Krytyczna filozofia I. Kanta

Nasza ocena:

3
Pobrań: 140
Wyświetleń: 1029
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
Krytyczna filozofia I. Kanta - strona 1 Krytyczna filozofia I. Kanta - strona 2

Fragment notatki:

Krytyczna filozofia I. Kanta Badania nad sferą mentalną (umysłem), przeprowadzone przez brytyjskich empirystów, stworzyły podwaliny, pod jeszcze bardziej skomplikowane badania myśliciela z Królewca, I. Kanta (XVIII/XIX) . Dotyczyły one m.in. teoretycznych podstaw wszelkich nauk (zwł. zakresu przedmiotowego tychże nauk), warunków możliwości ludzkiego poznania i doświadczenia oraz struktury umysłu.
Zdaniem Kanta w naszym spostrzeganiu mamy do czynienia wyłącznie ze zjawiskami (fenomenalizm), które odbieramy za pomocą wrażeń zmysłowych. Za zasłoną tychże zjawisk istnieją wysyłające je tzw. rzeczy same w sobie, do których nie jesteśmy w stanie dotrzeć. Może założyć ich istnienie, ale nie możemy, według myśliciela z Królewca, ich poznać. Mimo że Kant kładł nacisk na stronę zmysłową naszego poznania, to nie był zwolennikiem sensualizmu, gdyż jednocześnie podkreślał rolę ludzkiego intelektu w procesach spostrzegania. Jego zdaniem struktury (tzw. formy aprioryczne ) naszego umysłu w istotny sposób modyfikują przebieg i zawartość poznania (aprioryzm). Za dwie naczelne formy aprioryczne, którymi posługujemy się w naszym poznaniu, a ściślej, które są koniecznym warunkiem możliwości naszego zmysłowego doświadczenia, uznał Kant przestrzeń i czas. Według niego przestrzeń, w której widzimy otaczające nas obiekty fizyczne, nie jest czymś zewnętrznym wobec naszego umysłu, lecz jest podmiotową (czyli wewnątrzumysłową) formą ujmowania zjawisk, odbieranych przez nas zmysłowo . Teza o tym, że przestrzeń stanowi podmiotową formę ujmowania zjawisk, stanowi jeden z istotnych elementów tzw. „przewrotu kopernikańskiego” dokonanego przez Kanta (tj. odwrócenia dotychczasowego sposobu rozumienia relacji między podmiotem poznania a przedmiotem poznania) i po dziś dzień budzi kontrowersje wśród filozofów.
Najważniejsze elementy jego filozofii to m.in.: rozdział między niepoznawalną rzeczą samą w sobie (agnostycyzm epistemologiczny) a poznawalnymi zjawiskami (fenomenalizm); rozróżnienie w poznaniu czynnika przedmiotowego i podmiotowego (teoria tzw. form apriorycznych); twierdzenie, że podmiot ujmuje wrażenia zmysłowe za pomocą form mentalnych (umysłowych) oraz generalne formalistyczne nastawienie zarówno w teorii poznania, jak i w filozofii nauki . W tym miejscu jeszcze raz zaznaczam, że jedynie skrótowo omawiam tu rozmaitych filozofów. W przypadku Kanta, którego myśl jest wyjątkowo trudna do zrozumienia (nawet dla specjalistów od filozofii), omówienie to jest więcej niż skrótowe. Łac. a priori = z tego, co wcześniejsze, pierwsze, uprzednie (tu: względem doświadczenia). To stanowisko Kanta interpretowane bywa psychologistycznie i subiektywistycznie (tzn. że człowiek za pomocą pewnych struktur umysłu „formuje”, a nawet „deformuje” to, co dociera do niego od świata) oraz transcendentalistycznie (tzn. że jakikolwiek podmiot poznania musi być wyposażony w pewne formy mentalne, by móc właściwie spostrzegać to, co poznaje). Ta ostatnia interpretacja obecna jest w tzw. neokantyzmie.
... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz