To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
OKRES POLSKI LUDOWEJ Mała konstytucja (19 luty 1947 r.) nawiązywała do konstytucji marcowej (min. zasada podziału władz);
jednoizbowy parlament wybierał prezydenta, wyrażał votum nieufności rządowi i ministrom;
dopuszczono dekrety z mocą ustawy wydawane przez rząd, zatwierdzane przez Radę Państwa, potem Sejm;
nowy organ - Rada Państwa (prezydent, marszałek i wicemarszałkowie sejmu, prezes NIK, inne osoby), która w pewnych sytuacjach działała w zastępstwie sejmu;
w rzeczywistości zlikwidowano opozycję, dlatego system parlamentarny był tylko na papierze, a podczas prac nad konstytucją wzorowano się na radzieckiej konstytucji z 1936 r.;
Konstytucja lipcowa (22 lipca 1952 r.) odrzucenie zasady podziału władz na rzecz jednolitości władzy → sejm zajmował najwyższe miejsce, a podporządkowane były jemu pozostałe organy (administracji, sądownictwa, prokuratury);
zniesiono urząd prezydenta, nowy kształt nadano Radzie Państwa (wybierana spośród posłów) - kompetencje prezydenta i kompetencje zastępcze wobec sejmu;
rząd powoływany przez sejm, a zmian mógł dokonywać sejm i rada państwa;
brak TK czy TS, a SN powoływany przez Radę Państwa na 5 lat;
proklamowano liczne prawa i wolności, w szczególności prawa socjalne i ekonomiczne, ale brak gwarancji instytucjonalnych, też względem ochrony konstytucji jako najwyższego aktu prawnego;
Praktyka konstytucyjna prawa i wolności realnie nie istniały, brak niezawisłych sądów, nie istniała opozycja, a rzeczywista władza wyrażona była zasadą kierowniczej roli partii. Rola Sejmu zerowa, gdyż zbierał się 2 razy do roku na kilkudniowe sesje, a zastępowała go Rada Państwa;
przekształcenia po tzw. Październiku gdy w latach 56/57 kierownictwo w partii przejęli ludzie odcinający się od stalinowskich metod rządzenia → ustały najdrastyczniejsze praktyki aparatu bezpieczeństwa, ale nie zmieniono systemu. Ograniczono rolę Rady Państwa, wzmocniono sejm (kilkumiesięczne sesje), który zmonopolizował funkcję ustawodawczą, ale nie miało to większego znaczenia politycznego;
luty 1976 r. - rewizja konstytucji - program minimum (zrezygnowano z uchwalenia nowej konstytucji, co było typowe w obozie):
nowela formułowała zasady ustrojowe, określając PRL jako państwo socjalistyczne;
zapisała kierowniczą rolę PZPR i przyjaźń z ZSRR;
na nowo sformułowano niektóre prawa i wolności, ale nie zmieniło to ich pozycji, ani nie wprowadzono gwarancji ich ochrony; brak zmian w strukturze organów państwowych;
powierzono skromne kompetencje w zakresie ochrony konstytucji Radzie Państwa.
lata 80'te - zmienia się powoli myślenie, ale brak zmian w prawie, choć w 1982 r. wprowadzono do konstytucji przepisy o TS i TK → „konstytucjonalizm socjalistyczny wyczerpał swoje możliwości”;
(…)
… system gwarancji konstytucyjnych → 1980 - utworzono NSA, 1985 - utworzono TK, 1987 - utworzono RPO → które torowały drogę nowym ideom;
wiosna 1989 r. - Okrągły Stół → rozmowy mające wypracować modus vivendi między władzą a opozycją:
przywrócono legalność istnienia Solidarności nie tylko jako związku zawodowego, ale i politycznego;
przyspieszone wybory do Sejmu (65% władza, 35% opozycja) i przywrócono…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)