To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Powstanie i charakterystyka polis
W wyniku zmian, które zaszły w Grecji w VIII wieku pne zaczęły się formować nieduże, samorządne wspólnoty lokalne nazywane przez Greków polis ( liczba mnoga poleis) mogące istnieć jako samodzielne państwa. Słowo polis tłumaczy się jako miasto-państwo. Mówiąc o mieście mamy na myśli główną osadę, z którą identyfikowali się członkowie wspólnoty czyli polis. Takiej osadzie często mogło brakować wielu cech wskazujących na różnice między miastem a wsią np.: dużej liczby mieszkańców, zwartej zabudowy, monumentalnych domów. Większość mieszkańców utrzymywała się z zajęć rolniczych. Tylko w niektórych miastach istniała liczniejsza populacja kupców i rzemieślników.
W Attyce istniało wiele mniejszych i większych osiedli. Miastem były tylko Ateny a ludzie tworzący polis nazywali siebie Ateńczykami, niezależnie od tego gdzie mieszkali. Polis wywodziła się z istniejących wcześniej lokalnych społeczności, które skupiały się wokół większych osiedli. Aby mogły się przekształcić w polis musiała się wytworzyć nie tylko silna identyfikacja z określonym terytorium ale i lokalne centrum czyli musiała powstać wspólnota obywateli- osób współdecydujących o losach własnego państwa i korzystających z zarezerwowanych wyłącznie dla nich praw. Każda polis starała się zaznaczyć swoją odrębność poprzez lokalne zwyczaje, tradycje rozwiązania ustrojowe a nawet dialekt. Każda tworzyła też wspólnotę religijna obywateli, którzy razem uczestniczyli w ceremoniach i składaniu ofiar bogom. Bycie obywatelem wiązało się z przywilejami i obowiązkami. Zazwyczaj obywatele mieli prawo do udziału w zgromadzeniu i w wybieraniu urzędników. Tylko obywatele mieli prawo do posiadania ziemi na terytorium polis co nie znaczy , że każdy musiał mieć ziemię, Ci, którzy jej nie posiadali mogli pracować w gospodarstwach zamożniejszych obywateli lub zatrudnić się w warsztatach rzemieślniczych. Były jednak państwa starające się zapewnić ziemię każdemu obywatelowi. Działy ziemi tzw. Kleros przydzielano często drogą losowania.
Obywatele sami tworzyli armię polis, której główną siłą była ciężkozbrojna piechota - hoplici. Walczący hoplici wini byli dysponować podobnym wyszkoleniem i uzbrojeniem o które każdy musiał sam zadbać. Biedniejsi walczyli w formacjach lekkozbrojnych, albo służyli jako wioślarze na okrętach wojennych. Najbogatsi często tworzyli jazdę. Tylko zamożniejsi obywatele mieli prawo do udziału w zgromadzeniu lub wyboru urzędników i ubiegania się o urzędy. Z pełnego uczestnictwa w życiu polis wykluczone były kobiety a także małoletni. Wykluczenie mogło dotknąć na stałe także dorosłych obywateli- mężczyzn którzy stracili majątek, okryli się hańbą lub zostali skazani na wygnanie. Człowiek zmuszony do opuszczenia polis znajdował się w trudnej sytuacji. Gdziekolwiek się pojawiał był obcym - ksenos. Nie miał praw ani przywilejów. Szukając schronienia zdawał się na łaskę gospodarzy, którzy rzadko przyjmowali obcych do swojego grona
(…)
… nie zaliczano ludzi, którzy mieszkali od zawsze na swojej ziemi ale w czasie gdy powstawały polis lub ethnos nie zostali dopuszczeni do wspólnoty. Np. w Sparcie byli to heloci. Ludzie ci nie posiadali własnej ziemi, musieli pracować na ziemi obywateli żeby się utrzymać. Niekiedy mogli być zmuszani do różnych świadczeń lub oddawania części plonów
Ostatnią grupę tworzyli niewolnicy. Byli osobistą własnością…
… Z reguły przynależność do tych grup dziedziczono.
Te małe wspólnoty podobnie jak polis wybierały swoich urzędników, posiadały tradycje. Świat grecki był zatem złożona mozaiką mniejszych i iwększych wspólnot a poleis nie były jedynymi jej elementami. Na znacznych obszarach Grecji np. Arkadii uformowały się wspólnoty nazywane ethne (l poj. Ethnos) skupiające mieszkańców dużych regionów. Członkowie owych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)