To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
NICCOLO MACHIAVELLI - XV/XVI w., polityk Republiki Florenckiej, z wykształcenia prawnik
- po dojściu do władzy Medyceuszy zesłany na wygnanie
- największy teoretyk państwa w epoce odrodzenia
- "Książę", "Rozważania nad pierwszymi księgami Tytusa Liwiusza"
- przypisuje mu się tezę, iż polityczny cel uświęca środki (makiawelizm)
- klasyczny republikanizm - Cyceron, Rousseau, Machiavelli
- zwolennik relatywizmu i utylitaryzmu, w swoich badaniach posługiwał się empiryzmem i realizmem
- z zaobserwowanych faktów i zjawisk wyciągał wnioski
- rzeczywistość była dla Machiavellego punktem wyjścia do wysnuwania praw ogólnych („indukcja to gwarancja realizmu”)
- wiązł założenia teoretyczne z rzeczywistością polityczną (cecha dobrego polityka)
- odsłaniał tajniki rządzenia - pozbawiał je metafizycznych i irracjonalnych osłon Świat, historia i człowiek - sekularyzacja życia politycznego - w życiu politycznym nie było miejsca dla Boga, moralności, sprawiedliwości
- propagator laicyzmu (popierał rozdział polityki od autorytetu religii)
- doceniał społeczną funkcję religii, ale tylko w sytuacji, gdy ta kształtowała cnoty obywatelskie
- religia ma być subsydiarna w stosunku do państwa
- krytykował jednak papiestwo i chrystianizm, jako doktrynę bierności i lenistwa
- istotne jest, jak w rzeczywistości funkcjonują systemy społeczne i polityczne - nie liczy się to, jak być powinno
- w świecie można znaleźć harmonię (wszechświat to odwieczna harmonia)
- jest w nim tyle dobra, co zła
- różny rozdział - zło wędruje od państwa do państwa
- dominuje dobro - państwo tryumfuje, dominuje zło - państwo chyli się ku upadkowi
- ma to charakter cykliczny - państwo po upadku ponownie się podnosi
- historia państwa, to proces tworzenia nowego ustroju i w konsekwencji jego umacniania się i stabilizowania
Na ludzki los wpływ mają dwa czynniki
1. fortuna - deterministycznie pojmowany los, zespół wydarzeń od człowieka niezależnych
2. virtu - energia, aktywność, przedsiębiorczość, zdolność do przewidywania i rozumowania
- jest w stanie zagrodzić drogę fortunie - np. geniusz taki, jak Cezar będzie w stanie zagrozić fortunie w wymiarze makropolitycznym -
ukształtować zgodnie ze swoją wolą otaczający go świat - byłby w stanie przywrócić wielkość Włoch
- potwierdza humanistyczną wiarę w ludzki rozum, energię i aktywność, dzięki czemu człowiek ambitny i mądry
może być kowalem swego losu - wiara w wielkość wybitnej jednostki
- władca winien postępować zgodnie z owymi zasadami, kładąc bardziej nacisk na tą drugą
(…)
…, a nie dla próżności władcy
-w okresie chaosu władca nie może okazywać
1. Hojności
2. Łagodności
- odebrane jako słabość - w okresie chaosu władca musi odwoływać się do terroru
Terror władcy
- nie może jednak stosować terroru w interesie prywatnym (przeciw osobistym wrogom)
- tylko przeciw wrogom państwa
- terror musi być stosowany lege artis (zgodnie z zasadami sztuki), w innym wypadku jest nieskuteczny
- np…
… bezużyteczne
- Machiavelli nie był amoralny - nazywał zło po imieniu
- niekiedy czyny niezgodne z kanonami moralności są o wiele skuteczniejsze w praktyce niż czyny cnotliwe
- „nie można być moralnym, kiedy epoka jest niemoralna”
- pragmatyzm - najważniejsze dojść do wyznaczonego celu
- 2. kryterium skuteczności - zasadnicze znaczenie w polityce
- w polityce odniesie klęskę ten, kto będzie stosował kryterium…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)