ŁACINA W TERMINOLOGII PRAWNICZEJ
Nauki historyczne
ius (iuris) - iura (pl.) prawo
ius - fas prawo boskie - prawo ludzkie (tworzone przez ludzi)
ius iura prawo w sensie dzieła prawników (w okresie poklasycznym)
ius leges prawo w sensie prawa tworzonego przez cesarzy (w okresie poklasycznym)
quo iure jakim prawem
ipso iure z mocy samego prawa (skutki pewnych zdarzeń prawnych następowały ipso iure, jeśli prawo nie wymagało oświadczenia stron zainteresowanych), np. nabycie spadku mogło być ipso iure, mogło też być np. z mocy oświadczenia woli dziedzica
iudex sędzia
ubi societas ibi ius tam gdzie (istnieje) społeczeństwo (państwo), tam i prawo (żadna wspólnota nie może egzystować bez praw rządzących tą wspólnotą), np. wg Cycerona państwo to zbiorowość ludzi połączonych wspólną znajomością prawa
fontes iuris źródła prawa
fontes iuris oriundi źródła prawa w znaczeniu materialnym (źródła powstania prawa, np. plebiscyty, edykty, ustawy)
fontes iuris cognoscendi źródła prawa w znaczeniu poznawczym (źródła poznania prawa, tj. teksty, na podstawie których możemy poznać prawo, ale one same tego prawa nie stanowią)
ex nihilo z niczego
mos maiorum (pl. mores maiorum) zwyczaj, obyczaj odziedziczony po przodkach
longa consuetudo długotrwałe przyzwyczajenie, praktyka; warunek, który musiał być spełniony, aby obyczaj został uznany za normę prawną
consuetudines loci zwyczaj obowiązujący na danym terenie
consuetudines approbatae zwyczaj przyjęty najpierw przez społeczeństwo
consuetudines in scriptis redactae zwyczaje spisane, np. wiele norm w ustawie XII tablic zostało spisanych na podstawie prawa zwyczajowego summum ius - summa iniuria „najwyższe prawo (może stać się) najwyższym bezprawiem" - myśl Cycerona, która stała się podstawą konstrukcji nadużycia praw podmiotowych, dotyczy przypadków, gdy prawo stanowione jest sprzeczne z normami prawa naturalnego
summa summarum „suma sum"; ogólnie rzecz biorąc, podsumowując
in summa w ogólności
adiuvandi iuris civilis gratia kierunek prawotwórczej działalności pretora, polegający na „pomaganiu - adiuvare", tj. wyjaśnianiu, wspomaganiu obowiązującego ius civile, coś na kształt tworzenia dzisiejszych przepisów wykonawczych
supplendi iuris civilis gratia kierunek prawotwórczej działalności pretora, polegający na „uzupełnianiu - supplere", tj. uzupełnianiu luk obowiązującego ius civile; wprowadzanie w edyktach pretorskich stanów prawnych w stanach analogicznych, np. przyjmowanie fikcji, np. cudzoziemiec utracił swoją rzecz, nie przysługiwało mu prawo skargi przeciwko aktualnemu posiadaczowi, więc pretor wprowadził skargę polegającą na tym, że cudzoziemiec będzie traktowany jakby był obywatelem rzymskim
(…)
… - cudzoziemców, którzy otrzymali nakaz opuszczenia terytorium kraju, na którym przebywają.
Prawo i postępowanie karne
Delicta iuris gentium- przestępstwa przeciwko prawu naturalnemu. które określa przestępstwa przeciwko prawu międzynarodowemu (zbrodnie wojenne, ludobójstwo i inne zbrodnie przeciwko ludzkości, przestępstwa o charakterze terrorystycznym, piractwo, fałszowanie pieniędzy, handel niewolnikami…
… czy to między żyjącymi, czy na wypadek śmierci Ius infinitum - prawo absolutne (niczym w swojej treści nie ograniczone
prawo władania rzeczą)
Nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet - nie można dać
komuś więcej praw niż się samemu posiada (nie można dać czegoś czego się nie ma)
Solo consensu - na zasadzie zwykłej zgody, umowy. umowa konsensualna (własność…
… powtarzające się bezpośrednio po sobie przesłuchiwania powodujące znużenie przesłuchiwanego, Dolus directus- zły zamiar, bezpośredni zamiar popełnienia przestępstwa
Dolus directums repentinus- zły zamiar nagły ( wnioskuje ze w afekcie:P). (Zamiar bezpośredni nagły)- w tym przypadku decyzja o popełnieniu czynu podejmowana jest w krótkim czasie, bez szczegółowych przemyśleń;
Dolus directus preameditauts- zły zamiar zaplanowany. Zamiar bezpośredni przemyślany - powstaje w wyniku trwającego jakiś czas procesu decyzyjnego, często połączonego z tworzeniem planu popełnienia przestępstwa. Przyjmuje się, że zamiar bezpośredni nagły jest lżejszą forma winy.
Dolus eventualis- zamiar ewentualny. Zamiar ewentualny: zachodzi gdy sprawca możliwość popełnienia czynu zabronionego przewiduje i na to się godzi
Culpa dolo…
… - własność
Ususfructus - służebność osobista polegająca na używaniu cudzej rzeczy i
pobieraniu z niej pożytków bez naruszania substancji rzeczy
Civilitier- oględnie, oględny (służebność należy wykonywać w sposób
oględny)
Quasi - ususfructus- jakby, z racji że, około - radość z posiadania, możliwości korzystania. Accessio temporis - doliczanie czasu posiadania
In…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)