Inflacja - wykład

Ekonomia dr inż. Małgorzata Wyganowska
Wykład 12
INFLACJA
Inflacja to proces ekonomiczny, którego cechą charakterystyczną jest wzrost cen towarów, który polega na wzroście ilości pieniędzy w obiegu w stopniu silniejszym od wzrostu masy towarowej. Bez względu na ustrój polityczny czy gospodarczy to negatywna cecha rozwoju. Wzrost cen jednych dóbr i usług nie jest równoważony spadkiem cen innych dóbr i usług.
Siła nabywcza pieniądza to ilość dóbr i usług, jakie można zakupić za jednostkę lub sumę pieniądza w określonym czasie. Przy jej pomocy dokonuje się pomiaru inflacji. Im niższe ceny tym wyższa siła nabywcza pieniądza i odwrotnie im wyższe ceny tym mniejsza ilość dóbr i usług możliwych do nabycia.
Pomiaru wielkości inflacji dokonuje się za pomocą dwóch indeksów:
Cen towarów konsumpcyjnych (indeks kosztów utrzymania),
Deflatora PNB - obejmuje zmiany cen wszystkich wytworzonych w danym okresie dóbr i usług finalnych.
Przy określaniu wielkości inflacji najczęściej operuje się określeniem: roczna stopa inflacji, którą oblicza się ze wzoru:
roczna stopa inflacji= ,
Gdzie:
CPI - indeks cen towarów konsumpcyjnych,
t1 - rok dany,
t0 - rok bazowy.
Główne przyczyny inflacji:
Nadmierny popyt,
Nadmierny wzrost kosztów wytwarzania dóbr i usług.
Ad a)
Inflacja popytowa pojawia się wówczas, gdy popyt przekracza zdolności produkcyjne gospodarki. Zaspokojenie potrzeb nabywców przy danym poziomie cen, staje się niemożliwe. Wzrost cen przywraca równowagę między podażą a popytem.
Koncepcja inflacji popytowej opiera się na założeniu, że gospodarka regulowana jest za pośrednictwem mechanizmu rynkowego. Czasami zakłócone jest jego działanie w kwestii wzrostu cen, poprzez celowe działania państwa. Reglamentacja towarów, zakaz podwyżek cen, nie dopuszczają do samoczynnego osiągnięcia poziomu równowagi przez gospodarkę. Zachodzi zjawisko tzw. inflacji ukrytej, czyli występowania nadmiernego popytu pieniężnego przy jednoczesnych niedoborach towarów i usług. Inflacja ukryta ujawnia się w postaci luki inflacyjnej, czyli nie zrealizowanej nadwyżki popytu globalnego nad podażą nierozładowaną przez podwyżkę cen.6 Ad b)
Przyczyny tej inflacji umiejscawia się w procesie produkcji, a konkretnie we wzroście kosztów wytwarzania dóbr i usług. Uruchomienie procesów inflacyjnych może nastąpić z przyczyn zewnętrznych (np. podwyżki cen surowców importowanych niezbędnych w procesie wytwarzania) lub wewnątrzpaństwowych.
Czynniki inflacjogenne w Polsce:
Zewnętrzny szok cenowy w 1990 roku,

(…)

…:
Im wyższa inflacja tym większy spadek siły nabywczej pieniądza,
Powstanie nieprawidłowej redystrybucji dochodów i kapitału,
Utrata zaufania społecznego przez rząd,
Ograniczenie funkcji pieniądza,
Przesunięcia majątku i dochodów między pracodawcami i pracobiorcami,
Straty posiadaczy oszczędności.
By ograniczyć ostatni z wymienionych skutków inflacji, stopy procentowe lokat oszczędnościowych muszą…
… w Polsce:
Zewnętrzny szok cenowy w 1990 roku,
Protekcjonizm handlowy,
Działalność silnych grup branżowych i wymuszanie przez nie wzrostu dochodów. Dochodzi wówczas do sytuacji, w której wzrost dochodów jest większy niż tempo wzrostu produkcji, co wymaga urealnienia dochodów za pomocą wzrostu cen. Efektem tego typu działań jest uruchomienie tzw. spirali inflacyjnej. Jej istota polega na tym, wzrost płac…
... zobacz całą notatkę