To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Dajczak. Notatka składa się z 3 stron.
Audiatur et altera pars (Seneca, Medea 199 - 200; Dzieje Apostolskie 25,17; Iustiniani Digesta 48,17,1pr.) - niech będzie wysłuchana i druga strona Komentarz: Art. 10 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka z 10.12.1948r.: Każdy człowiek ma na warunkach całkowitej równości prawo, aby przy rozstrzyganiu o jego prawach i zobowiązaniach lub o zasadności wysuwanego przeciw niemu oskarżenia o popełnienie przestępstwa, być wysłuchanym sprawiedliwie i publicznie przez niezależny i bezstronny sąd. W opini rzecznika generalnego z 15.05.2007r. podkreślono, że „zasada kontradyktoryjności, wyrażana często po łacinie jako audiatur et altera pars , ma podstawowe znaczenie w postępowaniach, w których strony są w sporze i powinny mieć możliwość odniesienia się do stanowiska przeciwnika przed wydaniem orzeczenia”. Pokrewne maksymy i żródła: Qui statuit aliquid parte inaudita altera, aequum licet statuerit, haud aequus fuit . Kto wydaje wyrok bez wysłuchania drugiej strony, jest niesprawiedliwy, chociażby nawet wydał wyrok słuszny. Iustiniani Digesta 48,17,1pr. (Marcjanus w księdze 2 O postępowaniu w sprawach publicznych). W reskrypcie boski Sewer i Antonin Wielki odpowiedzieli, aby nie karać nieobecnego. Takie prawo stosujemy, aby nieobecnych nie skazywać, ponieważ wzgląd na sprawiedliwość nie pozwala skazać kogokolwiek bez wysłuchania sprawy (neque enim inaudita causa quemquam damnari aequitatis ratio). Hominum causa omne ius constitutum sit ( Iustiniani Digesta 1,5,2) - wszelkie prawo ustanawia się ze względu na człowieka Komentarz: W preambule Europejskiej Konwencji Praw Człowieka sporządzonej w Rzymie 4.11.1950r. wskazano w szczególności, że fundamentem sprawiedliwości i pokoju na świecie jest z jednej strony „rzeczywiście demokratyczny ustrój polityczny”, a z drugiej „jednolite pojmowanie i wspólne poszanowanie praw człowieka”. Pokrewne maksymy i źródła: Homo homini persona . Człowiek jest dla drugiego człowieka osobą ludzką. Iura humana universalia sunt . Prawa ludzkie są powszechne. Ius publicum privatorum pactis mutari non potest ( Iustiniani Digesta 2,14,38) - prawo publiczne nie może być zmienione poprzez umowy osób prywatnych Komentarz: W wyroku z 1.07.2009r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości uzasadniając, że czynności prywatnoprawne nie mogą modyfikować sankcji publicznoprawnych wskazał, iż „pochodząca z prawa rzymskiego i stosowana w porządkach prawnych krajów członkowskich zasada ius publicum privatorum pactis mutari non potest , tworzy wspóną tradycję prawną krajów członkowskich i musi być respektowana przez Komisję”. Pokrewne maksymy i źródła : Privatorum conventio iuri publico non derogat . Porozumienie między osobami prywatnymi nie uchyla prawa publicznego.
(…)
… prawdopodobnie przez polskiego prawnika z przełomu XIX i XX wieku Stanisława Wróblewskiego.
Maksyma często wykorzystywana w argumentacji Trybunału Konstytucyjnego i sądów powszechnych w Polsce. Przykładowo, w wyroku z 3.10.2001r. TK określił zasadę lex retro non agit, jako „istotny element kultury prawnej współczesnych państw cywilizowanych, a także zasadniczy składnik porządku konstytucyjnego współczesnych…
… facere, qui suo iure utitur. Nie uważa się za działającego podstępnie tego, kto wykonuje swoje prawo.
Neminem laedit, qui suo iure utitur. Nikomu nie szkodzi ten, kto wykonuje swoje prawo.
Suo iure uti nemo prohibetur. Nikt nie zabrania korzystać ze swego prawa.
Nasciturus pro iam nato habet quotines de commodis eius agitur (ad. Iustiniani Digesta 1,5,7) - dziecko poczęte uważa się za już narodzone…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)