Praca z rodziną jako istotny element pracy profilaktycznej z dziećmi i młodzieżą jest czymś wstydliwym, z czym trzeba się ukrywać. Udział w terapii nie jest powodem do zażenowania, przeciwnie jest odbierany jako dowód rozwoju. Po wsparcie profesjonalne coraz częściej sięga się nie dopiero wtedy, gdy dojdzie do rodzinnej tragedii, ale już w momencie, gdy można zauważyć pierwsze sygnały nieradzenia sobie z rodzinnymi zadaniami. Taka wczesna interwencja stwarza szansę efektywnej pomocy. Żeby jednak w porę zareagować, trzeba wiedzieć, na co zwrócić uwagę, co jest normą, a co powinno niepokoić. Często właśnie brak rzetelnych informacji połączony z pokutującym jeszcze u niektórych przekonaniem, że rodzinne brudy prać trzeba w czterech ścianach domu, jest powodem oporu przed skorzystaniem z pomocy psychologa. Opór ten wiąże się z obawą analizy swego dotychczasowego postępowania, z lękiem przed oceną, a czasem po prostu przed nieznanym. Rzetelna wiedza, jasna informacja zmniejsza obawy. Stąd powstał pomysł tego artykułu. Jego celem jest dostarczenie zrozumiałej wiedzy o rodzinie i mechanizmach psychologicznych, które w niej działają. W artykule staram się odpowiedzieć na takie pytania, jak:
Dlaczego nieprawdziwe mity o funkcjonowaniu rodziny ograniczają możliwości wychowawcze rodziców? Co rządzi procesami, które mają miejsce w rodzinie?
Czy dziecko jest ofiarą, czy wybawcą rodzinnym i czemu służą objawy dziecka?
Co to znaczy normalna zdrowa rodzina?
Dlaczego to co dla jednych rodzin jest wyzwaniem i szansą rozwoju, dla innych staje się zagrożeniem (normalne kryzysy rodzinne)?
Dlaczego w wychowaniu swoich dzieci tak trudno uniknąć błędów, które wobec nas popełniali nasi rodzice?
W jaki sposób można zatrzymać przekazywanie nieskutecznych metod wychowawczych z pokolenia na pokolenie?
Co świadczy o dysfunkcjonalności rodzin (sygnały ostrzegawcze)?
Jak można uchronić swoje dzieci przed kłopotami?
Dlaczego tak ważne jest zrozumienie między małżonkami?
Do czego uciekają się dzieci, aby zmniejszyć konflikty między rodzicami?
W jakie role i dlaczego wchodzą członkowie rodziny?
W jaki sposób rodziny popychają swoich członków w różnego rodzaju uzależnienia?
Istnieje mit, w myśl którego normalna, zdrowa rodzina jest całkowicie harmonijna, jej członkowie współpracują ze sobą w zgodzie, radzą sobie z problemami bez napięć. Zmiany przyjmuje się jako koleje losu, a członkowie rodziny dostosowują się do nich bez żadnych trudności. Mit ten zakotwiczony jest w przekonaniu niejednej młodej osoby, która marzy o stworzeniu takiej rodziny. Z biegiem czasu spotykając na swojej drodze różne trudności, nieuniknione przeszkody, człowiek przekonuje się o niemożności podołania temu wzorcowi. W efekcie niejeden rodzic, który na początku był pełen dobrych chęci, energii i nadziei popada w zniechęcenie, poczucie winy czy bezradność wychowawczą.
(…)
… się takie czy inne metody wychowania zależy w dużej mierze od tak zwanej epistemologii rodzinnej, czyli tego, co członkowie danej rodziny wiedzą na jej temat. Np. jak radzić sobie w sytuacji trudnej, jaka jest rola kobiety, jaka mężczyzny, jak traktowane są niepowodzenia, sukcesy, o jakich rzeczach mówi się z dumą, a o jakich mówić się nie powinno. Każda rodzina ma swoje, odmienne, przez lata funkcjonujące reguły…
… im (i często w związku z tym zagrażających) sposobów postępowania i w efekcie uciekają się do jedynej pewnej (nie znaczy, że skutecznej) rzeczy, która im pozostaje - atrybutu władzy rodzicielskiej i związanych z nią reguł.
Dosyć silne zakotwiczenie tego mitu w mentalności społecznej wiąże się z tym, że wielu z nas myśli o tym, co dzieje się w rodzinie w kategoriach przyczynowo-skutkowych (dlatego Jaś…
… dziecko wchodząc w role przestaje mieć możliwości realizowania swoich indywidualnych potrzeb. Odrzuca swoje potrzeby, traci własną tożsamość, żeby odegrać swoją rolę w utrzymaniu rodziny. Nie ma już własnych dążeń. Żyje w reakcji na problemy wynikające z rodziny, tak jak pozostali jej członkowie. W ten sposób dochodzi do współuzależnienia członków rodziny od siebie. Role stają się sposobem przeżycia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)