Fragment notatki:
Prof. Janusz Świerkocki
Teorie handlu międzynarodowego
Przykładowe pytania na egzamin
1) Przedstaw, jak się zmieniały poglądy na korzyści z handlu w tradycyjnych
teoriach handlu międzynarodowego.
Merkantylizm – korzyści z handlu odnoszą kraje, które potrafią uzyskać nadwyżkę
eksportu nad importem, czyli dodatni bilans handlowy.
Teoria klasyczna – korzyści z handlu powstają dzięki specjalizacji pozwalającej
przesunąć zasoby pracy do tych zastosowań, w których jest ona najbardziej wydajna w
poszczególnych krajach.
Teoria obfitość – korzyści z handlu powstają dzięki specjalizacji zastosowań, w
których mamy obfite zasoby czynników produkcji.
2) Wyjaśnij, dlaczego kraj mający przewagę absolutną w wytwarzaniu wszystkich
towarów powinien uczestniczyć w handlu międzynarodowym.
Gdy kraj ma przewagę absolutną w produkcji jakiegoś towaru, to znaczy, że
produkuję go taniej od innych krajów. Jeżeli będzie brał udział w handlu
zagranicznym eksportując ten towar do tych krajów, w których produkuje się go
drożej, to znajdzie nowy rynek zbytu, co jest wielką korzyścią.
W takiej sytuacji pod uwagę trzeba wziąć przewagę względną. Jeżeli okaże się, że kraj
ten ma przewagę względną w produkcji jakiegoś towaru a w produkcji innego nie, to
oznacza, że specjalizacja w produkcji tego towaru, w produkcji, którego ma przewagę
względną i uczestnictwo w handlu międzynarodowym przyniesie mu korzyści.
3) Jaki warunek musi spełniać cena relatywna, aby handel między dwoma krajami
był możliwy?
Aby handel między dwoma krajami był możliwy, to cena relatywna musi być w obu
krajach różna.
4) Na podstawie danych w tablicy:
Jednostkowy koszt produkcji (liczba godzin pracy).
Produkty Polska
Czechy
a)
wskaż, który kraj ma przewagę absolutną w produkcji rzepaku i w
produkcji obuwia?
Przewagę absolutną w produkcji rzepaku mają Czechy, gdyż potrzebują mniej
godzin na wyprodukowanie 1 tony rzepaku. Przewagę absolutną w produkcji
butów, również mają Czechy, gdyż potrzebują mniej godzin na wyprodukowanie 1
pary butów.
Prof. Janusz Świerkocki
Teorie handlu międzynarodowego
Przykładowe pytania na egzamin
b)
wskaż, który kraj ma przewagę względną w produkcji rzepaku i w
produkcji obuwia?
Stosunek kosztów produkcji rzepaku do obuwia w Czechach jest większy
(9/310/5). Oznacza to, że w Czechach wykorzystując tą samą ilość pracy (9
godzin) można wyprodukować 1 tonę rzepaku albo 3 pary butów. Natomiast w
Polsce wykorzystując tą samą ilość pracy (10 godzin) można wyprodukować 1
tonę rzepaku albo 2 pary butów. Rzepak kosztuje wiec stosunkowo mniej w Polsce
niż w Czechach, bo tylko 2 pary butów, a nie 3. Polska ma przewagę względną w
produkcji rzepaku. Natomiast w Czechach koszt wyprodukowania 1 pary butów to
1/3 tony rzepaku a w Polsce 1/2 tony rzepaku, to też Czechy mają przewagę
względną w produkcji butów.
c)
oblicz relację cen rzepaku i obuwia w Polsce i w Czechach.
Relacja cen obuwia do rzepaku w Polsce wynosi 1/2. Natomiast relacja cen
obuwia do rzepaku w Czechach wynosi 1/3.
5) Statki są towarem kapitałochłonnym, a ziemniaki ziemiochłonnym. Polska
dysponuje kapitałem o wartości 1 mld USD i 0,6 mln ha powierzchni uprawnej,
zaś Litwa kapitałem o wartości 0,2 mld USD i 0,1 mln ha powierzchni uprawnej.
Jaka powinna być struktura handlu między obu krajami zgodnie z teorią H – O?
W tym przypadku Polska jest krajem obfitym w kapitał, natomiast Litwa jest krajem
obfitym w ziemię. Zgodnie z teorią H – O Polska powinna produkować i eksportować
statki a Litwa ziemniaki.
