To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Organizacja wymiaru sprawiedliwości
Struktura organów wymiaru sprawiedliwości
Najważniejszą pozycje odgrywają tu sądy, ich pozycje określa konstytucja. Konstytucja marcowa uznawała sady jako organy niezawisłe a kwietniowa za uzależnione od prezydenta i eliminowała udział społeczeństwa. Sądy w II RP dzieliły się na powszechne i szczególne. Funkcje pomocnicze do wymiaru sprawiedliwości wypełniała: prokuratura, Prokuratura Generalna, notariat i adwokatura.
Zasady przewodnie sądownictwa
Zasada niezawisłości sędziów - sformułowana przez konstytucje marcową; jej gwarancją było nieusuwalność sędziów(ograniczony możliwościami w zmianie w strukturze sądownictwa), immunitet sędziowski.
Zasada nominacji sędziów - (odstępstwo sędziowie pokoju), mianowanie należało do prezydenta, grodzcy przez minister sprawiedliwości. Kandydaci musieli spełniać określone warunki(studia, aplikacja sędziowska, egzamin sędziowski, bezpartyjni)
Zasada wyłącznej kompetencji sądów w sprawach wymiaru sprawiedliwości - od 1926 zaczęto wprowadzać wyjątki
Zasada udziału czynnika społecznego w wymiarze sprawiedliwości - konstytucja marcowa przewidywała wybór sędziów pokoju oraz udział obywateli w sądach przysięgłych, handlowych i pracy
Zasada wyłączenia z kompetencji sądów uprawnienia do badania legalności ustaw
Zasada hierarchiczno instancyjnej budowy sadownictwa - polegała na podziale sądownictwa na określone stopnie, między którymi występowało hierarchiczne uporządkowanie. Sądy, które rozpatrywały sprawę merytorycznie były sądami I instancji, reszta sprawdzała merytoryczność wyroku w poprzedniej instancji.
Sądy powszechne
Sądy grodzkie - orzekały jako I instancja w drobnych sprawach cywilnych i karnych i udzielały pomocy innym sądom.(1 sędzia)
Sądy okręgowe - orzekały w I instancji w ważnych sprawach cywilnych i karnych oraz rozpatrywały odwołania od sadów grodzkich(3 lub 1 osobowe), dzieliły się na wydziały.
Sądy przysięgłych - zbrodnie zagrożone ciężkimi karami, i polityczne, nigdy nie byłuy powszechne w b. pruskim tylko do 1919, ostatecznie zniesione w 1938
Sądy apelacyjne - rozpatrywały jako II instancja apelacyjna od okręgowych jako I instancja w sprawach szczególnych przekazanych im przez ustawy(3 wyjątkowo 1 sędzia).
Sąd najwyższy - najwyższa instancja dla sądów powszechnych. Rozstrzygał odwołania kasacje, oraz orzekał w sprawach przekazanych mu przez ustawy. Dzielił się na izby cywilna i karną a pok koniec okresu międzywojennego także dla spraw adwokatury(3,5 lub 7 sędziów, w składzie całej izby lub na zgromadzeniu ogólnym).
Sądy szczególne
Sądy wojskowe - orzekały na podstawie kodeksu karnego wojskowego
(…)
… nad budżetami poszczególnych resorów, gdyż umożliwiało to opozycji krytykę administracji.
Kontrolę opinii publicznej wykonywała głównie prasa, z kolei jej krytyka wpływała na opnie publiczną w szerszym znaczeniu.
Sądowa kontrola administracji
Kontrola sądowa sprawowana była przez specjalne sądy administracyjne(w niektórych przypadkach powszechne). Konstytucja marcowa powoływała Najwyższy Trybunał…
… była odzwierciedleniem struktury sądownictwa z wyjątkiem sądów grodzkich gdzie prokuratura nie istniała.
Prokuratoria Generalna
Jej organizację i działalność regulował dekret z 1919, ustawa 19191 i rozporządzenie prezydenta 1924. Utworzona została do obsługi prawnej skarbu państwa, udzielała tez opinii prawnych organom państwowym. Adwokatura i notariat
Jednolite przepisy dotyczące Adwokatury zostały wydane w 1932i…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)