna była tzw. teoria zakładająca dążenie człowieka do maksymalizacji własnego celu.
Era ideologii.
- koncentracja na procesach poznawczych i wyborach politycznych jednostki - lata 80 te „poznawczy boom”
* jak nabywane są informacje polityczne?
* jak informacje przechowywane w pamięci wpływają na przetwarzanie nowych informacji?
* jak umysłowe reprezentacje obiektów politycznych zmieniają się pod wpływem nowych informacji, refleksji itp.?
- metody badawcze, sondaże, wywiady, metody eksperymentalne i symulacje komputerowe.
Wybrane pojęcia:
- gra o sumie zerowej - afiliacja
- autoprezentacja
- behawioryzm
- eksperyment
- emocje
- normy społeczne
- postawa
- socjalizacja
- ingracjacja
- konformizm
Gra o sumie zerowej - „ my zyskujemy tyle ile inny traci, ile oni przegrywają”
Afiliacja
W 1959 r. Stanley Schachter zdefiniował afiliację jako potrzebę, która motywuje ludzi „by chcieli przebywać w fizycznej bliskości innych”
- motyw afiliacji = potrzeba by być blisko innych i wchodzić z innymi w przyjemne i uczuciowe interakcje.
- zachowanie afiliacyjne mogą pojawiać się na różnych poziomach.
(…)
… konkretny, opiera się na wyobrażeniach konkretnych zjawisk ( np. rząd to kilka konkretnych osób, konflikt międzynarodowy to walka konkretnych przywódców). Jeżeli dominuje ten typ myślenia to trudno o całościowy model sytuacji.
Myślenie zadaniowe:
Ma charakter abstrakcyjny, jego głównymi elementami są pojęcia i zadania, które umożliwiają formułowanie sądów politycznych.
Formułowanie sądów opiera…
… bardziej zależy na dobrych wzajemnych stosunkach i zgodzie niż na krytycznej ocenie odmiennych poglądów i punktów widzenia.
Właściwości grupy
Syndrom myślenia grupowego
Stan psychiczny członków grupy
Wadliwe procesy dyskusji
Zwiększone prawdopodobieństwo podjęcia złej decyzji.
Socjalizacja polityczna
Rozwój zainteresowań politycznych.
Przekonania i postawy polityczne.
Sztuka kształtowania własnych i cudzych przekonań.
Socjalizacja - „wrastanie” w kulturę, nabywanie norm społecznych.
Trzy teoretyczne koncepcje kształtowania się zachowań politycznych:
Przekonanie i postawy są trwałe, kształtowane w dzieciństwie.
Przekonania i postawy polityczne kształtują się w ciągu całego życia, zmieniają się w różnych fazach rozwoju.
Przekonania i postawy polityczne są efektem czasów w jakich ludzie żyją i wydarzeń życiowych jakich doświadczają.
Wg. W. Wooda
Każdy kraj ma własny wzorzec wychowania dzieci i typowe sposoby poddawania dorosłych wpływom politycznym. Celem tych wpływów jest nadanie ostatecznego kształtu orientacji politycznej, której nauczyli się w dzieciństwie, młodości. Kto kształtuje postawy polityczne dzieci? (podmioty)
- rodzice ( w sposób zamierzony lub nie)
- szkoła
- kontakty z rówieśnikami
- media…
… dwa wymiary orientacji wartościującej:
- indywidualizm versus kolektywizm ( troska o „dobro wspólne”)
- nastawienie na bezpieczeństwo i przetwarzanie versus nastawienie na ekspresję własnego Ja i rozwój
Charakterystyka grup i procesów grupowych, które ułatwiają bądź hamują udział jednostki w polityce.
Myślenie polityczne
Procesy myślenia politycznego
Poziomy myślenia politycznego
Błędy w myśleniu politycznym…
… mediów a jednostka.
W państwach demokratycznych mediatyzacja polityki doprowadziła do dużego zróżnicowania dostępnych źródeł informacji. Media są współcześnie nie tylko tzw. oknem przez które wpada informacja, ale pełnią również rolę „drogowskazu” czy autorytetu.
Mediatyzacja polityki
Plusy:
- profesjonalizacja polityki
- dyscyplinowanie polityków
- szybszy obieg informacji
- większa konkurencyjność…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)