6) Jak się zmieniają dochody właścicieli czynnika rzadkiego i obfitego w wyniku
handlu?
W następstwie handlu wynagrodzenie czynnika produkcji obfitego w danym kraju
rośnie, natomiast wynagrodzenie czynnika rzadkiego maleje. Jest to twierdzenie
Stopera – Samuelsona.
7) Porównaj założenia upraszczające teorii klasycznej i teorii H – O.
Teoria klasyczna – 2 kraje, 2 towary, 1 czynnik produkcji – praca.
Teoria H – O – 2 kraje, w towary, 2 czynniki produkcji – praca i kapitał lub ziemia.
8) Omów znaczenie paradoksu Leontiefa dla rozwoju teorii handlu.
Podczas badań dotyczących paradoksu Leontiefa zauważono, że czynniki produkcji są
niejednakowe, co należy uwzględnić w modelu H – O.
9) W jaki sposób można by zmienić wyposażenie kraju w czynniki wytwórcze?
Poprzez prowadzenie handlu międzynarodowego.
Prof. Janusz Świerkocki
Teorie handlu międzynarodowego
Przykładowe pytania na egzamin
10) W jaki sposób powstawanie zewnętrznych korzyści skali produkcji wpływa na
powstawanie korzyści z handlu?
Powstawanie wyspecjalizowanych przedsiębiorstw produkujących maszyny i
półprodukty powoduje, że zwiększają swoją produkcję i sprzedają maszyny i
półprodukty taniej. Koncentracja danego przemysłu w jakimś regionie pozwala na
lepsze poznanie jego wymagań, zmniejszenie kosztów transportu oraz dostosowanie
do tendencji w modzie. Użytkowanie wzajemne zasobu pracy, czyli zamiast szkolić
nowych pracowników można podebrać je konkurencji przeżywającej kryzys.
Konsekwencją zewnętrznych korzyści skali są malejące krańcowe koszty
transformacjo (wypukła krzywa transformacji). Zewnętrzne korzyści skali pozwalają
zmniejszyć koszty transformacji.
11) W jaki sposób powstawanie wewnętrznych korzyści skali produkcji wpływa na
powstawanie korzyści z handlu?
Niepodzielność stałych kosztów produkcji, czyli im większa sprzedaż, tym niższy
koszt stały przypadający na jednostkę produktu i tym niższa może być cena rynkowa.
Specjalizacja, który doprowadza na przykład do wprowadzenia taśmy montażowej,
przez co można uzyskać duże oszczędności. Prowadzenie produkcji na dużą skalę.
Kluczowe znaczenie ma rozłożenie kosztów stałych na jak największą ilość
produktów.
12) Wyjaśnij, w jakich aspektach teoria cyklu życia produktu rozwija koncepcję
przewagi względnej i teorii H – O.
Teoria cyklu życia produktu rozwija koncepcję przewagi względnej oraz teorię H – O,
traktując wiedzę, jako czynnik produkcji na równi z kapitałem i pracą.
13) Jakie korzyści z handlu odnosi gospodarka, w której przedsiębiorstwa stosują
praktyki monopolistyczne?
Możliwość eksportu spowoduje, że przedsiębiorstwa zwiększą korzyści skali i obniżą
ceny. Spadnie również przeciętny koszt produkcji całej gałęzi, bo na skutek
konkurencji cześć odpadnie. Wzbogacenie oferty dóbr, gdyż przedsiębiorstwa starają
się różnicować swój produkt.
14) W jaki sposób preferencje konsumentów wpływają na kierunki i korzyści z
handlu według teorii Lindera?
Według Lindera każdy kraj produkuje i eksportuje towary, które większość ludności,
natomiast importuje na potrzeby grup najbogatszych i najbiedniejszych. Pozwala to
przedsiębiorstwom zrealizować korzyści skali, obniżyć koszty przeciętne i
konkurować także na rynkach zagranicznych.
15) Dlaczego istnieje handel wewnątrzgałęziowy dobrami jednorodnymi?
Ze względu na obniżenie kosztów transportu, magazynowania i uszlachetniania.
Prof. Janusz Świerkocki
Teorie handlu międzynarodowego
Przykładowe pytania na egzamin
16) Dlaczego istnieje handel wewnątrzgałęziowy dobrami zróżnicowanymi?
