To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pi_at-Borcuch. Notatka składa się z 2 stron.
Możliwości przezwyciężenia osobliwego rygoryzmu i anarchizmu metodologicznego Zarówno pod wpływem zasadnych metodologicznie działań zmierzających do zwiększenia
efektywności poznawczych nauk społecznych, jak też na skutek przeróżnych osobliwych dążeń
wynikających ze wspomnianych wcześniej przyczyn, ukształtowała się w socjologii swoista maniera,
przejawiająca się w dążeniu do zachowania przesadnego niekiedy rygoryzmu metodologicznego.
Upatruję go nie tyle w pożytecznym dla każdej nauki dążeniu do stałego doskonalenia własnych
metod i narzędzi badawczych, lecz w dążeniach do pewnego ich udziwniania dla uzyskania efektów
raczej formalnych niż merytorycznych, czy też dla osiągnięcia pozornej oryginalności, precyzji i
naukowości.
Tego rodzaju rygoryzm jest szczególnie widoczny w niektórych publikacjach poświęconych
metodologii badań społecznych. Po lekturze wielu z nich można odnieść wrażenie, że przedstawione
w tych publikacjach metody i techniki badań nie są określonym środkiem służącym danym celom
poznawczym, lecz raczej celem samym dla siebie, czyli swoistym przykładem sztuki dla sztuki.
Jak każdy przejaw skrajności, tak i ten oczywiście spowodował pewne reperkusje, zaznaczające się nie
tylko w umiarkowanych ale i w skrajnych krytykach.
Pod wpływem właśnie skrajnej krytyki zrodził się „a n a r c h i z m metodologiczny", jaki ma prowadzić
do wyzwolenia nauki od szarlatańskich praktyk metodologicznych i tyranii ich zwolenników.
Czołowy przedstawiciel tego anarchizmu — Paul K. Feyerabend — postuluje odrzucenie wszelkiej
demagogii naukowości w badaniach, nawiązując do poglądów K. Poppera o braku jakiejś specyficznie
naukowej metody badań61.
Można zgodzić się oczywiście z tezą że żadna metoda nie gwarantuje nam absolutnie prawdziwego
poznania, ponieważ każda jest w jakimś stopniu zawodna. Żadnej metody badań nie należy więc
absolutyzować, bowiem każda daje nam tylko nader ograniczone możliwości poznawcze i przyczynia
się do powstania tzw. „błędów standardowych", symptomatycznych dla poszczególnych metod.
Czy tego rodzaju fakty powinny skłaniać nas do odrzucania wszystkich metod badawczych?
Pozytywna odpowiedź na to pytanie byłaby również błędna, jak teza, że wszystkie metody są w takim
samym stopniu dobre, tzn. postulująca relatywizm metodologiczny.
Jak poucza doświadczenie metoda metodzie nie jest równa ani ze względu na jej możliwości
poznawcze, tzn. możliwości uchwycenia badanych zjawisk, ani też biorąc pod uwagę tkwiące w niej
pułapki.
Metody badań są zatem obiektywnie zróżnicowane, dzięki czemu można je zhierarchizować według
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)