To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
POŻYTKI Z LASU - EKSPLOATACJA Od najdawniejszych czasów drewno i chrust stanowiły główny materiał budulcowy i opałowy. Budowa przeciętnego grodu wymagała wyrębu kilkunastu hektarów lasu, co wobec częstych pożarów osiedli oznaczało duże zużycie budulca. Drewno wykorzystywano również w bednarstwie (beczki), kołodziejstwie,
korabnictwie (korab - mały statek). Znaczna część lasów została przerzedzona pod wpływem pozyskiwania drewna dębowego i modrzewiowego na budulec, cisowego - na łuki, jaworowego i lipowego - na wykonanie sprzętów i rzeźb, bukowego, brzozowego i dębowego - na opał, klepki, wyroby kołodziejskie.
W eksploatacji lasu nie ograniczano się tylko do pozyskiwania surowego drewna, ale zajmowano się jego przetwórstwem. W lasach powstawały zakłady produkcyjne nie związane z eksploatacją bogactw leśnych, ale wymagające dużych ilości opału, np. huty żelaza, huty szklane, produkcja garncarska, papiernie.
W piecach smolarskich z karczy żywicznych destylowano MAŹ SMOŁOWĄ, z której po odparowaniu uzyskiwano SMOŁF CZARNĄ zwaną PAKIEM.
Z kory i szczap bukowych, względnie brzozowych wyrabiano DZIEGIEĆ - produkt rozkładu termicznego drewna, smoła, ciemnobrunatna ciecz, mieszanina związków fenolowych, węglowodorów i terpenów, stosowana jako środek leczniczy przy schorzeniach skóry.
Wypalano węgiel drzewny na potrzeby metalurgii i farbiarstwa. Zajmowali się tym węgielnicy, na Śląsku zwani kurzakami. Do tego celu używali drewna sosnowego, topolowego i bukowego. Najbardziej wyniszczającą formą eksploatacji lasów było wypalanie popiołu, z którego po wypłukaniu otrzymywano 0,1-0,2% węglanu potasu (K2C03), zwanego później potażem, który miał zastosowanie do wyrobu szkła trudno topliwego, mydła, w farbiarstwie, garncarstwie, piwiarstwie (potaż żrący wodorotlenek potasu stosowany jako środek bielący).
W pierwotnej fazie produkcji towarowej użytkowanie lasu miało charakter masowy na terenach w pobliżu portów nadbałtyckich oraz tam, gdzie były dogodne warunki spławu drewna. W miarę kurczenia się obszarów leśnych musiano przechodzić do bardziej racjonalnych form użytkowania lasu, a produkcja popielarsko-potażnicza przesunęła się w odleglejsze tereny kraju, gdzie było jeszcze dużo lasów.
Pierwsze wiadomości o eksporcie drewna i produktów leśnych pochodzą z XIII wieku i dotyczą Pomorza Zachodniego, skąd wywożono drewno, smołę, dziegieć, popiół. Z Powiśla eksport ten rozpoczął się w połowie XIV wieku. Od tego czasu datują się duże wylesienia - las eksploatowano rabunkowo, bezplanowo, nie podejmowano prób wprowadzania uporządkowanej gospodarki, ponieważ jeszcze las był w zasadzie wszędzie.
Głównym przedmiotem eksportu towarów leśnych na rynki zachodnie były materiały drzewne przede wszystkim do budowy okrętów, drewno masztowe. Szczególnym popytem cieszyło się drewno cisowe pozyskiwane na południu Polski i eksportowane przeważnie do Anglii do wyrobu łuków.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)