Antyczne koncepcje doskonałej polis
Polis (państwo-miasto)-podstawowa forma polityczna dawnej Grecji,
-obwarowana aglomeracja miejska i związane z nią terytorium wiejskie (formowała się w VIII w p. n.e),
-na czele stał bóg-opiekun,
-idealna polis przedstawiona w „ Państwie” Platona,
-polis tkwi w zerowym punkcie, jest niezmienna,
-przeciwieństwo demokratycznych Aten,
-jej zasadą jest hierarchia, nierówność, segregacja klas, na samym dole są niewolnicy i inne niskie klasy tj. chłopi i rzemieślnicy. Ich zadaniem jest pracowanie i utrzymywanie materialnej strony państwa. Ich cnota to umiar, poskramianie pożądań ciała,
-nad nimi są „strażnicy- wojownicy”- cywilna i wojskowa władza polis. Ich praca jest doniosła, trzeba im zapewnić wyjątkowe wychowanie i uwolnić od trosk materialnych, od małego ukazywać im wzory honoru, męstwa i cnoty. Rozwój ciała i umysłu należy dokonywać poprzez gimnastykę i muzykę,
-warstwa najwyższa to filozofowie-osoby uprawnione do rządzenia państwem. Tę warstwę wybiera się spośród najzdolniejszych. Od 17-20 roku życia-wychowanie fizyczne,20 lat ścisła selekcja i najzdolniejsi idą na 10 lat studiów ogólnych. Od 30 roku należy uczyć ich filozofii. Dopiero w 50 roku życia rozum i doświadczenie łączą się w idealnym „królu-filozofie”
-dwie cechy wyróżniają te klasy wyższe (wojowników i filozofów):
Równouprawnienie kobiet,
Wspólność żon i dzieci: liczne związki kobiet i mężczyzn dobierane losowo, wspólne wychowywanie dzieci, matka nie powinna znać swoich dzieci,
-w polis nie ma prawa spisanego, jest kryterium etyczne,
-państwo idealne oparte jest na prawdzie ontologicznej,
społeczeństwo pozbawione przypadkowości, każdemu można przydzielić miejsce jakie powinien pełnić,
-różne prawa dla różnych grup bez możliwości awansu,
-styl antydemokratyczny,
-postawa fundamentalistyczna zakorzeniona w prawie naturalnym
-Platon tworzył w okresie otwartego kryzysu polis, proponował 5040 członków polis.
Doskonała polis wg Arystotelesa:
-małe państwo, bo na zbyt ludne nie może mieć dobrego ustroju,
-ustrój może nie najlepszy, ale możliwy do przyjęcia się,
-państwo należy do tworów natury, człowiek jest z natury stworzony do życia w państwie. Ten kto żyje poza państwem jest nędznikiem albo nadludzką istotą,
-państwo to synteza mniejszych wspólnot rodzinnych i wiejskich. Jednak państwo jest o tyle doskonalsze, bo odznacza się samowystarczalnością,
-celem państwa jest zapewnienie wszechstronnego rozwoju materialnych i duchowych potrzeb człowieka,
(…)
… i duchowych potrzeb człowieka,
-model państwa zuniformizowanego,
-dobre formy rządów: monarchia, arystokracja, politea,
-złe formy rządów: tyrania, oligarchia, demokracja,
-najlepszym ustrojem jest politea; politea to mieszanina oligarchii i demokracji z przewagą elementów demokratycznych,
-dobrze gdy stan średni jest grupą najliczniejszą i najsilniejszą,
-podział społeczeństwa: „znakomici” i lud…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)