macierz dyscyplinarna obowiązująca w danej wspólnocie:
wspólny paradygmat
wspólne wartości poznawcze
symboliczne uogólnienia i stosowana symbolika
stosowane modele rzeczy i zjawisk
Na podstawie macierzy powstaje nauka normalna. Badania nauki normalnej mają charakter systematyczny. Badania są doświaczalne i teoretyczne.
anomalie - nowe fakty, których nie da się tak łatwo wyjaśnić
Popper - anomalie są fajne, dają okazję do sfalsyfikowania teorii i rozpoczęcia badań nowych, ale ludzie ich nie lubią, stosują różne wybiegi, by się ich pozbyć (przeformułowanie pojęć, dodatkowe hipotezy, podważanie anomalii, podważanie kompetencji, zignorowanie, wyparcie) aby włączyć anomalie w teorię i ją poszerzyć.
Kuhn - anomalie nie obalają teorii, ale powodują kryzys w dziedzinie teorii, metod i umysłów uczonych
rewolucja w nauce - obrazy przed i po rewolucji są niewspółmierne, dotyczy to teoretycznego obrazu rzeczywistości
W przeciwieństwie do Poppera Kuhn nie uważa, aby falsyfikacja była aż tak ważna, ko ntynualizm i dyskontynualizm mają miejsce, nigdy nie zrywa się z całą macierzą.
Imre Lakatos (1922 - 1974) twórca koncepcji naukowych programów badawczych, Kuhn wg niego miał rację o tyle, o ile podkreślał znaczenie ciągłości, stosuje się nawet te teorie, które są przestarzałe (mechanika Newtona w astronomii czy lotnictwie), działania te nie są nieracjonalne, podkreślenie antyrewolucyjnych tendencji u Kuhna. Pojęcie rewolucji u Kuhna nie jest dostatecznie wyjaśnione, anomalie nie zawsze trafiają w sedno. Popper za to przesadza z falsyfikacjonizmem, to metoda negatywna, dobra do burzenia, ale nie pomaga w konstruowaniu nowości. Rozważny badacz potrafi kierować macierzą nawet w oceanie anomalii.
Naukowy program badawczy (a nie pojedyńczej teorii)
składa się z wiodącej teorii i reguł metodologicznych, określających metody badań do unikania bądź wspierania (heurystyki negatywne bądź pozytywne)
heurystyka negatywna - nie ruszać twardego rdzenia teorii
twardy rdzeń - zespół twierdzeń nie poddawanych falsyfikacji
Tn wyjaśnia Tn-1, Tn posiada większą zawartość empiryczną, niż Tn-1
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)