2.3 Mapa polityczna Europy Środkowej Brak jednoznacznej definicji obszaru „Europy Środkowej” - jest to spowodowane rozbieżnymi celami, a może nawet intencjami, jakimi kierują się zarówno same państwa pragnące określić swoją przynależność geopolityczną, jak i twórcy różnych koncepcji geostrategii. Podział Europy wg G.W. Hoffmana z 1965 r.: Wyspy Brytyjskie
Europa Północna
Europa Zachodnia
Europa Centralna: Niemcy, Szwajcaria i Austria (kraje niemieckojęzyczne)
Europa Południowa
Europa Wschodnia: Polska, Czechosłowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Albania i Jugosławia
Związek Radziecki
Wiele opracowań po 1945 r. dzieli Europę na Zachodnią (kapitalistyczną) i Wschodnią (często z ZSRR, socjalistyczną / o centralnie sterowanej gospodarce).
Termin „Europa Środkowa” ( Mitteleuropa ) - pojawił się w XIX w ., był wyrazem pewnej ówczesnej niemieckiej wizji geopolitycznej i ideologicznej . Pojęcie do pojawiło się po zjednoczeniu Niemiec pod nadzorem pruskim - Niemcy starały się rozszerzyć wpływy na tereny Austro-Węgier, krajów bałtyckich, Turcji i Bliskiego Wschodu. Klęska Niemiec po I wojnie światowej przekreśliła te dążenia. Powrót do idei Mitteleuropy - w koncepcjach geopolitycznych Hitlera. Ostateczny upadek koncepcji - wraz z upadkiem III Rzeszy . Mapka - kraje bałkańskie, str. 53 Sprawa Europy Środkowej ciągle powraca w publicystyce, planowaniu gospodarczym, ,więzi historyczno-kulturowej tej części Europy, która nie jest Europą Zachodnią, ale i z różnych przyczyn odcina się od Europy Wschodniej w rozumieniu byłego ZSRR. Wspólna cecha tego obszaru - to, że w XVIII-XX w. kraje te walczyły o niepodległość lub zachowanie suwerenności + wynikające z tego pewne podobieństwo struktury gospodarczej (rolniczo-przemysłowa, stosunkowo słabiej zurbanizowane).
Jest to obszar o dominacji słowiańskiej , ale należą do niego też Rumuni, Węgrzy, Albańczycy, Grecy, Turcy, Litwini, Łotysze i Estończycy.
Z. Brzeziński: pojęcie Europy Środkowej należy odczytywać geopolitycznie, a nie geograficznie . W latach 90. ten termin nabrał jeszcze innego znaczenia w wyniku rozpadu „obozu socjalistycznego” - likwidacja ostrego podziału na Europę Zachodnią i Wschodnią . Powstawanie nowych wzajemnych układów, mających przyspieszyć proces zjednoczenia Europy.
Pykład: „inicjatywa pentagonalna” - Austria, Czechosłowacja, Jugosławia, Węgry i Włochy - w 1990 postanowili podjąć bliższą współpracę gospodarczą, humanitarną, ekologiczną… Później dołączyła do nich Polska - „grupa heksagonalna” . Przykład o charakterze politycznym: „grupa wyszehradzka” : Czechosłowacja, Polska i Węgry, 1991 - porozumienie o wzajemnej współpracy.
(…)
… i orientacja zależą od percepcji i są uwarunkowane przez czynniki kulturowe, a w szczególności przez częste ukazywanie na mapach określonych informacji, związanych ze swoistego rodzaju etnocentryzmu.
Jako przykład podane są takie wyrażenia, jak: Bliski / Środkowy / Daleki Wschód, „going up to Canada” itd. - są oparte na subiektywizmie patrzącego.
Percepcja kierunku jest także łączona z centralnym położeniem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)