To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
PODZIAŁ PRZESTĘPSTW ZE WZGLĘDU NA ZACHOWANIE SIĘ SPRAWCY I JEGO SKUTEK
ze względu na sposób określenia w zespole znamion zachowania się sprawcy
a) TYLKO Z DZIAŁANIA ( DELICTA COMMISIVA )
Przykład: kradzież ( Art. 278 )- "kto zabiera cudzą rzecz ruchomą"... aktywność sprawcy.
b) TYLKO Z ZANIECHANIA ( DELICTA OMMISSIVA - gdy sprawca nie dopełnia ciążącego na nim prawnego obowiązku aktywności w określonym, nakazanym przez prawo kierunku ). Przykład: Nieudzielenie pomocy ( Art. 162 )- "nie udziela pomocy..."- brak aktywności sprawcy. Przestępstwa takie rozpoznajemy po znamieniu czasownikowym.
c) Z DZIAŁANIA I Z ZANIECHANIA- kategoria, która opisuje czyn sprawcy w taki sposób, że ustawowemu opisowi odpowiada zarówno aktywność sprawcy jak i brak aktywności w nakazanym przez prawo kierunku. Przykład: Art. 163 ( sprowadzenie katastrofy )- "kto sprowadza zdarzenie...". Sprowadzić pożar można zarówno przez działanie polegające na podpaleniu jak i przez zaniechanie polegające na nieprzestrzeganiu reguł ostrożności, zwanych potocznie przepisami przeciwpożarowymi. Innymi słowy pojęcie "sprowadza zdarzenie" oznacza, że przestępstwo może być popełnione zarówno z działania jak i z zaniechania. ze względu na skutek a) MATERIALNE ( SKUTKOWE )- skutek czynu należy do znamion przestępstwa.
SKUTEK- taka zmiana w świecie zewnętrznym ( materialnym ), która jest co prawda rezultatem zachowania się człowieka, ale występuje od niego całkowicie niezależnie.
Przykład: sprowadzenie katastrofy ( Art. 163 ) "Kto sprowadza". Dla dokonania przestępstwa konieczny jest czyn sprawcy i skutek wyraźnie opisany. Niekiedy ze względów czysto stylistycznych ustawodawca przy opisie przestępstw skutkowych zakłada milcząco skutek jako należący do zespołu ustawowych znamion przestępstwa ( np. zabójstwo )- Art. 148 §1- kto zabija człowieka- źle brzmiałoby ”kto zabija człowieka powodując jego śmierć". Opis obejmuje również spowodowanie śmierci człowieka jako skutku należącego do znamion zabójstwa.
b) FORMALNE ( BEZSKUTKOWE )- skutek czynu nie należy do znamion przestępstwa, wystarczy samo określone w ustawie zachowanie.
Przykład: do ich dokonania wystarcza samo zachowanie się sprawcy. Do zespołu znamion nie należy zatem skutek. Np. nadużycie służbowe ( art. 231 §1 )- "działa na szkodę"- nie jest konieczne wystąpienie szkody. Gdyby ustawodawca chciał nadać charakter przestępstwa formalnego- wyrządza szkodę w interesie publicznym lub prywatnym. Skutek nie należy do znamion ustawowych przestępstwa.
Niekiedy w doktrynie toczone są spory czy konkretny typ rodzajowy przestępstwa należy do kategorii przestępstw materialnych czy formalnych. Np. znieważenie człowieka ( Art. 216 )- czy wymagany jest więc skutek w postaci odczucia zniewagi przez osobę znieważaną? Wyobraźmy sobie stan faktyczny: sprawca znieważa inną osobę w jej obecności używając języka nie znanego znieważanemu. Albo np. osoba ta ze względu na chorobę psychiczną nie jest w stanie odczuć zniewagi jako ujmy na godności. Albo znieważamy odurzonego alkoholem, który nie rozpoznaje obelgi i nie pamięta. Jeśli przyjmiemy, że zniewaga jest przestępstwem materialnym, to znieważenie za pomocą niezrozumiałego dla osoby pokrzywdzonej języka jest zachowaniem, które nie pociąga za sobą odpowiedzialności karnej. Jeżeli jest to przestępstwo formalne, dla dokonania zniewagi wystarcza samo zachowanie się, nawet wtedy, gdy osoba pokrzywdzona nie jest w stanie odczuć tego jako akt zniewagi. Prof. Kulesza stoi na stanowisku, że zniewaga
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)