To tylko jedna z 11 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Dr Piotr Kołodko, Prawo rzymskie, Periodyzacja dziejów państwa rzymskiego
Periodyzacja dziejów państwa rzymskiego
-królestwa 753pne-509pne
-republiki 509pne-27pne
-pryncypatu 27pne-284ne
-dominatu 284ne-565ne
Periodyzacja rzyms. prawa prywatnego
1 okres prawa archaicznego-od najstarszy.
wiadomości o prawie rzymskim do wojen punickich, mniej więcej do IIIwpne.
2 okres prawa przedklasycznego-do końca
republiki 27pne.
3 okres prawa klasycznego-mniej więcej pryncypat, cenzurą końcową powinien być 235r (śmierć Aleksandra)
4 okres prawa poklasycznego (wulgarnego) od 235-527
4a okres prawa Justyniańskiego 527-565
RZYMSKIE PRAWO PRYWATNE
1 Ius civile-prawo cywilne.
Prawo cywilne było stanowione przez Rzymian i dla Rzymian. Do instytucji tego prawa mieli dostęp tylko obywatele rzymscy, inne podmioty mogły korzystać z tego prawa tylko wtedy kiedy na zasadzie jakiegoś przywileju zostały do tego prawa dopuszczone.
Żródła prawa cywilnego:
-zwyczaj
-ustawy zgromadzeń ludowych
-uchwały zgromadzeń plebejskich
-uchwały senatu
-konstytucje cesarskie
-responsa prudentium
Prawo to cechowało się niezwykłym formalizmem i surowością. Wymagało
zachowania bardzo kłopotliwych wymogów formalnych i nie dochowanie tych wymogów powodowało, że czynność nie dochodziła do skutku. Był to system mało reformowany.
2 Ius honorarium-prawo urzędnicze
Ius honorarium wprowadziło zmiany do prawa cywilnego. Było zwane także prawem pretorskim, gdyż trzon tego prawa stanowiły edykty pretorskie. Było to prawo bardziej elastyczne, maksymalnie odformalizowane. Do rozwiązań tego prawa dopuszczono także nieobywateli.
Ius honorarium miało 3 zadania:
-adiuvare- wspomagać prawo cywilne
-supplere- uzupełnianie luk w prawie cywilnym według prawa słuszności i sprawiedliwości
-corrigere- korygować i poprawiać prawo cywilne gdy uznali, że jakiś przepis prawa cywilnego jest niezgodny z zasadami słuszności i sprawiedliwości.
3 Ius genitum
Był to zespół norm prawnych, który powstał w praktyce pretora perygrynów, czyli takiego urzędnika, który miał za zadanie rozstrzyganie sporów między cudzoziemcami przebywającymi w państwie rzymskim i niekiedy w praktyce między cudzoziemcami a obywatelami rzymskimi. Prawo to dopuściło innych czyli nie obywateli do instytucji prawa rodzinnego, do niektórych instytucji prawa karnego, natomiast broniło interesów rzymian w prawie obligacyjnym i rzeczowym. Ten podsystem był całkowicie odformalizowany. Był dostępny dla wszystkich którzy znależli się na terenie państwa rzymskiego.
(…)
… i prawa sąsiedzkiego. Dalej regulowane są kwestie z zakresu prawa spadkowego i niektóre kwestie prawa rodzinnego. Bardzo rzuca się w oczy niezwykle skromne uregulowanie prawa obligacyjnego- zobowiązań. Najwyrażniej tego typu regulacje były niepotrzebne w V w. pne. Kiedy się ogląda tekst ustawy XII Tablic wyrażnie rzuca się w oczy, że poszczególne przepisy poukładane są w ten sposób, że można się doszukać…
… od tego, że uczestniczyli w zgromadzeniach ludowych, spotykali się również na swoich wewnętrznych zgromadzeniach plebejskich zw. concilia plebis, zwoływanych na wniosek trybunów ludowych. Na tych zgromadzeniach były uchwalane plebis scita- uchwały plebsu. Rzymska definicja brzmi: „uchwałą plebsu jest to, co plebs nakazuje i ustanawia” (Gaius).
Uchwalanie plebis scita
Wniosek o ich uchwalenie składał trybun, wniosek…
… prawo występowania z wnioskiem ustawodawczym początkowo do zgromadzenia ludowego, póżniej na forum senatu, mógł on także wydawać własne przepisy w formie konstytucji cesarskich. Prawną podstawą działalności ustawodawczej cesarzy było formalne pełnienie kilku republikańskich urzędów. Princeps był także konsulem, trybunem ludowym, mógł być pretorem. W związku z tym , na tej podstawie, jako magistraturat…
… abstrakcyjnym co było w rzymie raczej rzadkością. Powstała w latach 451-450 pne. Powstała w trybie szczególnym. Tę ustawę opracowywała komisja 10 mężów- decemuiri legibus scribundis. Towarzyszyły jej scesje na Górę Świętą- protesty plebejuszy. Najpierw opracowano 10 tablic, potem dodano jeszcze 2, była to ustawa, która zadowoliła wszystkich. Ustawa XII Tablic od poł. V w. pne. po czasy Justyniański cieszyła…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)