To tylko jedna z 11 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Zobowiązania jednostronne i 2stronnie zobowiązujące.
- Jednostronnie zobowiązujące to takie gdzie jedna strona była tylko wierzycielem, a druga tylko dłużnikiem (pożyczka); istniała tu też prosta ochrona procesowa, gdyż było tylko jedno powództwo.
- 2stronnie zobowiązujące to takie gdzie każda ze stron była równocześnie i wierzycielem i dłużnikiem. Dzielimy je na zupełne i niezupełne. Zupełne powstają od razu przy zawiązywaniu niektórych stosunków obligacyjnych; przy niezupełnych powstaje zrazu jedno zobowiązanie, ale z przyczyn przypadkowych może powstać także roszczenie po stronie dłużnika.1
Zobowiązania cywilne i naturalne
Zobowiązania cywilne były to takie zobowiązania, które uregulowane były przez prawo tzn. były zaskarżalne i możliwe do egzekucji. Zobowiązania naturalne (osób alieni iuris) pozbawione były ochrony procesowej, ale jednak wywierały pewne skutki prawne: a - wykonanie zobowiązania naturalnego oznaczało spełnienie obowiązku prawnego; b - wykonanie zobowiązania naturalnego można było zagwarantować pośrednio przez ustanowienie zastawu lub poręczenia; c - zwierzchnik, który odpowiadał wobec osób 3 z tytułu peculium, a poprzednio udzielił kredytu prowadzącemu peculium synowi lub niewolnikowi, mógł tą swoją naturalną należność pokryć w pierwszej kolejności.
Przedmiot zobowiązania (świadczenie , odsetki) --- świadczenie - 1) Dare (dać) - przeniesienie prawa własności; 2) facare (czynić) - przeniesienie posiadania lub w dzierżenie;3) praesare (świadczyć) - przeniesienie świadczenia w stricti iuris
--- świadczenie oznaczone indywidualnie lub gatunkowo - tzn. species lub genus; Przy kontrakcje z species w razie zniszczenia rzeczy świadczenie stawało się niemożliwe
--- odsetki - zapłata za korzystanie z cudzego kapitału obliczona wg określonej stopy %. Istniały zakazy co do pobierania odsetek: (1) wysokość odsetek nie mogła przekroczyć wysokości kapitału; (2) anatocyzm - nie można było ściągać odsetek od odsetek
--- zobowiązania przemienne - ustalone z góry 2 lub więcej świadczenia do wyboru (wystarczy 1 sp)
--- upoważnienie przemienne - jedno świadczenie, ale dłużnik otrzymuje z góry upoważnienie do zwolnienia się także przez spełnienie innego świadczenia.
Świadczenie Świadczenie mogło być przedmiotem tylko, gdy: (1) było fizyczne i prawnie możliwe do spełnienia;
(2) było dozwolone z punktu widzenia zasad prawa i moralności; (3) było dostatecznie określone; (4) musiało mieć dla wierzyciela wartość ekonomiczną.
Stopnie winy
Dolus (zły zamiar) -świadome i dobrowolne działanie/zaniechanie obliczone na wyrządzenie szkody
(…)
… dłużnika). Stypulacja rodziła zobowiązanie ścisłego prawa oparte na ius civile. Dawała duże możliwości kształtowania przez strony stosunku wg ich życzenia. Mogła mieć 2 formy: potwierdzonej pisemnie i ustną (wymiana pytania i odpowiedzi). Ze stypulacji rodziło się zobowiązanie 1stronnie zobowiązujące, dlatego też powództwa przysługiwały tylko wierzycielowi. Zależały one od treści stypulacji: actio certae…
…. Wierzyciel musiał zwrócić koszty spowodowane zwłoką.
Kontrakty literalne
Zobowiązania dochodzące do skutku przy użyciu pisma (litteris),, były to przede wszystkim:
wpisy do ksiąg rachunkowych; skrypty dłużne -dłużnik wystawiał akt pisemny (chirographum), w którym uznawał swój dług wobec dłużnika,
chociaż nie było stypulacji.
SPÓŁKA (societas)
Spółka była kontraktem konsensualnym, na którego podstawie 2…
… ciała - sprawca podlegał karze talionu); os fractum (złamanie kości - odszkodowanie 300 osób dla osoby wolnej, 150 dla niewolnika); czynne naruszenie nietykalności osobistej (kara 25 asów). U schyłku republiki zakres przestępstwa regulowały edykty pretorskie i wg nich in iuria to zamierzone i sprzeczne z prawem nieuszanowanie cudzej osobowości za pomocą czynów lub słów. W przypadkach ciężkich szkodę…
…. W przypadku używania rzeczy niezgodnie z jej przeznaczeniem komodatariusz odpowiadał z tytułu kradzieży. --- precarium polegało na tym, iż na prośbę prekarzysty druga osoba zezwalała na używanie swojej rzeczy, ale tylko w granicach własnego upodobania.
PRZECHOWANIE (depositum)
Kontrakt realny dochodzący do skutku poprzez wręczenie przez deponenta rzeczy ruchomej na przechowanie depozytariuszowi. Przechowanie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)