Minerały i skały Minerały
Minerały są to substancje naturalne o stałym składzie chemicznym i stałych właściwościach fizycznych. Pod względem chemicznym minerały są to pierwiastki lub znacznie częściej związki chemiczne.
Większość minerałów występuje w postaci krystalicznej, często jednak kryształy są tak drobne, że widać je tylko pod mikroskopem. Minerały bezpostaciowe, czyli amorficzne, np. krzemień i opal (krzemionka bezpostaciowa) lub bursztyn, występują w naturze dość rzadko. Minerały jednoskładnikowe są to pierwiastki występujące w stanie rodzimym, jak diament, grafit, siarka, złoto, srebro, niekiedy miedź i inne metale. Najczęściej jednak występują minerały złożone, będące związkami chemicznymi.
Pod względem chemicznym dzieli się minerały na 6 klas:
l) pierwiastki: platyna rodzima Pt, diament C, miedź Cu, grafit C, złoto rodzime Au, srebro Ag,
2) siarczki: piryt FeS 2 , sfaleryt ZnS, galenit PbS,
3) tlenki: kwarc i krzemionka bezpostaciowa SiO 2 , magnetyt Fe 3 O 4 hematyt Fe 2 O 3 4) chlorowce: sól kamienna (halit) NaCI, sylwin KCI, fluory' CaF 2 , 5) solowce (sole kwasów tlenowych: węglany, siarczany, azotany, fosforany, wolframiany i krzemiany): kalcyt CaCO 3 , gips CaSO 4 • 2H 2 O, kaolinit Al 2 O 3 • 2SiO 2 •2H 2 O, oliwin (MgFe) 2 SiO 4 ,
6) węglowce: bursztyn, ozokeryt (wosk ziemny), asfalt.
Skały
Jeżeli minerały lub ich mieszaniny występują w wielkich ilościach, tak że tworzą złoża (pokłady), to nazywamy je skałami.
Skały złożone z jednego minerału, jak np. wapień (składający się z kalcytu, czyli węglanu wapniowego ), nazywamy skałami prostymi lub monomineralnymi. Skały, w skład których wchodzi parę minerałów, nazywa się złożonymi lub, polimineralnymi. Przykładem skały złożonej może być granit składający się z kwarcu, skaleni i miki. Skład chemiczny skał, zwłaszcza złożonych, ulega dużym wahaniom i nie może być określony ścisłym wzorem chemicznym. Najważniejszymi minerałami składowymi skał są: kwarc SiO 2 , skalenie w postaci ortoklazu K 2 O Al 2 O 3 6SiO 2 i plagioklazu (złożonego z dwóch składników: albitu Na 2 O 3 AI 2 O 3 6SiO 2 i anortytu CaO AI 2 O 3 2SiO 2 ), kalcyt CaCO 3 oraz amfibole i mika (łyszczyk), które mają zmienny skład chemiczny.
Klasyfikacja skał
Skały dzielimy według ich wieku (czasu powstania) oraz według sposobu powstawania i budowy, a ponadto dla celów użytkowych według właściwości technicznych.
Pod względem sposobu powstawania (pochodzenia geologicznego) skały dzieli się na trzy zasadnicze grupy: magmowe, osadowe, metamorficzne (przeobrażone). Skały magmowe
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)