Zmierczak. Notatka składa się z 2 stron.
Platon (427-347 p.n.e.) - nie miał szans na karierę polityczną w Atenach i zajął się filozofią. Zastanawiał się nad poznaniem prawdy.
• Platon twierdził, że nie możemy poznać bytu (tego, co jest) oglądając rzeczy i przedmioty (empirycznie). Jego zdaniem świat materialny jest jedynie niedoskonałym odbiciem świata, który naprawdę istnieje. Gdybyśmy sądzili, że dany człowiek lub uczynek jest piękny, a przez to dokonujemy ocen, to oznacza, że istnieje idea piękna, która się jedynie niedoskonale wyraża, w tym, co widzimy.
• To idee prawdy, dobry, piękna, sprawiedliwości są doskonałe, a to co widzimy i określamy za pomocą tych pojęd jest zawsze niedoskonale. Stąd prawdziwe poznanie to poznanie świata idei. Rozum jest źródłem ich poznania, a nie doświadczenie.
• Platon jest zatem idealistą - wg niego istnieje świat idei, a świat materialny jest jego odbiciem. Rzeczywisty świat idei poznajemy za pomocą rozumu, stąd jest on idealistą i racjonalistą.
o Platon zobrazował swój pogląd na poznanie przez metaforę jaskini. Platon uważał, egzystencja ludzi jest uwięziona w świecie materialnym (jaskini) i widzą jedynie odbicia prawdziwych bytów na ścianie. Wyjśd z jaskini nie można, ale za pomocą rozumu można poznad rzeczywiste byty. Tylko ten, kto używa rozumu, może dostąpid takiej fazy poznania, że tak naprawdę bytem istniejącym są idee. Są nimi mędrcy, filozofowie, ludzie intelektualnie rozbudzeni - nie zadowalają się odbiciem na ścianie. Państwo wg projektu Platona • Wiedza, prawdziwa mądrość nie jest dostępna każdemu - to podstawowe założenie Platona. Filozofia bytu - gdzie obiektywnie istnieje prawda, piękno, sprawiedliwość, dobra - leży u podstaw rozważań Platona o państwie. Platon napisał „Państwo” i „Prawo”.
• Państwo powstaje wówczas, gdy nikt nie jest w stanie dbać dostatecznie o zaspokojenie swoich potrzeb. Państwo ma realizować wspólne dobro, potrzebne wszystkim. Państwo tworzy więc wzajemna potrzeba ludzi. Ponieważ wyraźnym celem paostwa jest dobro wspólne, to musi ono być sprawiedliwe i zmierzać do wspólnego dobra.
• Jedynymi osobami, które mogą do tego dążyć, są mędrcy, którzy poznali idee. Dlatego państwo jest uporządkowane wg ścisłej hierarchii, której kryterium jest wiedza.
o Na samym szczycie są mędrcy, lub jeden mędrzec, filozof. Wynika to z całej filozofii Platona. o Niżej są wojownicy, zaspokajający potrzebę bezpieczeństwa. o Na dole znajdują się ludzie przywiązani do materialnego świata, zaspokajający potrzeby fizyczne.
• Selekcja władców. Platon powiada, że dopóki filozofowie nie będą dzierżyli władzy, bądź jeżeli władcy nie zajmą się filozofią, nie można osiągnąd szczęśliwości w paostwie. Paostwo musi więc byd rządzone przez osoby znające obiektywne idee. Platon założył akademię, z myślą o kształceniu władców-filozofów, ale wiadomo, że żaden z jego uczniów władcą nie został. Sam Platon na Sycylii próbował doradzad tamtejszemu królowi, co skooczyło się spiskowi wymierzonemu przeciwko filozofowi.
(…)
… (nie jest tak, że możemy zignorowad doświadczenie). W pismach Platona wszystko jest podporządkowane polis i zaspokojeniu potrzeb; należy ludziom wytłumaczyć, że gdy ich dusze powstawały, to Stwórca wlał w serca jednych ludzi brąz, w drugich srebro, a w innych złoto (miało to sankcjonować hierarchię społeczną). Te wszystkie twierdzenia doprowadziły myślicieli liberalnych, że Platon postulował społeczeństwo totalitarne, gdzie nie ma miejsca na konkurencję - szczególnie zwrócił uwagę na ten fakt Karl Popper w „Społeczeństwie doskonałym”. Obrońcy Platona twierdzili, że jednak istnieje dobro wspólne. Pojawia się tutaj także dylemat przedstawiony przez Sofoklesa w Antygonie - prawo naturalne a władza państwowa. Jednak największym mankamentem konstrukcji państwa przedstawionej przez Platona jest problem - kto będzie pilnował strażników?
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)