Metody pomiarów kątów poziomych
1.
Pomiar pojedynczego kąta – pomiar kąta przebiega w poczetach, polegający na jego
dwukrotnym zmierzeniu w obu położeniach lunety. Pozwala to na wyeliminowanie
wpływów błędów: kolimacji, inklinacji, mimośrodu osi celowej i alidady. Wyniki
poszczególnych pocztów nie powinny się od siebie różnić więcej niż o wartość t 2 .
2.
Pomiar pojedynczego kąta metodę repetycyjną – zasada opiera się na powtarzaniu
pewnych czynności pomiarowych w celu otrzymania na limbusie całkowitej wielokrotności
mierzonego kąta β. Jego jednorazowe odłożenie, polegające na obrocie limbusa
sprzęgniętego z alidadą o ten kąt nosi nazwę powtórzenia lub repetycji.. W ramach jednej
repetycji następuje najpierw obrót o kąt β samej alidady względem nieruchomego limbusa w
kierunku tam, a następnie obrót obu tych części sprzęgniętych ze sobą w kierunku powrotem.
Dla wyeliminowania błędów: kolimacji, inklinacji oraz mimośrodów: lunety i alidady,
połowę zmierzonej ilości repetycji wykonujemy w I położeniu lunety, zaś pozostałe ½ r
repetycji – w II położeniu.
3.
Pomiar kątów poziomych metodą kierunkową – polega ona na celowaniu do kolejnych
punktów P1, P2, P3, ..., które wyznaczają pęk prostych, wychodzących ze stanowiska S i
wykonaniu w I i II położeniu lunety odczytów kierunków dla tych samych punktów oraz
określeniu kierunków zredukowanych K1, K2, K3, ..., do celowej punktu wyjściowego P1.
Metoda ta wykorzystywana jest w pomiarach, niewymagających najwyższej dokładności
określania kątów w pęku prostych.
4.
Pomiar kątów poziomych metodą Schreibera – zwana też pomiarem kątów we
wszystkich kombinacjach, jest najdokładniejszą, lecz i
najbardziej pracochłonną metodą pomiaru kątów
poziomych, stosowaną dla osnowy podstawowej. Polega
ona na pomiarze wszystkich kątów, jakie mogą być
utworzone przez każdą kombinację par celowych,
wychodzących z danego stanowiska, Łącznie trzeba
pomierzyć ½n(n – l), a więc ilość obserwacji jest w tej metodzie bardzo duża, wynosi,
bowiem:
n – u = ½n(n –1) – (n – 1) = (n – 1)( ½n – 1) = ½(n – 1)(n – 2) gdzie:
n - ilość kierunków (prostych) wychodzących ze stanowiska pomiaru kątów,
u - ilość niewiadomych, czyli ilość kątów niezbędna do określenia położenia n prostych: u =
n–1
Ilość spostrzeżeń nadliczbowych, a więc tym samym pracochłonność metody Schreibera
wzrasta bardzo szybko wraz ze wzrostem liczby n. Dla 4 kierunków trzeba zmierzyć 6 kątów
(n – u = 3), ale dla 5 kierunków już 10 kątów {n – u = 6) itd. Kąty niezbędne do ustalenia
położenia prostych pęku stanowią niewiadome: x, y, z,,., otrzymywane na podstawie
wyrównania ścisłego pomierzonych kątów metodą spostrzeżeń pośredniczących.
5.
Pomiar kątów poziomych metodą sektorową – stosuje się ją w warunkach zmiennej
widoczności (np. w górach) i przy dużej ilości celowych wychodzących z danego stanowiska.
Horyzont dzieli się wówczas na kilka sektorów, których rolę spełniają kąty utworzone przez najlepiej widoczne cele. Kąty
sektorowe mierzy się bardzo dokładnie i wyrównuje do zamknięcia
horyzontu. Następnie mierzy, się kąty w poszczególnych sektorach,
zaś ich sumę wyrównuje do wartości poprawionego kąta
sektorowego. Zaletą tej metody jest jej elastyczność, polegająca na
dowolnym wyborze do pomiaru tego kąta, którego cele są w
danym czasie najlepiej widoczne. Metoda sektorowa nie wymaga
również wcześniejszego sporządzania planu obserwacji.
6.
Pomiar kątów poziomych metodą wypełnienia horyzontu – zwana też; kątową,
wierzchołkową lub kątów przyległych, polega na pomiarze sąsiednich kątów utworzonych
przez najbliższe dwie celowe. Mierzone kąty mają więc wspólne ramiona, którymi stykają się
z sobą. Oprócz n – 1 kątów niezbędnych do określenia wzajemnego położenia celowych
pomiarowi podlega także n – ty kąt, zamykający horyzont. Odchyłkę sumy kątów od
wartości kąta pełnego rozrzuca się równomiernie na pomierzone kąty. Obowiązuje tu
również zasada przesuwania limbusa i mikrometru po każdej serii pomiaru.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)