MYŚLICIELE O WYCHOWANIU TOM I (O DRODZENIE ) ERAZM Z ROTERDAMU: 1. Ż ycie i twórczość: - syn księdza, który uwiódł córkę lekarza
- zasłynął najpierw jako Desiderius Erasmus Rotterdamu; desiderare - kochać pragnąć
- tworzył wyłącznie po łacinie, która była w jego czasach językiem elitarnym
- chciał, aby jego najważniejsze dzieła (takie, jak łaciński przekład Nowego Testamentu) tłumaczono na języki narodowe, żeby - jak sam to określił - „rolnik przy pługu i tkacz przy krośnie modli modlić się do Boga w języku, który rozumieją.”
- złożył śluby zakonne, szybko jednak rozczarował się do życia klasztornego. Niewątpliwa zaletą tamtejszej egzystencji było w oczach Erazma to, że mógł oddawać się rozmyślaniom i zaspokajać potrzeby ducha; - otrzymał święcenia kapłańskie, wkrótce potem rozpoczął służbę przy biskupie Cambrai - Henry von Bergenie
- 1495 przeniósł się do Paryża, dawał lekcje bogatym paniczom z Anglii i Niemiec studiującym w Paryżu. Spod jego pióra wychodzą podręczniki, z których korzystał później cały świat intelektualny i które obowiązywały przez następne stulecia w takich szkołach jak Szkoła św. Pawła i Eton College w Anglii. Do tego czasu w humanistycznych środowiskach Paryża cieszył się opinią „oratora” i „poety”
- przełomowym momentem w jego życiu był wyjazd do Anglii 1499 gdzie nawiązał kontakty z najwyższymi sferami umysłowymi i politycznymi Anglii
- atmosfera panująca w Anglii pozwoliła Erazmowi odkryć samego siebie. Wykrystalizowały się wówczas jego poglądy oraz ukształtował się ambitny plan oparty na dwóch ideałach, których realizacja stała się odtąd treścią życia Erazma. Zgodnie z tym planem należało, po pierwsze, udostępnić dorobek umysłowy pogańskiej starożytności wszystkim młodym uczniom, którym warunki intelektualne i materialne pozwalały na uczęszczanie do szkół „łacińskich” lub posiadanie prywatnych nauczycieli. Po drugie Erazm pragnął upowszechnić duchowe bogactwo Biblii i literatury patrystycznej wszystkim wiernym, a przede wszystkim osobom pełniącym funkcje duszpasterskie. Przekładał prace z greckiego na łacinę.
- Po powrocie na kontynent w 1500 przystąpił do realizacji planu opartego na wspomnianych wcześniej ideałach. Pierwsze wydanie Adagiów . Był to zbiór około ośmiuset przysłowiowych zwrotów zaczerpniętych z pism starożytnych pisarzy greckich i łacińskich, objaśnionych na użytek uczących się stylu łacińskiego.
- 1503 opublikował Podręcznik żołnierza Chrystusowego (Enchridion militis Christiani) enchridion - znaczy jednocześnie sztylet i podręcznik. Dzieło jest dla chrześcijan wyzwaniem aby bronili się przed pokusami „tego świata” za pomocą duchowego „sztyletu”. W tym dziele rozwija też własny program teologiczny, który głosi potrzebę powrotu do Pisma Świętego. W szczególności zwraca się w nim przeciwko pojmowaniu pobożności jako wyłącznego postrzegania różnych ceremonii skupiających się jedynie na przejawach zewnętrznych, piętnuje kult świętych oraz przestarzale formuły, spory i dysputy teologiczne. Jest to traktat teologiczny, do którego napisania Erazm czerpał natchnienie z pism św. Pawła, Platona, Orygenesa. Było to pierwsze z wielu pism zawierających program „nowej teologii”, nazwanej przez Erazma
(…)
…, gdyż był święcie przekonany, że przyszłość jednostki i jakość jej życia zależy w znacznym stopniu
od wykształcenia jakie otrzyma za młodu. „Człowiek nie rodzi się człowiekiem lecz dopiero się nim staje”
- edukacja musi być oparta na wolnej woli, którą posiada nawet dziecko. Ponadto liberalna edukacja była równoznaczna z posiadaniem liberalnego nauczyciela, tzn. posiadającego wymaganą wiedzę i potrafiącego…
… dorosłych, pełnowartościowe programy nauczania, wychowanie moralne i akademickie, nauczanie w języku narodowym. Taka wizja została zaprezentowana w Utopii. Wzorców dostarcza nam także jego „Akademia”. Fakt, że z jego poglądami utożsamiają się w równej mierze zarówno socjaliści jak i liberałowie jest swego rodzaju fenomenem. Ten komu się to udało bez wątpienia zasługuje na miano „człowieka na każdą porę…
… z potężnymi tego świata nigdy nie spowodowała zachwiania jego przekonań.
1. HUMANISTA-FILOZOF
- to filozof, którego niełatwo jest zakwalifikować. Jego edukacja była taką, jaka była na owe czasy dostępna, obejmująca różne nurty scholastyki oparte na Arystotelesie.
- przyjął za swoje to, co uważał za najistotniejsze z różnych myślicieli i połączył to w chrześcijański światopogląd, oparty częściowo…
…, etyczne i polityczne, nie pomijając wychowania religijnego, na które kładzie szczególny nacisk.
- na początku Erazm z Lutrem byli w dobrych stosunkach: obaj głosili hasło powrotu do Biblii jako źródła wiary, obaj krytykowali zdegenerowaną scholastykę, usilnie pragnęli radykalnej reformy obyczajów i doktryny kościoła w duchu Ewangelii, obaj wytykali nadużycia w dziedzinie odpustów.
- po wystąpieniu Lutra…
… prawdy winna być nasza cnota, jako iż jest zarazem najbardziej niebiańskim i najtrudniejszym znakiem, i najgodniejszym wytworem prawdy.”
- relatywizm Montaigne'a jest przede wszystkim realizmem, który unika fikcji przeciwnych doświadczeń. Odwracając antropocentryzm, poszukuje w świecie znaków boskiej wielkości.
3. Fenomenologia w myśli Montaigne'a.
- korzysta z metody fenomenologicznej, by badać umysł…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)