Socjalizacja: jest to proces internalizacji, czyli nabywania bądź przyjmowania przez jednostkę wartości obowiązujących w danej grupie społecznej w pewnej kulturze zachowań oraz norm wynikających z tych wartości, a następnie proces uczenia się i tworzenia wzorów zachowań, wśród nich także wzorów ról społecznych. Socjalizacja przystosowuje człowieka do życia w zbiorowości. Umożliwia mu porozumiewanie się i inteligentne działanie w jej ramach, uczy, jak się zachowywać i co czynić, aby osiągnąć zasadnicze cele życiowe, kształtując tym samym osobowość człowieka i decydując o tym, kim on jest w różnych momentach swego życia. Przynosi ona trwałe korzyści - zwłaszcza dzieciom i młodzieży - dzięki wytworzeniu się między nimi a ich opiekunami więzi społeczno - emocjonalnej. Psychologia nazywa tę więź przywiązaniem. John H. Kennel, cytowany przez M. Łobockiego zdefiniował jako „unikalna, specyficzna relacja emocjonalna między dwojgiem ludzi, trwająca w czasie i przestrzeni”. Wywieranie wpływu przez środowisko na jednostkę, co ma nie tylko bezpośredni (czyli jednocześnie z osobistym zaangażowaniem we własny rozwój, poddawany wpływom środowiskowym). Oznacza to, że jednostka może mniej lub bardziej świadomie ulegać wpływom środowiska lub celowo się im przeciwstawiać. Wyróżniamy dwa rodzaje socjalizacji:
a) socjalizacja pierwotna: ma miejsce w dzieciństwie, wówczas dziecko startuje jako organizm biologiczny z wrodzonymi możliwościami rozwoju psychicznego i społecznego. Poprzez proces socjalizacji pierwotnej dziecko rozwija swe własności, uczy się wzorów zachowań oraz wartościowania i oceniania. Dzieje się to pod wpływem osób rodziców, osób „znaczących” w życiu dziecka oraz innych dalszych ludzi. Jednakże proces socjalizacji pierwotnej zachodzi także pod wpływem środowiska poprzez styczności bezpośrednie. Dziecko przyswaja sobie wartości, normy i sposoby postępowania funkcjonujące w środowisku. Warto dodać, że normy i wartości zinternalizowane w procesie socjalizacji pierwotnej są najtrwalsze i najmniej poddają się późniejszym wpływom środowiska.
b) socjalizacja wtórna: ma miejsce w wieku dojrzałym i trwa do końca życia. Nigdy nie jest skończona i całkowita. Socjalizacja wtórna jest związana z nabywaniem wiedzy związanej z rolami, które bezpośrednio/pośrednio wynikają ze społecznego podziału pracy. Cechą charakterystyczną jest to, że jednostka socjalizowana jest bardziej aktywna, aniżeli w procesie socjalizacji pierwotnej. Socjalizacja wtórna zachodzi w grupie społecznej, wspólnocie czy instytucji, do której jednostka należy i w której kształtuje swoją osobowość. Poprzez interakcje jednostka uczy się ról rodzinnych, zawodowych oraz innych ról społecznych, wykorzystywanych w późniejszym życiu. Wyróżniamy następujące cechy procesów socjalizacyjnych:
(…)
… się osobowości społecznej człowieka niż późniejsza,
interakcje z osobami ważnymi (takim, z którymi łączą jednostkę więzi emocjonalne) mają dużo większy wpływ niż kontakty z pozostałymi ludźmi,
interakcje w grupach pierwotnych, opartych na więziach osobowych oraz bliskich i intymnych stosunkach, są znacznie ważniejsze w procesie socjalizacji i kształtowania osobowości społecznej, niż kontakty w grupach…
…. Jest on zupełnie inny niż praktyka niesformalizowana czy ocenianie w domu. Czasem może to stanowić trudne doświadczenie. W szkole dzieci także zdobywają niezbędnych umiejętności, do których można zaliczyć: uczą się, co to znaczy: dzielić się czymś z innymi, robić coś według ściśle określonej kolejności, uczą się porównywania z pozostałymi rówieśnikami.
c) grupa rówieśnicza: jeszcze przed pójściem do szkoły większość dzieci spotyka się z grupą rówieśniczą. W znacznym stopniu różni się ona od grupy rodzinnej. Wynika to już z samej definicji: grupa rówieśnicza składa się z jednostek o równym statusie społecznym (czyli dzieci w tym samym wieku) oraz o ogólnym statusie społecznym. Innym aspektem wyróżniającym obie te grupy społeczne, jest pozycja społeczna. W rodzinie jest ona automatycznie przypisana do jednostki, kiedy to w grupie rówieśniczej, trzeba sobie na nią zapracować. Ostatnim wyróżnikiem jest planowanie działań socjalizacyjnych. W grupie rówieśniczej nie zachodzi planowanie tego procesu, zaś w rodzinie i w szkole proces ten ma ściśle określony charakter i przebieg. Grupa rówieśnicza - podobnie jak szkoła - spełnia istotną funkcje polegającą na rozluźnieniu więzów łączących dziecko z rodziną…
… oraz płyty kompaktowe). Mass media mają podobny wpływ do pozostałych czynników: ukazują alternatywne modele ról, a także wartości społecznych i norm. W dzisiejszych czasach najpopularniejszym środkiem społecznego przekazu jest telewizja. Pozytywną jej stroną jest znakomite spełniane przez nią funkcji edukacyjnej (np.: „Ulica Sezamkowa”). Telewizja należy do łatwo przyswajalny, poszerza horyzonty dziecka…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)