To tylko jedna z 14 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Analiza dyskursów medialnych, wykład, semestr letni 2011/2012
Dziennikarstwo i Komunikacja społeczna, II stopień
Marek Czyżewski, Instytut Socjologii, Uniwersytet Łódzki
Zagadnienia egzaminacyjne
(materiał z wykładu oraz literatura podana w sylabusie oraz w programie zajęć)
w każdym przypadku chodzi o omówienie zagadnienia i pełne sformułowanie przykładów
Koncepcja dyskursu J. Habermasa
Dyskurs: To przede wszystkim wymiana argumentów dotycząca prawdziwości, wartości, rozważania interesów i krzywd wszystkich zainteresowanych osób, rozstrzyganie zrozumiałości i poprawności wypowiedzi. Tradycja oświeceniowa. Kategoria normatywna, a nie opisowa. Domaga się poprawności dla dobrej komunikacji i konieczność spełnienia szeregu warunków, żeby układ wypowiedzi można było uznać za dyskurs. Roszczenia ważnościowe (uczestnicy muszą się do nich zobowiązać): Roszczenie do prawdziwości czyli rozmówcy nie ukrywają przed sobą żadnych faktów. Roszczenie do normatywnej słuszności. Rozmówcy reprezentują różne poglądy, ale zakładają, że wszystkie są słuszne. Wypowiedzi możliwe do obrony w odniesieniu do wartości. Esencją naszej kultury jest możliwość racjonalnej rozmowy o wartościach. Emanacja rozumu.
Roszczenie do zrozumiałości. Komunikacja musi być długotrwała, tak aby strony w pełni zapoznały się z poglądami. Odróżnienie poprawnych i niepoprawnych stwierdzeń. Roszczenie do szczerości (nieweryfikowalne). Szczerość dyskursu można tylko pokazać ,a nie rozstrzygnąć. Dyskurs jest dyskursem gdy można udowodnić jego prawdziwość. (np. Ratzinger vs. Habermas; problematyczna debata, ponieważ religia nie jest racjonalna.)
Koncepcja dyskursu M. Foucaulta
Nierozerwalny związek władzy i wiedzy. Chodzi o wiedzę praktyczną a nie w sensie poznania rzeczywistości. Chce żądać i opisywać. Mikrofizyka władzy (gdy chcesz coś stworzyć za pieniądze miasta muszą się nachodzić do urzędu).
Dyskurs - nie jest jednoznacznie zdefiniowany; składają się na niego: praktyki komunikacyjne werbalne i niewerbalne. Werbalne komunikaty, nieprzypadkowy dyskurs, nieustrukturalizowany. 3 odmiany władzy-wiedzy:
- suwerenność (władza zakazująca i karząca)
- dyscyplina (nadzór, normowanie rzeczywistości, panoptyzm)
- sztuka rządzenia - pośrednie rządzenie dużymi grupami ludzi, populacjami; spory margines swobody. Ma charakter elastyczny. Działa w sposób miękki. Poczucie sprawczości przez jednostkę. Biopolityka. Np. musisz mieć ubezpieczenie, ale możesz sobie wybrać jakie/ jesteś numerem w dzienniku w szkole. Inne istotne składniki: - rządomyślność - rządzenie przez wolność
(…)
…, polityczne, społeczne)
- atrybucja zewnętrzna - własności indywidualne związane ze sprawcami (antysemityzm, rasizm, homofonia)
G. radykalnie zew..:
- uprzedzeniowa wersja głosu zewnętrznego
- „Żydzi byli sobie sami winni” - teksty R. Nowaka
- obrona wizerunku Polaków przed zarzutem antysemityzmu
- przeniesienie odpowiedzialności na ofiary
17. Schematy retoryczne, za pomocą których nagłaśniane…
… tym bardziej zrozumiały, gdy analizuje się tekst w pewien sposób skrócony, zedytowany, uproszczony (zapis rozmowy na stronie Radia Zet)
Lepper: Pan jest chory całkowicie - technika erystyczna „ad personam”
Rokita: Jak pan śmie mówić, że Wieczerzak dał mi pieniądze? Kim Pan jest? - technika erystyczna „egzaminator”
Podejście holistyczne (analiza sekwencyjna):
Pojawia się kategoria wytłumaczalności.
Chodzi o to, by poddać…
… usprawiedliwiających atrybucji zewnętrznych - odnoszących się do tzw. obiektywnych okoliczności). Naganna ocena moralna zachowań.
Konfrontacyjne metody prowadzenia rozmów - publicystyka TV i radiowa nastawiona na inscenizację konfliktowych dyskusji w ramach tzw. infotaiment i należące do dziedziny mowy medialnej.
- dominujący mechanizm dyskursowego „rytualnego chaosu”
- silna obecność forsowania - poszerzanie…
…, ponieważ w tym, co powiedział jest zawarta interpretacja kogoś innego.
4. Analiza sekwencyjna a analiza treści
4. Analiza sekwencyjna a analiza treści
Analiza dyskursu może iść
śladem analizy ilościowej - analiza poszczególnych jednostek wypowiedzi, np. słowa-klucze, elementy treściowe, chwyty retoryczne i erystyczne (atomizm)
śladem analizy konwersacyjnej - analizować całość i sekwencyjność tekstu (wypowiedzi lub rozmowy…
… jako obiekt demonizującej przestrogi)
- zwolennicy III RP zmobilizowali się dopiero w obliczu jej zagrożenia
- negatywna wizja retoryczna zwrócona w przyszłość
- kategoria zagrożenia demokracji
- temat fantazji: populizm to dostęp do autorytaryzmu a za tym faszyzm (rzekome analogie między rządami PiS-u a rozwojem faszyzmu w Niemczech)
- typowa historyjka: dot. braci K. - odnosiła się do groteskowości postaci…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)