67. EKSCEPCJE DYLATORYJNE I PEREMPTORYJNE. Są to ekscetie niweczące a więc takie które wywierają trwały skutek prawny i odraczające wywierające tymczasowy skutek prawny. W niektórych procesach rzymskich możliwość udzielenia zarzutu procesowego by...
57. EXCEPTIO. Exceptio czyli podniesienie przeciw twierdzeniom formułkowym i żądaniom powoda . Stosowane w procesach legisakcyjnych i farmułkowych było jednym ze sposobów obrony procesowej pozwanego. Sposób ten był bardzo subtelny gdyż pozwany nie negował roszczenia lecz przedstawiał go w innym świe...
101. INFAMIA I TURPITUDO. Infamia i turpitudo są to przyczyny które poza statusem wywierały ujemny wpływ na zdolność prawną. Infamia jest to umniejszenie czci obywatelskiej tzw. uszczerbek na honorze. Infamia była najczęściej konsekwencją wyroku są...
117. KOLONI. Koloni wywodzili się z reguły z ludzi wolnych którzy poprzez dzierżawę gruntów rolnych od wielkich właścicieli ziemskich stopniowo od dobrowolnych umów dzierżawy poprzez pobierane zobowiązania a następnie zadłużenia z tytułu spłat...
111. LATINI IUNIANI.- latyni juniańscy. Była to kategoria wyzwolenia osób na mocy prawa pretorskiego unormowana w lex iunia norbana z 19 r. n.e. Latyni należeli do kategorii ludzi teoretycznie wolnych. Latinus Iunianus czyli wyzwoleniec wyzwolo...
119. NABYCIE OBYWATELSTWA RZYMSKIEGO. Nabycie obywatelstwa rzymskiego - civis Romani mogło nastąpić w następujący sposób : Urodzenie się w związku małżeńskim uznanym przez prawo rzymskie z rodziców wolnych będących obywatelami rzymskimi; wpisanie przez patrona na listę obywateli sporządzaną co 5 lat...
108. PECULIUM CASTRENSE I QUASI CASTRENSE. Znaczy to w tłumaczeniu dokładnym majątek obozowy i niby obozowy. Filius familias mógł zatrzymać dla siebie wszystko to co zdobył w czasie służby wojskowej. Za czasów Augusta syn uzyskał zdolność majątkową a peculium po raz pierwszy było kreowane jako twór ...
22. POLUBOWNE ROZSTRZYGANIE SPORÓW. Rozstrzyganie sporów mogło odbywać się na sposób: pomocy własnej, interwencji państwowej i polubownego rozstrzygania sporów. Polubowne rozstrzyganie sporów polegało na powołaniu w drodze nieformalnego porozumienia (compromissum) arbitra ( prywatnej osoby, która po...
68. POSTEPOWANIE APUD IUDICEM. Postępowanie apud iudicem było następstwem zmian społeczno - prawnych jakie zachodziły w społeczeństwie rzymskim. Postępowanie to odbywało się podobnie jak proces in iure przed sędzią prywatnym najczęściej w miejscach ogólnodostępnych (place) w godzinach przedpołudniow...
114. PRAWO PATRONATU. Prawo patronatu (ius patronatus) było następstwem wyzwoleń niewolników. Stawali się oni osobami teoretycznie wolnymi a praktycznie ograniczonymi prawem patronatu. Główną istotą tego prawa była konieczność bezpłatnych świadczeń jakie musiała wykonywać osoba wyzwolona w stosunku ...