Ze względu na cykl życia produktu, co pozwala na jednoczesne eksportowanie dóbr
nowoczesnych i importowanie standardowych (USA). Ze względu na preferencję
konsumentów, czyli przywiązanie do marki, materiału itp. Ze względu na konkurencję
niedoskonałą, gdyż konsumenci różnorodności.
17) Na podstawie danych z tablicy oblicz wskaźnik Grubella – Lloyda dla
poszczególnych przemysłów i dla całej gospodarki Polski.
Eksport i import Polski na przykładzie wybranych gałęzi produkcji.
Gałąź
Eksport (w mln PLN)
Import (w mln PLN)
przemysłu
Dla poszczególnych produkcji korzystam ze wzoru: GL=(E+I)-|E-I|.
Produkcja piwa: 25-5=20
Produkcja tkanin: 22-2=20
Produkcja mebli: 27-9=18
Produkcja papieru: 17-3=14
Dla całej gospodarki Polski korzystam ze wzoru: GL=1-suma|E-I|/suma(E+I)*100
1-18/91*100=73/91=80,2
18) Wyjaśnij, na czym polega zrównoważony i niezrównoważony wzrost
gospodarczy.
Zrównoważony – możliwości produkcyjne obu towarów zwiększają się w tym samym
stopniu.
Niezrównoważony – zwiększa się podaż tylko jednego czynnika produkcji.
19) Uzasadnij prawdziwość twierdzenia Rybczyńskiego.
Prawdziwość twierdzenia Rybczyńskiego można uzasadnić, odwołując się do założeń
modelu H – O: przy niezmieniających się terms of trade, przy pełnym wykorzystaniu
czynników produkcji oraz przy braku postępu technicznego, ilość kapitału i pracy
potrzebna do wyprodukowania jednostki każdego dobra jest taka sama mimo wzrostu.
20) Jakie korzyści przynosi wzrost gospodarczy w małym kraju otwartym na
handel?
Wzrost gospodarczy w małym kraju uczestniczącym w handlu zagranicznym zawsze
podnosi poziom dobrobytu społecznego.
Prof. Janusz Świerkocki
Teorie handlu międzynarodowego
Przykładowe pytania na egzamin
21) W jakich okolicznościach kraj może doświadczyć wzrostu zubażającego?
Jeżeli kraj zwiększy produkcję, a towary oferowane na eksport spowodują spadek cen
na rynkach międzynarodowych to jego terms of trade ulegnie pogorszeniu. Efekt
cenowy zmniejszy korzyści. W skrajnym przypadku pogorszenie terms of trade może
przewyższyć korzyści ze wzrostu produkcji. Wtedy mamy wzrost zubażający.
Najczęściej ten przypadek analizowany jest w przypadku niepowodzeń krajów
rozwijających się.
22) O czym mogą świadczyć długookresowe terms of trade w handlu
międzynarodowym?
O uzasadnieniu teorii Singera i Prebisch, że ceny w długim okresie zmieniają się na
niekorzyść producentów, wskutek wzrostu technologicznego, doświadczenia w
produkcji oraz konkurencji.
23) O czym informują towarowe, wolumenowe i dochodowe terms of trade?
Towarowe – ilość jednostek dobra importowanego otrzymanego za jednostkę dobra
eksportowanego.
Wolumenowe – relacja wolumenu (ilości) importu do ilości eksportu.
Dochodowe – siła nabywcza eksportu kraju, czyli jaką ilość importu można
sfinansować bieżącymi wpływami z eksportu.
24) Czy pogorszenie terms of trade jest równoznaczne z utratą korzyści z handlu?
Nie, bowiem terms of trade nie jest jedyną miarą korzyści z handlu.
25) W jaki sposób handel wpływa na wzrost gospodarczy?
Jest równoznaczny ze skutkami zwiększenia ilości czynników produkcji w autarkii.
Dzięki specjalizacji, którą umożliwia handel dochodzi do restrukturyzacji gospodarki i
do bardziej efektywnej alokacji czynników produkcji. Wyższe dochody realne
pozwalają zwiększyć poziom oszczędności. Dochodzi do efektu mnożnikowego.
26) Jaka strategia wzrostu jest bardziej właściwa dla Polski: wzrostu otwartego, czy
zamkniętego na handel?
Otwarty, gdyż w każdym przypadku handel powinien wpłynąć w pewien sposób
korzystnie na gospodarkę.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)