Wyzucie z posiadania vi aut clam aut precario D. 43, 26, 1 pr. → preces (prośby) → precario dans → precario accipiens (użytkownik prekaryjny) → przekazanie w bezpłatny usus rzeczy lub prawa → detentio . Interdictum unde vi/ de vi armata → nieruchomości/ recuperandae possessionis/ przywrócenie naruszonego posiadania/ Z czego go w tym roku wyzułeś lub twoja familia go wyzuła, a czego nie posiadał od ciebie nec vi nec clam nec precario , masz go przywrócić do tego, co wówczas miał . Interdictum quod vi aut clam → nieruchomości/ recuperandae possessionis/Co zostało vi aut clam zrobione, o co toczy się spór, to zwróć , jeśli nie minął więcej niż jeden rok, w którym możliwe jest przeprowadzenie procesu.
D. 43, 16, 1 pr. ( Ulpianus libro sexagensimo nono ad edict um ): Pretor powiada: ,,Stąd ty wyzułeś tamtego przemocą, albo wyzuła go twoja rodzina, udzielę ochrony w ciągu roku od tego, co ów wtedy tam posiadał, po upływie zaś roku o zwrot tego, co dostało się temu, kto siłą wyzuł”.
Gai Institutiones 4, 154 : Interdykt dla odzyskania posiadania wydaje się zazwyczaj, jeśli ktoś został wyzuty z posiadania przemocą. Przewiduje się bowiem dla niego interdykt, którego początkiem jest: ,,Jeśli ty wyzułeś tamtego przemocą”, poprzez który ten, kto wyzuł, jest zmuszony zwrócić mu posiadanie rzeczy, jeśli tylko ten kto został wyzuty, nie posiada nec vi nec clam nec precario . Tego bowiem, kto w stosunku do mnie posiada vi aut clam aut precario impune deicio [wyzuwam bezkarnie].
Gai, Institutiones 4,155: Czasem jedank, choćbym wyzuł siłą tego, kto w stosunku do mnie posiada przemocą, albo potajemnie, albo z precario, zmusza się mnie do zwrócenia jemu posiadania, na przykład, jeśliby go wyzuł z posiadania przemocą przy użyciu broni. Bo z powodu gwałtowności występku jestem wystawiony na postępowanie sądowe tak dalece, że w każdym razie winien jestem zwrócić jemu posiadanie. Będziemy zaś rozumieli, że nazwą broni oznacza się nie tylko tarcze i miecze i hełmy, lecz kije i kamienie. Interdictum de precario (prawo klasyczne) → precarium/ recuperandae possessionis/ Co w sposób prekaryjny od niego masz, albo podstępnie sprawiłeś, że przestałeś to mieć, o co się toczy spór, to mu zwróć .
Posiadanie precarium było kwestią sporną między szkołami (Paulus, D. D. 41,2,3,5) Czy rzecz oddana w precarium może być w posiadaniu dwóch osób? Według Trebatiusa nie ma podwójnego posiadania: iusta causa - iniusta causa . Labeo, a za nim Paulus twierdzili, że posiadacz może być tylko jeden. Odosobniony jest pogląd Sabinusa, wedle którego posiadanie ma zarówno ten, kto bierze w precarium , jak i ten kto daje w precarium
(…)
… - proprietas (koniec Republiki) Ex iure Quiritium meum esse aio! Res mancipi → mancipatio → in iure cessio → cives bezwzględne władztwo prawne nad rzeczą → plena in re potestas → utendi → fruendi → possidenti → disponendi → abutendi (średniowieczna ius commune na podstawie źródeł prawa rzymskiego)
erga omnes (a contrario do skuteczności inter partes) → skargi rzeczowe: actio negatoria → rei vindicatio…
…, ani tobie nie mancypowałem [mancipavero], ani nie dokonałem in iure cessio [in iure cessero], lecz ją tylko wydałem [tradidero], rzecz ta staje się wprawdzie przynależna do twojego majątku, ale ex iure Quriritum pozostaje moją rzeczą póty, póki ty jej nie nabędziesz przez zasiedzenie na podstawie posiadania. Gdy raz bowiem zasiedzenie się dopełni, rzecz staje się z pełnym skutkiem prawnym, to znaczy zaczyna przynależec do majątku, i być twoja ex iure Quriritum, tak jak gdyby została mancypowania lub dokonanoby in iure cessio [zostałaby ,,obrzędowo sprzedana lub odstąpiona przed proetorem”].
Gai Institutiones, 3, 166: Lecz ten komu przysługuje do niewolnika nudum ius Quiritium, choć jest jego właścicielem, uważa się, że mniej ma jednak w tym pryzpadku praw, aniżeli uzytkownik i posiadacz w dobrej wierze.
Nabycie własności
Mancipatio → in iure cessio → traditio (acquisitio naturale) → usucapio (acquisitio naturale) →occupatio → inventio thesauri → adiudicatio → specificatio (przetworzenie - przemienienie rzeczy) → accessio (połączenie rzeczy) → fructus Justynian: acquisitio originaria - acquisitio derivativa
Gai Institutiones 1,119: Manciaptio, jak powiedzieliśmy poprzednio, jest jakąs pozorowaną sprzedażą…
…: superficies solo cedit - aedificatio (zabudowa przypada gruntowi) prawo powierzchni → (…) quod in solo nostro ab aliquo aedificatum est, quamvis ille suo nomine aedificaverit, iure naturali nostrum fit, quia superficies solo cedit.
(…) co zostało na naszym gruncie pobudowane przez [kogoś] innego, choć tamten budował własnym nakładem, według prawa naturalnego staje się naszym…
…] : fortum bustumque usu capi vetat.
Zabarania się zasiedzenia grobowca czy placu [wokół tegoż].
Lex XII tab. VIII, 17 [Gai 2, 45] : furtivam [rem] lex XII tab.usu capi prohibet.
Ustawa XII tablic zabrania zasiedzenia rzeczy skradzionej.
I.,2,6,pr.: Żeby prawa własności rzeczy nie pozostawały w niepewności, zostało ustanowione przez ius civile, że ten, kto w dobrej wierze od tego, kto nie był właścicielem…
… vindicatio)→ ochrona posesoryja → prawo zbywalne i dziedziczne
Wygaśnięcie emfiteuzy: prawo pierwokupu - ius expulsionis (pogorszenie stanu lub nie płacenie czynszu)
Superficies : ius perpetuum/ograniczenie w czasie → solarium = peius/ grunty publiczne → superficjariuszowi przysługiwała ochrona posesoryja interdictum de superficiebus → prawo zbywalne i dziedziczne Pignus/fiducia/hypotheca→ prawo akcesoryjne…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)