To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Konwersja zdań kategorycznych Do tej pory badaliśmy relacje między zdaniami kategorycznymi, zakładając tożsamość terminów tych zdań, tzn. uznając, że zarówno podmiot, jak i orzecznik w tych zdaniach jest odpowiednio taki sam. Konwersja (inaczej: odwrócenie, łac. conversio ) zdań polega na zamianie niejako ról podmiotu i orzeczenia. Przestawiamy mianowicie w zdaniu podmiot z orzecznikiem, pozostawiając bez zmian jego jakość (tzn. zdanie twierdzące pozostaje nadal twierdzącym, a przeczące - przeczącym). Ilość zdania może ulec zmianie podczas jego konwersji. Konwersją, czyli odwróceniem, zdania S a P jest zdanie P a S, ale również zdanie P i S. Pierwszy rodzaj konwersji, tzn. konwersję bez zmiany ilości, nazywamy konwersją prostą. Drugi typ konwersji, to jest konwersję ze zmianą ilości, nazywamy konwersją ograniczoną. Dla zdania typu S a P, czyli dla zdania ogólno-twierdzącego, konwersją prostą jest zdanie typu P a S, czyli również zdanie ogólno-twierdzące. Natomiast konwersją ograniczoną tego samego zdania S a P jest zdanie typu P i S, czyli zdanie szczegółowo-twierdzące. Prawa konwersji Tradycyjna logika formalna bada klasyczne zdania kategoryczne, sprawdzając, czy i w jaki sposób poddają się one konwersji, i z jakim wynikiem. Rezultatem tych badań są tzw. prawa (czy reguły) konwersji. Poniżej podamy sobie te reguły.
Jedna z reguł konwersji brzmi następująco: Ze zdania szczegółowo-twierdzącego S i P wynika jego konwersja prosta P i S. Jeśli niektóre S są P, to i niektóre P są S. Prawdziwość powyższej reguły można stosunkowo łatwo dowieść za pomocą diagramów Venna, rysując dwa przecinające się koła. Wspólny dla obu kół obszar wyznacza konwersję prostą zdania S i P w zdanie P i S. S i P
P i S
Zauważamy, zdaniu S i P oraz jego prostej konwersji P i S odpowiada na diagramie Venna ten sam obszar. Formułę
15) S i P → P i S można więc uznać za niezawodny schemat wnioskowania bezpośredniego. Prawdziwe jest np. zdanie: niektórzy Polacy są obywatelami USA, ale również jego konwersja: niektórzy obywatele USA są Polakami. Następna reguła głosi, że ze zdania ogólno-przeczącego S e P wynika jego konwersja prosta P e S, tzn. mają one takie same diagramy Venna. Otrzymujemy tym samym następny niezawodny schemat wnioskowania bezpośredniego:
16) S e P → P e S Jako przykład można podać zdanie: żaden Polak nie był prezydentem USA i jego konwersję prostą: żaden prezydent USA nie był Polakiem.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)