Losy trucizn w organiźmie:
•odkładanie:
-tkanka tłuszczowa, w niej odkładają się sub. rozpuszczalne w tłuszczach np. DDT, węglowodory polichlorowe: dieldryna, metoksycholr, WWA, polichlorowane bifenyle(zanieczyszczenia środowiska, media transformatorów). Substancje te zmagazynowane w tkance tłuszczowej mogą się uwalniać z niej np. w czasie odchudzania.
-w kościach: absorpcja na powierzchni lub trwale wbudowywane np. ołów, fluor, rad, stront, tetracykliny- w okresie tworzenia zębów powodują ciemne plamy. Z kości zw. te mogą się dostawać z powrotem do krwi np. w czasie niedoborów wapnia, w czasie nadczynności przytarczyc.
-narządy miąższowe, w jądrach kom. lub cytoplaźmie np. kadm, ołów, rtęć nieorganiczna. Metale te najczęściej odkładają się w wątrobie, nerkach, śledzionie, płucach, tkance nerwowej.
-włosy, paznokcie- znaczenie diagnostyczne(met. ciężkie), jest to droga „wydalania” gdyż sub już nie mają powrotu do krwi.
•Wydalanie trucizn:
-nerki, sub rozp. w wodzie, o niedużych rozmiarach cząsteczki, nie są to białka chyba że doszło do uszkodzenia kłębuszków.
-przewód pokarmowy: gruczoły ślinowe, żółć, wymioty, biegunka.
-płuca(sub. lotne) drogą dyfuzji biernej.
-skóra, z potem, przez pory, mogą podrażniać
-gruczoły mleczne np. DDT będąca sub. trwałą o długim czasie kumulacji.
Grupy czynników warunkujące powstawanie zatruć:
1 Właściwości sub., jej cechy fizyko-chemiczne. -skł. chemiczny to rodzaj pierwiastków wchodzących w skład cząsteczki danego związku, a także ich wzajemne połączenie.
-izomeria pozycyjna: para meta orto.
-izomeria geometryczna: cis trans(zw. łańcuchowe) np. anetol w oleju anyżowym, forma cis jest 15 razy b. toksyczna.
-izomeria optyczna: LD np. nikotyna(forma L jest 40 razy b. toksyczna), karwon(L-mięta kędzierzawa, D-kminek).
-obecność wiązań wielokrotnych, im zw. jest bardziej nienasycony tzn. zawiera więcej wiązań podwójnych tym jest bardziej toksyczny, wynika to z łatwiejszego wchodzenia takiego zw. reakcje, tworzenia b. aktywnych form przejściowych
-obecność grup funkcyjnych: zwiększają toksyczność(nitrowa, nitrozowa, cyjanowa, aminowa i ich chlorowcopochodne) lub zmniejszają(acetylowa, azowa, karboksylowa, sulfonowa, tiolowa, metoksylowa) lub zachowują się różnie w zależności od różnych czyn.(metylowa, wodototlenowa). Sub. zawierające grupy zmniejszające toksyczność mogą być stosowane jako leki. Praktyczne zastosowanie tych grup jest w barwnikach syntetycznych gdzie grupa azowa jest połączona z pierścieniami benzenowymi sulfonowanymi co znacznie obniża ich toksyczność.
-rozpuszczalność w wodzie: np. chlorek baru, węglan baru są b. silnymi truciznami, ponieważ łatwo rozp. się w wodzie, a siarczan baru stosowany w prześwietleniach przewodu pokarmowego jako kontrast jest nieszkodliwy ponieważ nierozpuszcza się w wodzie, a więc nie ulega wchłonięciu. Inny przykład to sublimat i kalomel czyli zw. rtęci, przy czym sublimat jest b. toksyczny(rtęć jest na innym stopniu utlenienia), rtęć metaliczna wprowadzona dożylnie lub dustnie nie jest szkodliwa bo jest nierozpuszczalna.. Najbardziej szkodliwe są pary rtęci.
(…)
… w obrębie danego gatunku(dotyczy to enzymów) np. metabolizowanie fenyloalaniny do tyrozyny przy udziale enzymu: hydroksylazy fenyloalaninowej. Brak tego enzymu związany jest z chorobą genetyczną fenyloketonurią. Gromadzenie się pochodnych fenyloalaniny powoduje uszkodzenia układu nerwowego. Proces ten jest bardzo niebezpieczny szczególnie u noworodków, dlatego też prowadzi się obecnie badania dzieci tuż…
… to przemiana kwasu hinowego do kwasu benzoesowego, która najszybciej zachodzi u człowieka natomiast najwolniej u gryzoni
-różnice gatunkowe w drogach metabolicznych zw. obcych np. w reakcjach 1 fazy kumaryna(siano) ulega hydroksylacji przy węglu 7 u człowieka, a przy węglu 3 u min szczura, świnki morskiej, królika. Cykloheksyloamina(zw. powstający w żołądku pod wpływem mikroflory) u szczura ulega…
… niż oczekiwane, a wynikające z sumowania się działań poszczególnych skł. np. melation i EPN, CCl i izopropanol, dym tytoniowy i alkohol, Fe i Cu. (A+B) > A+B, czyli 2+3= 7, a nie 5
•antagonizm o podłożu:
-funkcjonalnym np. kwas barbiturowy i noradrenalina.
-chemicznym np. chelatowanie metali ciężkich: biotyna i awidyna ,która ja wiąże.
-dyspozycyjny np. szczawiany i wapń
Ogólnie antagonizm to działanie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)