To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Przestępstwa
Uwagi ogólne:
Podział przestępstw: ścigane z urzędu lub dochodzone na podstawie skargi prywatnej
Mir:
mir (ręka pańska)- instytucja umożliwiająca ściganie z urzędu i karanie przestępstw zagrażających porządkowi publicznemu, w wypadku złamania miru oprócz kary prywatnej pobierano karę państwową i czasem również sądową
mir miejscowy - obejmował pewne miejsca (drogi, targi, pola); mir osobowy - obejmow. pewne kategorie osób np. kobiety
mir mieszany - obejmował i kategorie osób i miejsce (np. biskup+parafia); mir sądowy - obejmował sąd, sędziego i urzędników sądowych
Związek przyczynowy i wina:
- początkowo karano fakt powiązany z osobą sprawcy, niezależnie od umyślności czy nieumyślności czynu
- od XIII wieku rozróżniano zabójstwo umyślne od przypadkowego
- od Statutów KW odróżniano winę umyślną od winy nieumyślnej, ale kazuistycznie
Przypadki wyłączające przestępczość:
początek - zaczepka słowna lub czynna, skierowana przeciw danej osobie, komuś z jej bliskich lub poddanych, która powodowała bezkarność czynu skierowanego przeciw zaczepiającemu - wystarczyło udowodnić początek i odparcie go, aby uwolnić się od winy
wykonanie odwetu - wyłączało przestępczość i karalność czynu, ale tylko przy zachowaniu form przepisanych
wykonanie przez wierzyciela uprawnień - wynikających z odpowiedzialności umownej, umocnionej prawami osobistymi dłużnika nie było karalne, bo służyło do realizacji umowy
zabicie polnego złodzieja - który kradł zboże nocą i którego przyłapano na gorącym uczynku - nie było to karalne
Rodzaje przestępstw:
Podział: sprawy większe (causae maiores) i sprawy mniejsze (causae minores)
Najcięższe przestępstwa ścigane z urzędu:
działania antyustrojowe - wymierzone przeciw królowi w celu odebrania mu władzy lub zamach na jego życie
zdrada - najcięższe formy: poddanie zamku nieprzyjacielowi, sprowadzenie do kraju nieprzyjaciół, bunt przeciw władcy
p-stwa przeciw religii panującej - herezja; p-stwa przeciw interesom skarbowym państwa - używanie obcej monety w obiegu, fałszerstwo monety i puszcz. w obieg
p-stwa przeciw władzom i sądom - nieposzanowanie władzy królewskiej przez wyciąganie miecza w jego obecności, zranienie kogoś w obecności króla lub jego namiestnika-starosty, niewykonanie wyroku przez brak zadośćuczynienia itd.
p-stwa urzędnicze - dokonywane przez urzędników sądowych: wymuszanie łapówek od niewinnie pozwanych
łotrostwa - zawodowy rabunek i kradzieże
(…)
… za sobą utratę czci szlacheckiej - infamis nie był pozbawiony wszelkich praw, ale tylko czci szlacheckiej; odwołanie zniewagi - odszekane psim głosem przez sprawcę spod stołu, jeśli niesłusznie nazwał on szlachcica synem nierządnicy
zakład - ustalany dla każdego przypadku z określoną sumą, w celu zapobieżenia przestępstwom - płacił tę sumę winny w wypadku popełnienia czynu zabezpieczonego zakładem
kary kościelne - orzekane przez sądy duchowne - ekskomunika - wyłączenie ze społeczności chrześcijańskiej, mienie danej osoby konfiskowała władza; interdykt miejscowy - zakaz nabożeństw, udz. sakramentówi pogrzebów na danym terenie; pokuta - najbardziej powszechna kara kościelna, dzielono ją na uroczystą (przywiązanie kolesia do drabiny i wystawienie na widok publiczny), publiczną (leżenie krzyżem…
… wielkie; 6 grzywien i trzysta - kary małe
płat - prywatne kary pieniężne - otrzymywał pokrzywdzony, a jeśli było zabójstwo to rodzina zabitego, wielkość tej kary ustalona była zwyczajowo, do kar pieniężnych prywatnych należała główszczyzna - suma składana za głowę zabitego na rzecz jego rodziny; oraz nawiązka - za okaleczenie, zranienie lub pobicie
kary na życiu i ciele w późniejszym średniowieczu…
… załatwiania sporów w wyniku zabójstwa - winny musiał zapłacić główszczyznę i dopełnić pokory - zabójca obnażony do pasa, z orszakiem i mieczem wydobytym do połowy prosił o wybaczenie
Zasady wymiaru kary:
zasada talionu - w Polsce stosowana rzadko, „oko za oko, ząb za ząb”
kary odzwierciedlające - dostosowane do charakteru przestępstwa -stosował je Chrobry - wybijał zęby za naruszenie postu
recydywa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)