Temat: Ochrona utworu w świetle prawa autorskiego. Aspekty prawne i etyczne. Podmiotem prawa autorskiego jest utwór. Jest to niematerialne dobro prawne, które powinno być, odróżniane od przedmiotu materialnego (materialnego nośnika- określonego też jako corpus mechanicum ), na którym zazwyczaj jest ono utrwalone.
Przepis art. 1 ust. 1 posługuje się syntetyczną definicją utworu, określając w sposób
generalny konieczne cechy wyróżniające utwór od innych rezultatów działalności człowieka. Wytwór niematerialny, aby uzyskać kwalifikację "utworu" w rozumieniu art. 1 ust. 1 komentowanej ustawy, powinien wykazywać łącznie następujące cechy:
a) stanowić rezultat pracy człowieka (twórcy) b) stanowić przejaw działalności twórczej c) mieć indywidualny charakter. Chciałabym przedstawić ochronę autorskich praw majątkowych. Musimy sobie zadać pytanie co to w ogóle jest autorskie prawo majątkowe? Normatywna definicja treści praw majątkowych w ustawie z 1994r. zgodnie z przepisem art.17 pr.aut. jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłącznie prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Definicja autorskich praw majątkowych, zawiera w ustawie polskiej, wykazuje wyraźne podobieństwo do zamieszczonej w art. 140 k.c. definicji prawa własności - wyłączności twórcy obejmuje wszelkie czynności w zakresie korzystania z utworu i rozporządzania nim, z wyjątkiem takich, które zostały wyraźnie wyłączone przez ustawodawcę. Najistotniejszą częścią autorskich praw majątkowych jest tzw. prawo do korzystania i rozporządzania utworem na wszystkich polach eksploatacji (tzn. monopol autorski). Ustawa w art.50 jako przykład wskazuje następujące pola eksploatacji (katalog nie jest zamknięty, wraz z rozwojem techniki będą powstawały bądź już istnieją inne pola eksploatacji) :
W zakresie utrwalania zwielokrotnienia utworu - wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową,
W zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono - wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy,
W zakresie rozpowszechniania utworu w sposób inny niż wcześniej omówione- publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i remitowanie, a także publiczne udostępnienie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Prawo do rozporządzania utworem obok prawa do korzystania z utworu, drugim podstawowym komponentem autorskich praw majątkowych jest uprawnianie do wyłącznego rozporządzania dziełem. Oznacza to, że twórca może dysponować przysługującymi mu autorskimi uprawnieniami majątkowymi do swojego utworu. Prawo do rozporządzania utworem stanowi dla twórcy podstawowy i bezpośredni instrument czerpania korzyści materialnych z eksploatacji dzieła. Zaznaczyć jednak należy, że chodzi tu nie tylko o czynności rozporządzające, lecz także upoważniające (licencyjne), a więc wszelkie czynności prawne, stwarzające innym osobom legalną możliwość eksploatacji utworu. Istotnie znaczenie ma również okoliczność, że dyspozycje twórcy nie muszą dotyczyć całości przysługujących mu praw, lecz mogą odnosić się do wybranych przez niego majątkowych uprawnień cząstkowych, obejmujących odrębne pola eksploatacji. Generalnie jednak podkreślić trzeba, że prawo rozporządzania dotyczyć może tylko takich uprawnień, któ
(…)
…, po roku opublikowanego utworu czy jego ustalenia, a więc od zdarzeń, od których rozpoczyna się bieg terminy wygaśnięcia autorskich praw majątkowych.
BIBLIOGRAFIA:
1. Skrypty Becka, Rafał Golat „ Prawo autorskie i prawa pokrewne” 5 wydanie, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008.
2.Maria Poźniak- Niedzielska, Jerzy Szczotka, Marek Mozgawa „Prawo autorskie i pokrewne. Zarys wykładu”, Oficyna Wydawnictwa Branta, Bydgoszcz- Warszawa- Lublin 2007.
3. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
4. Janusz Barta, Ryszard Markiewicz, „ Prawo autorskie” Redakcje i koordynacje, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 1998 r. …
… do 1975 r.- 20 lat, między 1975 r. a obowiązującą ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych- 25 lat. Obecnie okres ten wynosi 70 lat. Jednak, gdy występują sytuacje szczególne w przypadku dzieł współautorskich okres ochrony liczony jest od śmierci współtwórcy, który przeżył pozostałych. Jeżeli twórcą utworu nie jest znany, okres 70-letni liczony jest od pierwszej publikacji. Jeśli utwór…
… dla uprawnionego, bo nie dla wydawcy. Ci nadal muszą płacić, tyle że nie spadkobiercom, lecz na rzecz Funduszu Promocji Twórczości. O bolesnej dla wydawców sprawie, czyli o szczególnym ograniczeniu korzystania z dóbr tzw. martwej ręki. W jaki sposób oblicz się termin trwania autorskich praw majątkowych? Czas ten liczy się w pełnych latach począwszy od pierwszego dnia roku następującego po śmierci twórcy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)