JÓZEF KOZIELECKI „KONCEPCJE PSYCHOLOGICZNE CZŁOWIEKA” KONCEPCJA HUMANISTYCZNA Koncepcja humanistyczna człowieka powstała, gdy podjęto próby poszukiwania adekwatnego i spójnego obrazu człowieka. Jedną z takich prób jest psychologia humanistyczna, zwana również psychologią „ja”. Zrodził ją protest przeciwko behawioryzmowi i psychoanalizie. Psychologowie ci odrzucili jednowymiarowy portret człowieka sformułowany przez Skinnera; uznali ten portret za zniekształcony, ponieważ nie przedstawiał autentycznej osoby, która dąży do samorealizacji i harmonijnego rozwoju. Maslow - jeden z twórców nowego kierunku - powiedział, że psychologia humanistyczna. Próbuje odkryć mocne strony człowieka.
Ten nowy kierunek badań nie stworzył jednolitej i klarownej wizji człowieka. Zgodnie z poglądami twórców tego kierunku (Maslow, Rogers) człowiek jest unikatową całością, której nie można sprowadzić do poszczególnych elementów, takich jak reakcje, myśli, emocje czy potrzeby. Osoba składa się z dwóch podsystemów, czyli z „ja”(self) i z organizmu (organizm), które stanowią jedność i przypominają dwie strony tej samej monety. Ludzie działają w świecie zewnętrznym, mającym również charakter całościowy i integralny. W naturalnych warunkach jednostka i świat tworzą jednolity system. Jednak w rzeczywistości osoba nie zawsze może rozwijać się jako harmonijna całość , nie może żyć w zgodzie ze swoją naturą. Często powstają sprzeczności i konflikty między różnorodnymi rolami pełnionymi przez człowieka, między jego autentycznym „ja” a wymaganiami stawianymi przez innych. Osoby, których jedność została zaburzona, które straciły swoją tożsamość, działają mało efektywnie; są pełne lęku i niepokoju. Człowiek, który chce żyć zgodnie ze swoją naturą, który chce być autentyczny, niezależny i zadowolony, musi stanowić harmonijną całość, której podstawowe składniki - „ja” i „organizm” - stworzą spójny system, zwany osobą .
Psychologowie uważają, że podstawową właściwością natury ludzkiej jest rozwój , uwarunkowany przez czynniki wewnętrzne. Siły decydujące o jego przebiegu tkwią w człowieku, a nie poza nim. Zwolennicy tego poglądu nie interesują się jaki jest człowiek, ale tym, jak on staje się człowiekiem. Człowiek, którego rozwój został zablokowany, nie jest osobą w pełni zdrową. Rozwój uwarunkowany wewnętrznie jest najważniejszą właściwością natury ludzkiej i świata, jest darem, którego człowiek nie zawsze umie wykorzystać.
Psychologowie humanistyczni. odrzucają tezę, że człowiek posiada wiele potrzeb, popędów, dążeń, które ukierunkowują jego zachowanie. Ponieważ organizm jest całością, istnieje w nim tylko jedno centralne źródło energii. Inaczej motywacja jest funkcja całego organizmu, a nie jego elementów, takich jak popędy czy potrzeby. Główna tendencją, która decyduje o działaniu człowieka, jest dążenie do
(…)
…. Samorealizacja jest procesem niepowtarzalnym i idiosynkratycznym. Przejawem jej może być miłość, twórczość, altruizm, itp. Człowiek dążący do samorealizacji w specyficzny sposób przeżywa także miłość. Według Maslowa istnieją dwa rodzaje miłości: miłość typu D i miłość typu B. pierwsza z nich rozumiana jest jako potrzeba, podobnie jak potrzeba jedzenia. Jest ona z reguły egoistyczna i mało autentyczna; rządzą…
…”, itp. Zadaniem osoby badanej jest uporządkowanie tych kart tak, aby po lewej stronie znalazły się stwierdzenia, które najlepiej do niej pasują, a po prawej, te, które nie SA zgodne z obrazem własnego „ja”. Technika ta pozwala określić autoportret osoby i porównać go z portretami innych osób. Można stwierdzić jaka jest rozbieżność między rzeczywistym autoportretem a tym, kim osoba chciałaby…
…, która stworzył Rogers. Stosując ja lekarz lub psycholog pozostawiają pacjentowi ogromną samodzielność. Sukces zależy tu głównie od postawy terapeuty, którego zachowanie musi być zgodne z własnymi przekonaniami; musi on bezwarunkowo akceptować pacjenta i posiadać zdolności empatyczne. Pozwoli to pacjentowi samodzielnie określić własne problemy, zrozumieć trudności w rozwoju „ja” i znaleźć drogę do samorealizacji…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)