Typologia ustrojów Państwo jest zbiorem jednostek; odwrotnie niż Platon twierdzi że nie ma doskonałego ustroju, ale można mówić o dobrych i złych.
Rząd służy temu, kto rządzi. Kształt ustroju zależy od: siły i efektu walk społecznych, stanu gospodarki, charakteru narodu, położenia
geograficznego, wielkości terytorium, a także od zróżnicowania majątkowego społeczeństwa.
Monarchia
- król rządzi za zgodą poddanych
- nie stoi ponad prawem,
- ma na uwadze dobro ogółu
Arystokracja
- arystokracja ducha, etos cnót obywatelskich
- rządzą ku najlepszemu pożytkowi państwa i obywateli
Tyrania - rządy jednostki dla własnej korzyści
Oligarchia - rządzą bogaci dla korzyści bogaczy
Demokracja
- nie funkcjonuje bo korupcja, rządy biedoty (Platon - demokracja zabiła Sokratesa)
- rządy biednych, którzy szukają korzyści dal siebie, a nie dla całego społeczeństwa
- z niepohamowanej demokracji rodzi się tyrania
Cnota Umiaru
- najważniejsza z cnót
- dotyczy każdej ludzkiej aktywności
- dotyczy również cnót Politea Terapia Arystotelesa - politea, opierająca się na stanie średnim - jest on naturalnie predysponowany aby byli w nim dobrzy
obywatele. Dobro publiczne ma wówczas pierwszeństwo przed dobrem prywatnym.
- rządy wszystkich, ale myślą o dobrze wspólnym
- pryzmat klasowy - krzywa wypadkowa rządów bogatych i biednych
- rządy klasy średniej
- bogaci zdemoralizowani przez własność, biedota dąży do wzbogacenia się
- „Etyka” - cnota Umiaru, polityka „złotego środka”
- mieszanina oligarchii i demokracji, z przewagą drugiej
- harmonijne połączenie wolności i porządku (hierarchii)
- realizacja polityki złotego środka i stabilizacja
Podział społeczeństwa na znakomitych i lud
- kryterium może być wiedza, urodzenie, cnota, najczęściej jest to majątek
- znakomici
- to niepracujący posiadacze
- bogactwo, wykształcenie, cnota
- nie muszą utrzymywać się z pracy własnych rąk, pracuje dla nich lud, zatem mają dość czasu na refleksję
- wykształcenie prowadzi ich do moralnego doskonalenia. Lud nie ma na to czasu.
- zdemoralizowani bogactwem - cechuje ich chciwość i żądza pieniędzy
- lud
- brak bogactwa, brak wykształcenia, brak cnoty
- zdemoralizowany- przez brak pieniędzy
- zawistny, skłonny do buntu, bieda demoralizuje tak samo jak bogactwo
- stan średni
- też posiada własność, ale pracują na mniej hańbiących stanowiskach,
- nie są zdemoralizowani bogactwem, ani chciwi czy skłonni do buntu;
(…)
… jest umiarkowanie, rozsądek, kroczenie pośrodku drogi, uszanowanie własności
- największym stopniu są w stanie utożsamiać się z dobrem publicznym
- muszą za to państwo przejąć odpowiedzialność.
- jeśli takich ludzi będzie wystarczająco dużo, wtedy możliwe będzie utrzymanie stabilności i hierarchii
Niewolnictwo
- problem niewolnictwa wypływa z niedoskonałości gospodarki i potrzeb cywilizacyjnych
- stan przejściowy - rozwój techniki wyprze niewolników z produkcji
- prawo natury: pewni ludzie są stworzeni do niewoli, nie posiadają rozumu tylko siłę fizyczną, niewola jest dla nich pożyteczna i
sprawiedliwa, są poza państwem
- z natury niewolnicy są barbarzyńcami, Grecy są ludźmi wolnymi
- gdy brali jeńców, odprawiali ich do domu, Grek-jeniec traktowany był jako gość
- prawo ludzkie: nie wszyscy, którzy są niewolnikami…
…),
- sprawiedliwość legalna - postępowanie zgodnie z prawem i słusznością; może być
- wyrównawcza (pomiędzy jednostkami)
- rozdzielcza (państwo wobec jednostek)
Idea przewodnia to wspólnota. Jednostka to podporządkowana całości istota społeczna. Społeczeństwo to organiczna wspólnota
naturalna. Władza to pochodna natury. Państwo to zjawisko naturalne, tożsame ze społeczeństwem. Własność służy „dobremu
życiu” - życie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)