To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
MYŚL EKONOMICZNA STAROŻYTNEJ GRECJI
Rozwój myśli ekonomicznej jest odbiciem problemów gospodarczych, które stawały przed społeczeństwami ludzkimi na różnych szczeblach rozwoju. Historia myśli ekonomicznej jest więc sumą wiadomości o wszystkich możliwych koncepcjach, jakie pojawiły się na przestrzeni dziejów.
Nie byłoby to możliwe bez narodzin ludzkiej świadomości, wykształcenia się mowy, później pisma, pojawienia się myślenia abstrakcyjnego czy kategorialnego (w oparciu o kategorie, prawo). W niniejszej pracy zajmujemy się okresem najwcześniejszym tzw. wczesnym okresem przedklasycznym od VIII wieku p.n.e. do XV wieku n.e.
Wczesny okres przedklasyczny dzielimy na dwa podokresy: pierwszy obejmujący poglądy myślicieli antycznej Grecji i starożytnego Rzymu i drugi okres scholastyczny.
Na przestrzeni wielu stuleci w życiu gospodarczym zmiany dokonywały się w niezwykle powolnym tempie. Pomimo rozszerzania się działalności rynkowej wraz z rozwojem miast, ulepszeń w transporcie, bardziej wydajnych metod wytwarzania dóbr, to w ciągu 2300 lat (czas trwania wczesnego okresu przedklasycznego) podstawowa struktura społeczna nie uległa istotnym zmianom. Ludzie nie byli uzależnieni poprzez rynek przez innych, wytwarzali dobra konsumpcyjne, lecz w dużej mierze byli samowystarczalni. Ówcześni autorzy przedklasyczni nie interesowali się rynkami z powodu ich niewielkiego znaczenia w codziennych zajęciach ludzi; omawiali zagadnienia ekonomiczne głównie w aspekcie rozważań filozoficzno-etycznych lub prawno-organizacyjnych. Pierwsze interesujące źródła odnotowujemy w literaturze greckiej. Sięgają tzw. Epoki homeryckiej 12 - 8 w p.n.e. Źródła te należą raczej do literatury poetyckiej, a nie ściśle naukowej. Stanowią pewne wiadomości o zasadach ekonomiczno - społecznych tamtych czasów.
Układ społeczny Grecji rozwinął się w ramach niewolnictwa. Istniały dwie klasy: właścicieli środków produkcji oraz niewolnicy. Podstawowym działem gospodarki było rolnictwo (uprawa pszenicy, jęczmienia, hodowla krów, owiec). Gospodarstwa miały charakter samowystarczalny. Dopiero później w wyniku różnych procesów nastąpiło rozwarstwienie klasy posiadającej (np.: na arystokracje, małe gospodarstwa rolne).
Początkowo wymiana miała charakter naturalny tzn. miała mały zasięg i często występowała bez pośrednictwa kupców. Wraz z kolonizacja przez Greków wybrzeży śródziemnomorskich wymiana ta rozwinęła się. To pociągnęło za sobą min. rozwój lichwy, czyli pożyczania pieniędzy na bardzo wysoki procent.
Równie ważny wpływ na układ społeczno - gospodarczy miały liczne wojny (zwycięskie i przegrane). One powodowały również, że interesy różnych grup społecznych stawały często w sprzeczności. Do państwa należało te konflikty rozwiązywać
(…)
… i metojkom, którzy nadal byli w znacznej większości społeczeństwa ( 30 tys. władza - 400 tys. niewolnicy i metojkowie). Rozwój gospodarczy Aten był również szczytowym okresem rozwoju filozofii. Kolejny z myślicieli greckich to Ksenofont. Był dowódcą wojskowym, działaczem politycznym, autorem prac historycznych, filozoficznych, ekonomicznych oraz wojskowych. Jego dwa dzieła „Ekonomik” (Oikonomikos…
…. Była to wspólnota skupiająca się stosunkowo na małym obszarze wokół centrum władzy. Polis było również ośrodkiem życia kulturalnego. Władz w polis należała do obywateli, którzy na zgromadzeniach omawiali kwestie państwa. Do nich nie zaliczano niewolników oraz ludności napływowej (metojków), choć ci drudzy to w większości byli kupcy i bankowcy, a wszyscy stanowili większość mieszkańców polis.
Rys. 1.Układ społeczny, gospodarczy i polityczny antycznej Grecji.
Oryginalne poglądy pojawiały się zwykle w okresach napięć politycznych, kryzysów, zwrotów w stosunkach społecznych.
Pierwszą postacią, na która należy zwrócić uwagę był Hezjod. Poeta żyjący na przełomie 8 - 7 w p.n.e. w swoim eposie „Prace i dnie” głosił hasło „praca nie hańbi, hańbi próżnowanie”. Postulował o mądre korzystanie z pracy niewolników, ukazywał zalety…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)