To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Mechanizmy dyskursowe
Zaistnienie sytuacji problematycznej stanowi punkt wyjścia dla rozwoju dyskursu publicznego. Niezgoda co do dotychczasowego definiowania rzeczywistości rodzi konieczność działania. Odwołując się do wspomnianych w poprzednim akapicie założeń, w społeczeństwie istnieją dwie drogi opanowania sytuacji problematycznej: poprzez konflikt albo poprzez kooperację. Wybór jednej z tych dróg determinuję dalszą ścieżkę przebiegu schematu. Po stronie kooperacji znajdują się zwolennicy teorii ładu społecznego i orientacji na przekładalność perspektyw, którą charakteryzują dwa idealizujące założenia: idealizacji wymienności punktów widzenia oraz idealizacji zgodności systemów istotności. Pierwsza z nich zakłada, że uczestnicy zdarzenia komunikacyjnego uznają i biorą pod uwagę odmienne przekonania. Według drugiej ci sami uczestnicy uznają tę samą hierarchię ważności dyskutowanych spraw. Natomiast po stronie konfliktu dominuje kwestionowanie zasady przekładalności perspektyw, co determinuje inne interakcje przy kształtowaniu przebiegu dyskursu publicznego. Konkretny wygląd prowadzonego dyskursu publicznego opisują wyszczególnione w schemacie cztery mechanizmy dyskursu publicznego, którymi są kategorie opracowane przez Victora Turnera: porozumienie, ceremonia, społeczny dramat i rytualny chaos. Każda z dwóch ścieżek rozwoju dyskursu posiada swój wymiar produktywny i destrukcyjny. Produktywne scenariusze porozumienia i społecznego dramatu, mimo diametralnych różnic w założeniach początkowych, końcowy efekt jest nastawiony na wprowadzenie zmiany w rzeczywistości społecznej. Na przeciwległym biegunie znajdują się scenariusze ceremonii i rytualnego chaosu. Ich efektem jest destrukcja dyskursu publicznego. Porozumienie to mechanizm dyskursu publicznego wynikający z systematycznej i zinstytucjonalizowanej orientacji podstawowych aktorów sceny publicznej na zasadę przekładalności perspektyw. Mechanizm porozumienia jest kooperacyjnym sposobem radzenia sobie z różnicami stanowisk i interesów, a także z konfliktogennymi dylematami i sprzecznościami społecznych okoliczności. Jednak różnorodność i złożoność życia publicznego nie pozwala na osiągnięcie czegoś silniejszego niż „porozumienie robocze”, a każda próba osiągnięcia trwalszego porozumienia, będzie rodzić ryzyko zakłócenia komunikacji. Mimo tego porozumienie jako mechanizm dyskursu publicznego jest kategorią produktywną, w efekcie której następuje postęp i zmiana w społeczeństwie. Efekt ten za Anselmem Straussem można nazwać projektem, co oznacza zbiorowe, złożone przedsięwzięcie, wymagające koordynacji i dopasowania piętrzących się, nierzadko jakościowo odmiennych zadań, w tym zwłaszcza ich odpowiedniego rozłożenia w czasie.64 Jest to możliwe w społeczeństwie nastawionym na osiągnięcie kompromisu i rozumiejącym istnienie odmiennych punktów widzenia.
(…)
… jest tylko rozmiar zaistniałych zmian. Rytualny chaos polega na demonstracyjnym łamaniu, lekceważeniu i dezawuowaniu orientacji na przekładalność perspektyw. W odróżnieniu od dramatu społecznego, charakterystyczne dla kryzysowej eskalacji konfliktu zjawiska narastającego bezładu społecznego nie ulegają przezwyciężeniu i nie prowadzą do twórczej przemiany w skali kolektywnej i jednostkowej.67 Przewlekły stan…
… opracowaniu napięć, które może doprowadzić do „porozumienia roboczego” lub do stabilizacji poprzedniego stanu rzeczy, ale wzbogaconej o wzrost społecznej samowiedzy.66 Niezależnie od sposobu zakończenia konfliktu, nie ma możliwości na jego powrót w jednakowej postaci. Stan ten gwarantuje wzrost społecznej samowiedzy. Oczywiście istnieje możliwość przerodzenia się danego dramatu społecznego w inny skupiony…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)