To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Dr. Zbigniew Świderski
Prawo cywilne i handlowe państw obcych
Wykład II - Źródła prawa cywilnego
Prawo angielskie ma duże znaczenie dla wielu państw. Kształtowane jest od czasów Wilhelma Zdobywcy.
Charakterystyczne dla tego prawa jest to, że aż po II połowę XVII wieku istniały w nim dwa rodzaje sądów:
Sądy królewskie.
Sądy prawa common law – rozpoznające sprawy wówczas, gdy zezwalał na to król.
Zainteresowany mógł się zwrócić do sądu królewskiego tylko za pomocą określonego wzoru pozwu. Sądy
królewskie rozpoznawały jedynie ściśle oznaczone przypadki spraw m.in. zbrodnie wobec własności, nie wydanie
rzeczy będącej przedmiotem sprzedaży. Jeżeli nie istniał odpowiedni formularz (wzór pozwu) otwierały się
kompetencje sądu kanclerskiego. Sąd kanclerski orzekał tam gdzie nie wchodziła w rachubę właściwość sądów
królewskich.
Sądy kanclerskie orzekały w oparciu o equity law – dopuszczały ingerencję innego sądu, ale nie sądu
królewskiego. Przedmiotem działania sądów innych niż królewskie były sprawy, które można podzielić na dwie
grupy:
Sprawy common law.
Sprawy equity law.
Drugą właściwością sądów angielskich jest to, że przepisy tamże nie wynikają jedynie z ustaw
legislatywy, ale i z orzeczeń sądowych. Orzeczenia są obowiązującymi nie tylko strony rozstrzygniętego
orzeczeniem sporu, ale również stanowią prawo powszechnie obowiązujące. Orzeczenie sądu angielskiego czy to
królewskiego czy to kanclerskiego moc miało wobec wszystkich.
Orzeczenia sądów w prawie angielskim stały na równi z ustawami parlamentu. Jest to świadectwem siły
precedensów.
Orzeczenia sądów są stosowane również przy innych rozstrzygnięciach spraw podobnych lub tożsamych
z precedensami.
Sędzia angielski, w systemie precedensu, jest silniej związany niż sędzia polski. Polski kodeks cywilny jest
skonstruowany abstrakcyjnie a orzeczenia sądów są zwykle bardzo konkretne. Orzeczenie sądu jest dalece
bardziej precyzyjne niż przepisy aktu prawnego. Stąd sędzia orzekający w oparciu o precedens jest silniej
związany prawem niż orzekający w oparciu jedynie o ustawy i przepisy. Odejście przez sędziego od precedensu
wymaga od niego geniuszu prawniczego – zmiana postanowienia precedensowego obarczona jest, bowiem
koniecznością jego uzasadnienia.
W systemie angielskim sądy niższej instancji kierują się orzeczeniami sądów wyższej instancji. W Anglii
przez długi czas powstawały precedensy equity law i common law, do 1872, kiedy zreformowano sądownictwo
poprzez likwidację odrębności sądów kanclerskich. Dziś sądy kierują się zasadą słuszności wynikającą z
wcześniejszych precedensów i w oparciu o precedensy common law i equity law.
Obok reguł prawnych występują reguły etyczne moralne i obyczajowe. Są one w jednakowym zakresie
obowiązujące. Postanowienia zgodne z prawem to zachowanie zgodne z prawem, ale i normami etycznymi,
moralnymi i obyczajowymi.
Naruszenie norm etycznych nie musi oznaczać naruszenia norm prawnych. Czy umowa jest ważna, jeśli
uchybia normom etycznym?
Dr. Zbigniew Świderski
Prawo cywilne i handlowe państw obcych
Wykład II - Źródła prawa cywilnego
Połączenie norm etycznych z prawnymi i innymi jest stosowaniem reguł z common law i equity law.
Anglik musi liczyć się z tym, że źródłem prawa jest zarówno ustawa jak i orzeczenie sądu common law i
equity law. Tak jest w USA, Wielkiej Brytanii oraz wielu krajach Ameryki Płd. – gdzie działa system precedensów.
W USA występuje dodatkowa komplikacja wynikająca z federalnego chara
(…)
… międzynarodowy powoduje namnażanie się przepisów regulujących go. Są dwie płaszczyzny tego
procesu:
Prawo prywatne międzynarodowe – akt prawny pochodzący od krajowego ustawodawcy.
Tyle praw prywatnych międzynarodowych ile państw. Międzynarodowość w oznaczeniu tego
prawa wynika z tego, iż zawiera ono przepisy dotyczące stosunków cywilnoprawnych z
elementem obcym. Są to wszystkie sytuacje, gdy występuje różne…
… wekslowe, ale prawa te są jednakowe, (choć
nie we wszystkich szczegółach) u wszystkich państw podpisujących konwencje.
Osiągnięto to, że oceny ważności weksla można dokonać w oparciu o prawo dowolnego sygnatariusza
konwencji.
Wielka Brytania oraz USA nie przystąpiły do konwencji genewskiej. Dlatego weksel ważny w Królestwie
Brytyjskim nie musi być ważny we Francji, która konwencje asygnowała.
W 1931…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)