To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Paradygmat deontologiczny /etyka obowiązku/: Punktem wyjścia dla etyki deontologicznej jest pojęcie moralnego obowiązku, który ma bezwzględny prymat normatywny wobec innych możliwych podstaw dokonywania kwalifikacji moralnych;
→ to co podlega kwalifikacji jest obowiązkiem i kierowanie się obowiązkiem;
Za kryterium słusznego działania służy to czy podmiot jest motywowany obowiązkiem czy też nie.
Zasadniczo: możemy zadać pytanie skąd wiemy jaki obowiązek jest słuszny moralnie?
Dwa źródła:
Intuicja, sumienie moralne, które orzeka co jest słuszne /np. u Tomasza z Akwinu, Fichte/;
Możemy wiedzieć, który obowiązek jest słuszny testu imperatywu kategorycznego jaki wprowadza Immanuel Kant /test imperatywu kategorycznego poddaje naszą subiektywną maksymę, naszego działania, sprawdzianowi: odnosimy tę subiektywną maksymę działania do powszechnie ważnej zasady; związana jest z władzą sądzenia na gruncie moralności; Sformułowania w postaci maksymy sprawdza z zgodnością pewnej zasady ogólnej /od dołu ku górze → jeśli maksyma jest sprzeczna z zasadą ogólną, to działanie wg niej jest niesłuszne, jeśli nie jest sprzeczne to będzie słuszne → artykułuje, przedstawia, prawo moralne [imperatyw nie jest przepisem na działanie, tylko przepisem JAK formułować przepisy /maksymy/]/;
Powszechna autonomia jednostek - ludzie są w stanie dobrowolnie i rozumnie ustanawiać takie zasady działania, którym jako ich twórcy bez oporów będą podlegać. Źródłem powszechnie ważnych praw jest rozumna wola każdego, a nie samowola czy interes.
Sens: w tym projekcie do jednostek należy dbanie o to, aby kierować się prawem moralnym, a zatem postępować w sposób wolny → wolność nie polega na działaniu jak mi się żywnie podoba /działaniu swobodnym/ lecz na tym, że działa się zgodnie w powszechnymi /ważne/ i dobrymi prawami, które są jego własnymi prawami.
/JA formułuje prawa moralne, dzięki imperatywowi/;
Kant lokuje sąd moralny w obszarze rozumu praktycznego, dzięki czemu jest w stanie zachować jego moc jako moc twierdzenia poznawczego /rozumu/. Ponieważ wszelkie sądy normatywne, empiryczne, estetyczne podnoszą pewne roszczenia ważnościowe specyficzne dla danego typu sądu, czyli takie które można słusznie utrzymywać tylko w oparciu o dobre racje za nimi przemawiające - to też w ujęciu Kanta moralność staje się sprawą tego jak ktoś odpowiada na pytanie dotyczące możliwości racjonalnego rozwiązywania praktycznych pytań w ogóle /Habermas/:
→ Chodzi o to, że imperatyw kategoryczny można rozumieć jako wyjaśnienie tego w jaki sposób możliwe jest bezstronne sformułowanie sądu moralnego /takie który na gruncie RACJI będzie w stanie rozstrzygnąć między konkurującymi normami działania/;
(…)
… jest o słuszne racje /jakie działania będą sprawiedliwe/;
→ pytanie o etyczność /etycznym kontekstem życia danej wspólnoty/, to pytania o dobre życie i sens życia /co jest dobre, co ma sens/.
Kant odłącza pytania moralne od etycznego kontekstu życia wspólnoty za pomocą potrójnej abstrakcji, która składa się na postać imperatywu kategorycznego:
a) abstrakcji od a posteriorycznych pobudek działania /czyli takich związanych z rozważaną sytuacją: lubię Iksińską, nie lubię iksińskiej./;
b) abstrakcji od konkretnej sytuacji;
c) abstrakcji od instytucji oraz form życia /klucz sprawy dla debat <3/ tego, który pyta o to jak działać.
Ad a) o abstrakcję i indywidualizacje jak rozróżnienie między autonomią a heteronomią działania /abstrahuje od pobudek/.
Ad b) o refleksyjność jako zrozumienie i zastosowanie refleksyjnych…
… czy też nie.
Zasadniczo: możemy zadać pytanie skąd wiemy jaki obowiązek jest słuszny moralnie?
Dwa źródła:
Intuicja, sumienie moralne, które orzeka co jest słuszne /np. u Tomasza z Akwinu, Fichte/;
Możemy wiedzieć, który obowiązek jest słuszny testu imperatywu kategorycznego jaki wprowadza Immanuel Kant /test imperatywu kategorycznego poddaje naszą subiektywną maksymę, naszego działania, sprawdzianowi: odnosimy tę…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)